Serwis "Firma" na Gospodarka.Gazeta.pl
Kompendium wiedzy o zakładaniu firmy. Odpowiedzi na 62. najczęściej zadawane pytania!
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością na serwisie "Jak założyć firmę"
Wniesienie aportu do spółki kapitałowej - skutki podatkowe i księgowe
Majątek w działalności spółki cywilnej
Uwaga! Poniższy tekst pochodzi z 2002 roku. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za zmiany w prawie.
Jest to spółka kapitałowa, gdyż - w odróżnieniu od spółek osobowych opartych na zrzeszeniu się osób - jej istotą jest przede wszystkim zgrupowanie środków kapitałowych w celu realizacji pewnego zamierzenia. Każdy wspólnik dysponuje liczbą głosów proporcjonalną do wielkości jego udziału, a decyzje w sprawach spółki zapadają większością głosów. Jednak w tej spółce wyraźne są także pewne elementy charakterystyczne dla spółek osobowych: przysługujące wspólnikom prawo indywidualnej kontroli, możliwość wyłączenia (z ważnych powodów) wspólnika przez sąd oraz możliwość wprowadzenia ograniczeń w zbywaniu udziałów. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest osobą prawną, czyli samodzielnym podmiotem praw i obowiązków, różnym od zawiązujących ją wspólników. Ma swój własny majątek i właśnie nim odpowiada za swoje zobowiązania. Kapitał zakładowy spółki powinien wynosić co najmniej 50 000 złotych, a wartość nominalna udziału nie może być niższa niż 500 złotych. Kapitał zakładowy spółki dzieli się na udziały o równej albo nierównej wartości nominalnej. Od umowy spółki zależy, czy wspólnik może mieć tylko jeden, czy więcej udziałów. Jeżeli wspólnik może mieć więcej niż jeden udział, wówczas wszystkie udziały w kapitale zakładowym powinny być równe i są niepodzielne. Organami spółki są zarząd, rada nadzorcza i/lub komisja rewizyjna (przynajmniej jedna z nich jest obowiązkowa w spółkach, w których kapitał zakładowy przewyższa kwotę 500 000 złotych, a wspólników jest więcej niż dwudziestu pięciu) oraz zgromadzenie wspólników. Zarząd (składający się z jednego lub kilku członków) prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ją. Tym samym wspólnicy spółki nie mogą sami działać w jej imieniu. Natomiast do zarządu mogą być powołane osoby spośród wspólników lub spoza ich grona. Zgromadzenie wspólników podejmuje najważniejsze dla działania spółki decyzje.
Jak założyć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
Jeżeli zdecydowałeś się wraz z innymi osobami zawiązać spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, to powinieneś podpisać z nimi umowę spółki. Dokładnie przyjrzyj się projektowi tej umowy, a w razie potrzeby zasięgnij porady profesjonalisty - jest bardzo wiele spraw, które można uregulować w takiej umowie i czym bardziej będziesz przewidujący przy jej przygotowywaniu, tym mniej niespodzianek spotka Cię w przyszłości. W szczególności jeżeli jakiemuś wspólnikowi mają być przyznane szczególne korzyści lub jeżeli na wspólników mają być nałożone, oprócz wniesienia wkładów na pokrycie udziałów, inne obowiązki wobec spółki, należy to pod rygorem nieważności dokładnie określić w umowie spółki. W każdym razie umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością musi określać: 1) firmę i siedzibę spółki, 2) przedmiot działalności spółki, 3) wysokość kapitału zakładowego, 4) czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział, 5) liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników, 6) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony. Aby podpisać taką umowę musicie udać się do notariusza, gdyż musi ona być zawarta w formie aktu notarialnego, w przeciwnym razie nie będzie ważna. Także jeżeli postanowiłeś samodzielnie prowadzić biznes i w tym celu zakładasz jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, to Twoje oświadczenie woli w tej sprawie powinno być złożone przed notariuszem. Firma spółki może być obrana dowolnie - nie musi być to nazwisko wspólnika (oznaczenie osobowe), wręcz przeciwnie zwykle jest to jedno lub kilka słów, czasem precyzujących zakres działania spółki (oznaczenie rzeczowe), a czasem po prostu dobrze brzmiących (oznaczenie fantazyjne). Powinna ona jednak zawierać dodatkowe oznaczenie "spółka z ograniczoną odpowiedzialnością". Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu "spółka z o.o." lub "sp.z o.o.". Z chwilą zawarcia umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powstaje spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji. Jest ona reprezentowana przez zarząd albo pełnomocnika powołanego jednomyślną uchwałą wspólników. W spółce jednoosobowej w organizacji jedyny wspólnik nie ma prawa reprezentowania spółki (nie dotyczy to tylko zgłoszenia spółki do sądu rejestrowego). Do powstania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wymaga się: 1) zawarcia umowy spółki, 2) wniesienia przez wspólników wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego, a w razie objęcia udziału za cenę wyższą od wartości nominalnej, także wniesienia nadwyżki, 3) powołania zarządu, 4) ustanowienia rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, jeżeli wymaga tego ustawa lub umowa spółki, 5) wpisu do rejestru. Staraj się możliwie szybko zgłosić spółkę do rejestru, gdyż za zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji odpowiadają i spółka i osoby, które działały w jej imieniu. Ponadto jeżeli nie zgłosisz zawiązania spółki do sądu rejestrowego w terminie sześciu miesięcy od dnia zawarcia umowy, to umowa ta ulegnie rozwiązaniu, a koszty poniesione w związku z nią przepadną.
Wady i zalety spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
Najważniejszą zaletą spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest to, że prowadząc biznes w takiej formie nie ryzykujesz, że stracisz cały swój majątek, w tym także tę jego część, której nie przeznaczyłeś na działalność gospodarczą. W zasadzie Twoja odpowiedzialność jako wspólnika ograniczona jest do zadeklarowanych udziałów i wniesionych na ich pokrycie wkładów. Uważaj natomiast, jeżeli jednocześnie jesteś w składzie zarządu spółki - jest sporo przepisów prawnych przewidujących odpowiedzialność członków zarządu wobec spółki i jej wierzycieli. Z kolei dużą wadą spółki z o.o., którą powinieneś wziąć pod uwagę przy wyborze formy działalności, są wysokie koszty związane z jej utworzeniem i funkcjonowaniem. Dotyczy to zarówno kosztów obsługi prawnej spółki, jak i prowadzenia jej rachunkowości i ewentualnego badania sprawozdań finansowych. Szczególnie dotkliwe jest to w jednoosobowych spółkach z o.o., w których oświadczenie woli wspólnika składane spółce wymaga formy pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym. W przypadku gdy wspólnik ten jest zarazem jedynym członkiem zarządu, czynność prawna między tym wspólnikiem a reprezentowaną przez niego spółką wymaga formy aktu notarialnego. Ma to na celu ograniczenie możliwości nadużyć, lecz jednocześnie pociąga za sobą spore koszty. Do niedawna aby założyć spółkę z o.o. wystarczyło zebrać kapitał w wysokości 4000 złotych. Obecnie trzeba do tego 50 000 złotych, co stanowi istotne ograniczenie dostępności tej formy prowadzenia działalności dla drobnych przedsiębiorców. Jak już wiesz, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest osobą prawną i z tej racji odrębnym podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Natomiast Twoje zyski z udziału w niej - wypłacana Ci dywidenda - będą dodatkowo opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych (ryczałtem 15% uzyskanego przychodu).
Komu można polecić spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym, w tym oczywiście do prowadzenia działalności gospodarczej. Wybór takiej właśnie formy dla Twojej firmy powinieneś rozważyć, gdy planujesz spore, wymagające dużego kapitału przedsięwzięcie - w takiej sytuacji koszty związane z funkcjonowaniem spółki będą z powodzeniem zrekompensowane przez korzyści, w tym szczególnie to, że jako wspólnik nie będziesz odpowiadał za zobowiązania spółki. Warto się nad tym zastanowić szczególnie wtedy, gdy planujesz bardzo ryzykowne przedsięwzięcie. Nasze prawo dopuszcza utworzenie jednoosobowej spółki z o.o., będącej alternatywą dla samodzielnej działalności gospodarczej prowadzonej w dużym rozmiarze. Nie potrzebujesz szukać wspólników, aby móc utworzyć spółkę, w której jako jedyny wspólnik będziesz wykonywał wszystkie uprawnienia przysługujące zgromadzeniu wspólników.
