Stany Zjednoczone zawieszają układ INF z Rosją. Europa zaniepokojona

Amerykański sekretarz stanu Mike Pompeo ogłosił w piątek, że Stany Zjednoczone zawieszają traktat INF o redukcji rakiet średniego i pośredniego zasięgu. Zawarty w 1987 r. pakt z Rosją był kluczowym elementem europejskiego bezpieczeństwa od czasów zimnej wojny.

Zawieszenie paktu zaniepokoiło europejskich sojuszników, choć NATO oficjalnie poparło decyzję USA.

30 lat traktatu

Pojawiają się pytania o powrót do zimnowojennego wyścigu zbrojeń. Zawieszenie paktu ma wejść w życie w sobotę 2 lutego 2019 r. Rosja dostała 180 dni na powrót do pełnego respektowania zasad traktatu. W przeciwnym wypadku po upływie tego czasu USA oficjalnie zerwą pakt INF, powiedział sekretarz USA w czasie transmitowanej przez CNN konferencji.

 

Przez lata Rosja bez wyrzutów sumienia łamała warunki traktatu INF. Naruszenia ze strony Rosji spowodowały większe ryzyko dla milionów Europejczyków i Amerykanów. Naszym obowiązkiem jest odpowiednia reakcja

- powiedział Pompeo w Waszyngtonie. Informację powielił Biały Dom na Twitterze:

 

Sytuacja podbramkowa

Amerykańscy eksperci zbrojeniowi przy wsparciu specjalistów NATO zwracali od dłuższego czasu uwagę, że Rosja od kilku lat testuje pociski, które mogą naruszać ustalenia traktatu INF. Problematyczne były nie tylko rakiety 9M729 dla systemów "Iskander-M", ale też odpalane z morza rakiety przekraczające zasięg 2 tys. km. W opinii ekspertów mogą być w łatwy sposób przystosowane do użytku z wyrzutniami lądowymi.

Stany Zjednoczone podjęły decyzję w odpowiedzi na znaczące zagrożenie dla euroatlantyckiego bezpieczeństwa, które stwarza Rosja potajemnie testując, produkując i rozmieszczając nowe systemy rakietowe 9M729

- czytamy w oficjalnym oświadczeniu Rady Północnoatlantyckiej.

Moskwie nie udało się przekonać państw NATO i USA, że jej pociski nie naruszają traktatu INF. Rosyjski resort obrony zapewniał, że rakiety nie przekraczają ustalonego zasięgu 500 km. Amerykanie zażądali zaprzestania produkcji rakiet oraz zniszczenia już istniejących. Rosja nie przystała na te warunki. Po ogłoszeniu przez USA zawieszenia traktatu INF Rada Północnoatlantycka wezwała Rosję do zmiany postępowania i powrót do respektowania zasad paktu w ciągu najbliższych 6 miesięcy.

Chciałem przekazać specjalne podziękowania naszym sojusznikom z NATO, którzy stali z nami ramię w ramię w zabiegach o przestrzeganie prawa i ochronę naszych obywateli. Ich solidarność jest dowodem na historyczną siłę i jedność NATO

- podkreślił Pompeo.

Zawarty w 1987 r. traktat INF mówi o likwidacji pocisków rakietowych średniego i pośredniego zasięgu. Zakazuje produkcji, składowania i rozmieszczania rakiet o zasięgu od 500 do 5500 kilometrów. Podpisany przez Ronalda Reagana i Michaiła Gorbaczowa traktat wszedł w życie 1 czerwca 1988 r. Jeśli Stany Zjednoczone i Rosja nie wypracują porozumienia, porozumienie przestanie obowiązywać jeszcze w 2019 r.