- Rynek kawy w Polsce jest dojrzały, ale cały czas rosnący. Średnie roczne spożycia kawy na głowę mieszkańca to w Polsce ok.
3 kg, a zatem kilkakrotnie mniej niż na przykład w Skandynawii, gdzie średnio spożywa się ok. 12-13 kg kawy. Oprócz wzrostu ilościowego, mamy do czynienia ze wzrostem wartościowym - konsumenci coraz bardziej zwracają uwagę na jakość kawy i decydują się na zakup kawy z wyższych segmentów cenowych - mówi Krzysztof Klimczak, wiceprezes zarządu Strauss Cafe Poland.
- W ciągu ostatnich 10 lat spożycie kawy w Polsce wzrosło o ponad 80 proc. Według danych Nestlé, w 1996 r. wypijano ok. 280 filiżanek kawy per capita, a dziesięć lat później już ponad 510 filiżanek. Badania AC Nielsen pokazują, że wśród wypijanej kawy coraz większy udział ma kawa rozpuszczalna, która obecnie stanowi 43 proc. całego rynku kawy mierzonego w filiżankach i ponad 47 proc. wartości całego rynku. Dziesięć lat temu było to zaledwie 15 proc. Ponad 80 proc. Polaków deklaruje, że pije kawę regularnie - dodaje Zbigniew Skarżyński, marketing manager w Dziale Napojów Nestlé Polska.
Kolejnym charakterystycznym trendem na polskim rynku jest rosnąca popularność kaw z segmentu premium. - Rynek premium jest ciągle do zdobycia, świeżo parzona kawa najwyższej jakości stanie się wkrótce czymś tak powszechnym, jak kieliszek dobrego wina czy koniaku - przekonuje Ewa Jankowska, dyrektor ds.
dystrybucji i handlu Poznańskiej Palarni Kawy Astra. - Konsumenci odchodzą od parzenia kawy po turecku i przekonują się do stosowania ekspresów przelewowych i ciśnieniowych. Powoli rodzi się kultura picia kawy. Wpływa to w wyraźny sposób na wzrost sprzedaży kategorii kaw ziarnistych.
Przykładem tego jest wzrost sprzedaży naszych głównych marek. W okresie styczeń - maj 2008 r. zanotowały one ponad 30-proc. wzrost sprzedaży w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego - dodaje Ewa Jankowska.
- Wykorzystując rosnącą popularność kaw lepszej jakości, Nestlé stworzyło w swojej ofercie nowy segment kaw super premium. Na linię Nescafe Collection składają się: Nescafe Espresso - "mała, czarna, intensywna" kawa z idealną cremą (crema, czyli delikatna kawowa pianka, to nieodzowny atrybut prawdziwego włoskiego espresso) oraz Nescafe Alta Rica i Nescafe Cap Colombie - dwie unikatowe, ekskluzywne kawy, zawierające 100 proc. Arabiki - mówi Zbigniew Skarżyński z Nestlé Polska.
- Jeszcze trzy lata temu nasze portfolio obejmowało silne marki z segmentu ekonomicznego, średniego i superpremium, ale nie mieliśmy w ofercie marki premium.
Dlatego firma podjęła decyzję o zakupie marki MK Cafe z jej czołowym produktem MK Cafe Premium. Akwizycja MK Cafe nastąpiła we wrześniu 2005 roku i od tej pory MK Cafe Premium systematycznie wzmacnia swoją pozycję - informuje Krzysztof Klimczak ze Strauss Cafe Poland.
Oprócz Nestle, Strauss Cafe Poland i Astry, równie ważnym graczem w tym segmencie jest Tchibo. - W najbliższych latach spodziewamy się rozwoju przede wszystkim segmentu premium, a w nim produktów innowacyjnych, dlatego wprowadziliśmy ostatnio na rynek Tchibo Exclusive Fluid, pierwszą skoncentrowaną kawę w płynie. Powstawać będą również produkty odpowiadające na najbardziej widoczne trendy konsumenckie, takie jak rosnące tempo życia, dbałość o zdrowie czy rosnąca świadomość ekologiczna - mówi Ewelina Wasilewska, PR manager Tchibo Warszawa.
