EBC: bank centralny strefy euro
Franki, marki, pesety, drachmy - każda z tych walut była emitowana przez narodowe banki centralne. A kto ma prawo do druku euro? Jedynie Europejski Bank Centralny
Europejski Bank Centralny (EBC) z siedzibą we Frankfurcie nad Menem istnieje na mocy traktatu z Maastricht z 1991 r. Jego podstawowe zadania to utrzymanie stabilności cen, określenie polityki monetarnej w strefie euro, zarządzanie rezerwami walutowymi państw strefy euro (szacowanymi na blisko 350 mld dol.) oraz przeprowadzanie tzw. interwencji na rynku walutowym. Bank ustala także m.in. wysokość obowiązkowych rezerw w bankach komercyjnych.
EBC - zgodnie z traktatem z Maastricht - jest jedyną instytucją, która ma prawo podejmować decyzję o emisji euro, a zwłaszcza - o jej wielkości.
Decyzje EBC są podejmowane przez Radę Zarządzającą (zarząd - to nie to samo co Rada, patrz niżej) ECB: zasiadają w niej prezesi EBC (sześciu) na czele z Holendrem Wimem Duisenbergiem oraz prezesi 12 banków centralnych strefy euro.
Członkowie zarządu EBC (podobnie jak prezesi narodowych banków centralnych) cieszą się pełną niezależnością. Żadna instytucja Unii Europejskiej ani żaden rząd Piętnastki nie ma prawa dawać im instrukcji bądź "porad".
Zarząd EBC (prezydent, wiceprezydent oraz czterech członków zwykłych) jest mianowany na osiem lat. W drodze wyjątku kilku członków zarządu EBC zostało mianowanych na krótszy okres (Christian Noyer - cztery lata, Eugenio Domingo Solans - sześć lat, Sirkka Haemaelaeinen - pięć lat).
EBC razem z poszczególnymi bankami narodowymi - które nadal będą istnieć - tworzy tzw. Europejski System Banków Centralnych (ESBC). W jego ramach bank europejski i banki narodowe czuwają nad prawidłowym funkcjonowaniem wszystkich komercyjnych instytucji kredytowych (banków), systemów płatniczych itd. - czyli ESBC wykonuje funkcje, które w każdym z państw normalnie wykonywałby bank centralny.
Banknoty i monety są fizycznie drukowane w różnych miejscach Europy na polecenie poszczególnych banków centralnych działających z upoważnienia EBC.
Kapitał założycielski EBC wynosi 4 mld euro.
Konrad Niklewicz
