Państwowe PKS-y oraz prywatni przewoźnicy autobusowi coraz częściej likwidują lub tną siatkę połączeń. Skutek jest jeden - jak informuje "Dziennik Gazeta Prawna" wykluczenie komunikacyjne osiąga rekordowe rozmiary.
Problem wykluczenia komunikacyjnego nasila się. W ostatnim czasie lawinowo rośnie liczba obszarów, na których komunikacja autobusowa zamiera. Nie dotyczy to wprawdzie dużych miast czy aglomeracji, ale praktycznie wszystkich obszarów wiejskich. I właśnie to jest najbardziej przykre. Ani z poziomu centralnego, ani z wojewódzkiego nie docenia się problemu lokalnych społeczności.
- stwierdził w rozmowie z naszą redakcją jest dr Jakub Majewski, prezes fundacji ProKolej.
To nie jest kwestia tylko wykluczenia komunikacyjnego, ale szerzej standardu życia. Jeśli nie da się się dojechać do lekarza, nie ma szansy na leczenie, nie ma jak dojechać do szkoły nie ma mowy o podnoszeniu wykształcenia. Mieszkańców zmusza się do podróży samochodem, choć nie każdy może sobie pozwolić ze względu na wiek, stan zdrowia czy sytuację ekonomiczną. A że problem jest rozproszony, mało spektakularny i trudny - bo wymaga zmiany całego systemu nikt nie chce wziąć za niego odpowiedzialności.
- dodał.
Według obliczeń Klubu Jagiellońskiego aż 13,8 mln mieszkańców Polski żyje w gminach, które nie mają zorganizowanego transportu publicznego.
To są miejsca, gdzie zupełnie nic nie jeździ, lub takie, gdzie może są jakieś kursy, ale one nie zostały nigdzie umocowane i zamówione.
- stwierdza w rozmowie z "DGP" Bartosza Jakubowski, ekspert ds. transportu z Klubu Jagiellońskiego.
W ciągu ostatnich tygodni i miesięcy ubyło sporo autobusów. Łódzki PKS nie będzie już obsługiwał komunikacji do Tuszyna i Szydłowa, PKS Chełm nie będzie już woził pasażerów do Bogdanki. PKS Gniezno zlikwidował część kursów do pobliskich miejscowości, a także całkowicie przewozy w okresie ferii zimowych.
Miejscowości, w których transport publiczny zlikwidowano lub ograniczono Źródło informacji: Dziennik Gazeta Prawna, transport-publiczny.pl. Ilustracja: Marta Kondrusik
Prywatni przewoźnicy też tną
Problem likwidowania połączeń nie dotyczy wyłącznie kontrolowanych przez skarb państwa PKS-ów. Ograniczenia i likwidację połączeń wprowadzają też prywatni przewoźnicy. Wśród nich Arriva, która od lipca zamknie swoje oddziały w Węgorzewie, Kętrzynie, Bielsku Podlaskim, Sędziszowie Małopolskim, Prudniku i Kędzierzynie-Koźlu, izraelski Mobilis zakończył lub drastycznie ograniczył działalność kilku dawnych PKS-ów w Ostrołęce, Mławie czy Płocku.
Ministerstwo ma pomysł, ale trzeba czekać
Ministerstwo Infrastruktury chce zmienić przepisy i powierzyć tworzenie siatki połączeń marszałkom. Dzięki temu problem "białych plam" na mapie połączeń miałby zniknąć w większości regionów. System transportu publicznego ma jednak ruszyć nie wcześniej niż w roku 2022. Do tego czasu sytuacja lokalnych przewoźników może się jeszcze bardziej pogorszyć.
NIK: samorządy nie są zainteresowane transportem
Najwyższa Izba Kontroli problemem transportu publicznego zajęła się w roku 2016. W swoim raporcie informuje, że "samorządy na ogół nie były zainteresowane organizowaniem publicznego transportu zbiorowego dla mieszkańców." oraz "ograniczały się do administrowania tym transportem, czyli m.in. wydawania zezwoleń i określania przystanków komunikacyjnych."
Połowa skontrolowanych samorządów nie badała też lokalnych potrzeb przewozowych, choć był to ich obowiązek. A lokalnych przewoźników sprawdzał jedynie co czwarty skontrolowany powiat.
- podaje NIK.
Od początku 2017 r. budżet państwa finansuje wyłącznie przewozy o charakterze użyteczności publicznej i tylko zawarcie umów przez samorządy pozwoli mieszkańcom na dalsze korzystanie z uprawnień do bezpłatnych lub ulgowych przejazdów.