Loterie, degustacje, pokazy
- Poznańska Palarnia Kawy Astra prowadzi bardzo zróżnicowane działania w sferze marketingowej. Ostatnio zorganizowane były dwie loterie konsumenckie.
Obecnie trwa wielka akcja samplingowa Astry. Ponad milion darmowych próbek trafi do konsumentów w całej Polsce. Akcja jest przeprowadzona za pośrednictwem prasy oraz w punktach sprzedaży, w których wręczane są próbki towarowe. To saszetki kawy niskodrażniącej Astra w eleganckim samplerze, który ma za zadanie przenieść konsumenta w świat kawy Astra i wprowadzić klimat kolumbijskich plantacji, z których ta kawa pochodzi - informuje Ewa Jankowska z Poznańskiej Palarni Kawy Astra.
Monika Zdrożek, członek zarządu Strauss Cafe Poland, podkreśla, że strategia marketingowa firmy obejmuje wiele działań: od budowania optymalnej dystrybucji i ekspozycji w punktach sprzedaży, poprzez budowanie świadomości marki przez media, kończąc na akcjach degustacyjnych, mających na celu bezpośredni kontakt konsumenta z marką. - Mamy na swoim koncie niestandardowe przedsięwzięcia, takie jak Telewizyjna Akademia Kawy MK Cafe, gdzie na antenie TVP Mistrz Polski Baristów wyjaśniał, jak przygotować rewelacyjną kawę w profesjonalny i domowy sposób. Obecnie trwa konkurs MK Cafe Premium, w którym nagrodą jest udział w weekendowej Szkole Mistrzów Kawy - dodaje.
"Mała czarna" przy stoliku
Rynek kawy premium zmienia się nie tylko na półkach sklepowych. Polacy coraz częściej piją drogą kawę poza domem.
Szczególnie wyróżniają się na tym polu franczyzowe sieci kawiarni. - W roku 2007 rynek gastronomicznych systemów sieciowych w Polsce został wyraźnie zdominowany przez sieci z segmentu kawiarni i barów kawowych. Przybyło dziesięć franczyzowych sieci kawiarni, a dynamika i plany ich rozwoju zepchnęły na drugi plan dominujące od kilku lat systemy z segmentu fast food i fast casual. Wynika to z faktu, iż cały rynek kawiarni i barów kawowych w Polsce rozkwita. Ma na to wpływ (podobnie jak na dynamiczny rozwój całego sektora gastronomicznego) dobra sytuacja ekonomiczna, zmieniający się styl życia Polaków i fakt, że dotychczas nasycenie rynku lokalami tego typu było znikome - mówi Agata Zarębska z Akademii Rozwoju Systemów Sieciowych.
- Pomimo rosnącej z miesiąca na miesiąc liczby franczyzowych kawiarni sieciowych, pozycje liderów pod względem liczby placówek na polskim rynku udało utrzymać się sieciom Cafe Nescafe i Pożegnanie z Afryką. Wśród nowych graczy na rynku warto zwrócić uwagę na systemy, za którymi stoją inwestorzy dysponujący kapitałem umożliwiającym szybki rozwój sieci lokali (jak sieć iCoffee tworzona przez dystrybutora prasy Ruch SA czy Costa Coffee rozwijana przez spółkę eCoffee, której udziałowcem jest NFI Krezus) oraz na uznane marki - zarówno zagraniczne (Wayne's Coffee, Starbucks) jak i polskie (sieć Cava, która rozpoczęła właśnie rozwój systemu franczyzowego). To te sieci mają szansę zdobycia największych udziałów w rynku i kształtowania jego rozwoju - podkreśla Agata Zarębska.
