Metodyka ustalania wynagrodzenia urlopowego
Podstawowa zasada, gwarantująca pracownikowi otrzymanie za czas urlopu takiego wynagrodzenia, jakie by otrzymał, gdyby pracował, została ustanowiona w art. 172 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.). Natomiast szczegółowe reguły wypłacania wynagrodzenia urlopowego zostały określone w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz. U. nr 2, poz. 14 ze zm.), zwanym dalej rozporządzeniem urlopowym.
Świadczenia wyłączone z podstawy
Przy ustalaniu wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego wyłączeniu podlegają następujące świadczenia:
- jednorazowe lub nieperiodyczne wypłaty za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie (należą do nich premie uznaniowe, nagrody),
- wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju,
- nagrody jubileuszowe,
- wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego, a także za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
- ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy,
- dodatkowe wynagrodzenie radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego,
- wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wskutek choroby (także zakaźnej),
- nagrody z zakładowego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenie roczne, należności przysługujące z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej,
- odprawy emerytalne lub rentowe albo inne odprawy pieniężne,
- wynagrodzenia i odszkodowania przysługującego w razie rozwiązania stosunku pracy (§ 6 rozporządzenia urlopowego).
Przy czym katalog wymienionych świadczeń ma charakter zamknięty. Zatem niewymienione składniki wynagrodzenia należy uwzględnić w podstawie wymiaru wynagrodzenia urlopowego.
Składniki uwzględniane w wynagrodzeniu urlopowym
Składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości uwzględnia się w wynagrodzeniu urlopowym w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu wykorzystywania urlopu.
Z kolei, jeżeli pracownik jest wynagradzany według zmiennych składników, podstawę wymiaru wynagrodzenia urlopowego stanowi suma zmiennych składników, przysługujących za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc, wypłaconych w okresie 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu.
Jak obliczyć wynagrodzenie za urlop?
Wynagrodzenie za urlop oblicza się następująco:
- podstawę wymiaru należy podzielić przez liczbę godzin, w czasie których pracownik wykonywał pracę w okresie, z którego została ustalona ta podstawa,
- tak ustalone wynagrodzenie za jedną godzinę pracy należy pomnożyć przez liczbę godzin, jakie pracownik przepracowałby w czasie urlopu w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, gdyby w tym czasie nie korzystał z urlopu.
Przykład 1
Pracownik otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 2.560 zł, dodatek stażowy w wysokości 12% wynagrodzenia zasadniczego oraz premię regulaminową w wysokości od 10% do 20% wynagrodzenia zasadniczego. Przebywał na urlopie w terminie od 6 do 16 maja 2008 r., wykorzystując 9 dni (72 godz.) urlopu. W okresie 3 miesięcy poprzedzających urlop pracownik przepracował 504 godziny (168 godz. + 160 godz. + 176 godz.) i otrzymał premię w następujących kwotach: za luty - 435,20 zł, za marzec - 358,40 zł i za kwiecień - 512 zł. Za maj 2008 r. pracownik powinien otrzymać wynagrodzenie w łącznej wysokości 3.053,68 zł, zgodnie z wyliczeniem:
- wynagrodzenie za urlop od zmiennych składników:
1.305,60 zł (435,20 zł + 358,40 zł + 512 zł) - podstawa wymiaru wynagrodzenia urlopowego,
2,59 zł (1.305,60 zł : 504 godz.) - stawka za 1 godzinę pracy,
186,48 zł (2,59 zł x 72 godz.) - wysokość wynagrodzenia urlopowego,
- stałe składniki wynagrodzenia:
2.560 zł - wynagrodzenie zasadnicze (w tym za urlop),
307,20 zł (2.560 zł × 12%) - dodatek stażowy uzyskany w maju br.,
- wynagrodzenie łączne:
3.053,68 zł (186,48 zł + 2.560 zł + 307,20 zł).
Przykład 2
Przyjmujemy założenia z przykładu nr 1, z tą różnicą, że pracownik będzie wykorzystywał urlop w terminie od 23 maja do 4 czerwca 2008 r., czyli na przełomie dwóch miesięcy.
Sytuacja, o której mowa w przykładzie, nie została uregulowana w przepisach prawa pracy. W takim przypadku nie obliczamy podstawy wymiaru odrębnie dla każdego miesiąca, lecz przyjmujemy bez zmiany podstawę wyliczoną dla pierwszego miesiąca, w którym pracownik korzysta z urlopu. W omawianym przykładzie podstawa wynagrodzenia urlopowego obliczona dla maja, będzie także stanowiła podstawę dla wynagrodzenia urlopowego obliczanego za czerwiec br.
Zatem wynagrodzenie za urlop od zmiennych składników wyniesie:
- 124,32 zł (2,59 zł x 48 godz.) - za maj br.,
- 62,16 zł (2,59 zł x 24 godz.) - za czerwiec br.