Zróżnicowaną i bogatą ofertą wyróżniają się przede wszystkim dwie sieci: Singidunum oraz Pożegnanie z Afryką.
Zarówno w jednej, jak i drugiej sieci poszukiwacze wysublimowanych smaków mogą wybierać spośród dziesiątków rodzajów i gatunków kaw z całego świata.
Nie brakuje tam również egzotycznych propozycji. W ofercie znajduje się m.in.
kawa: Blue Mountain z Jamajki, Capitan Cook z Hawajów, Sidamo z Etiopii oraz słynna Kopi Luwak.
- Kopi Luwak to gatunek kawy pochodzący z południowo-wschodniej Azji, wytwarzany z ziaren kawy, które poddane enzymom trawiennym zwierzęcia luwak (po polsku łaskun) są starannie czyszczone, sterylizowane, palone i następnie mielone. Kawa charakteryzuje się bogatym i aksamitnym smakiem z wyraźną nutką karmelu i czekolady. W ciągu roku uzyskuje się najwyżej 500 kg tego gatunku kawy - informuje Jasmin Soljanin, właściciel sieci Singidunum. Cena tego rarytasu nie jest jednak niska. - Filiżanka słynnej kawy kosztuje 75 zł, a cena kilograma wynosi 1,9 tys. zł - dodaje Jasmin Soljanin.
Wzrost oczekiwań konsumenckich zauważa również właściciel sieci sklepokawiarni Pożegnanie z Afryką Krzysztof Drohomirecki. - Działamy od 1992 roku.
Początkowo dużym powodzeniem cieszyły się kawy smakowe i niewielu było klientów, którzy potrafi li docenić smak i aromat wysokogatunkowej kawy. Ale ostatnio się to zmienia - podkreśla.
- Wobec silnej konkurencji w segmencie kawiarnianych systemów sieciowych szansę przetrwania będą miały tylko największe marki i najciekawsze, dobrze przemyślane koncepty. Obecnie praktycznie wszystkie sieci zapowiadają liczne otwarcia i ekspansję na teren całego kraju. Nie dla wszystkich może to okazać się możliwe i wykonalne. Mniejsze sieci powinny koncentrować się na budowaniu marki lokalnie - doświadczenia systemów w innych segmentach rynku pokazały, że czasami jest to doskonały punkt wyjścia do dalszego rozwoju, zarówno w kraju, jak i poza jego granicami - mówi Agata Zarębska.
Singidunum oraz Pożegnanie z Afryką nie obawiają się zagrożeń i zapowiadają dynamiczną ekspansję. - Ciągle rozwijamy sieć naszych sklepów. Obecnie mamy ich 20, z czego 15 to lokale franczyzowe.
W najbliższym czasie chcielibyśmy zaistnieć w Trójmieście i Szczecinie. Wkrótce uruchomimy też sklep internetowy, aby móc dotrzeć do szerokiego grona klientów - mówi Krzysztof Drohomirecki.
Podobnie wygląda sytuacja w Singidunum.
- W 2008 roku zamierzamy otworzyć lokal w Centrum Handlowym Galeria Gwarna w Legnicy. W przyszłym roku chcemy otworzyć co najmniej sześć nowych punktów. Będzie to m.in. lokal w Atrium City w Warszawie, ale pojawimy się też we Wrocławiu, Płocku, Koszalinie, Bielsku-Białej, Częstochowie i Słupsku - mówi Jasmin Soljanin.
- Nie bez znaczenia jest rozwój spożycia kawy poza domem - czyli w kawiarniach, barach kawowych, restauracjach i miejscach pracy, co wpływa na podniesienie kultury picia kawy, ale również coraz wyższe oczekiwania przeciętnego Polaka. Wszystko to wskazuje, że segment premium będzie się dynamicznie rozwijał - podkreśla Krzysztof Klimczak ze Strauss Cafe Poland.
