Większość krajów Unii Europejskiej zdecydowała, aby w najnowszym budżecie na lata 2021-2027 powiązać wypłacanie środków z przestrzeganiem praworządności. Tzw. mechanizmowi "pieniądze za praworządność" sprzeciwiają się Polska i Węgry, które już zapowiedziały, że w razie przyjęcia nowych rozwiązań prawnych zdecydują się na zawetowanie całego budżetu UE, do którego przyjęcia potrzebna jest jednomyślność wszystkich państw członkowskich.
Przeciwko polsko-węgierskiemu wetu oraz ustawie, która ogranicza samorządom udział we wpływach z podatków PIT i CIT protestują samorządowcy skupieni wokół inicjatywy "Tak! Samorządy dla Polski". W ramach protestu wyłączą oni światła m.in. na ulicach oraz w charakterystycznych budynkach leżących w obszarze ich miast i wsi.
Na wecie unijnego budżetu Polska może stracić 1-2 proc. PKB, czyli około 13,8 mld zł rocznie w latach 2021-2027, czyli czasie, który może się okazać kluczowy w kontekście wychodzenia z kryzysu gospodarczego po pandemii koronawirusa.
Kiedy i gdzie zgasną światła?
Światła zgasną we wtorek 1 grudnia o godzinie 17:00 w kilkudziesięciu gminach i pozostaną wyłączone przez następną godzinę. Udział w akcji zapowiadają m.in władze miast zrzeszonych w Unii Metropolii Polskich (Warszawa, Wrocław, Szczecin, Rzeszów, Poznań, Łódź, Lublin, Kraków, Katowice, Gdańsk, Bydgoszcz, Białystok). We wtorek rano prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz przypomniała natomiast o podjęciu akcji także przez mniejsze miasta, takie jak np. Sandomierz czy Krynica Morska.
- Pierwszego grudnia zaczniemy akcję protestacyjną przeciwko wetu Polski wobec środków unijnych. W części miast wyłączymy o 17 światła na godzinę, żeby pokazać, że bez środków zostaje nam ciemność - powiedział Jacek Karnowski w czasie konferencji prasowej, w której uczestniczył również prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski.
1 grudnia zgasną światła w polskich miastach Fot. Samorządy dla Polski
Miasta w Polsce wyłączą światła na znak protestu
Prezydent Rafał Trzaskowski podkreślił natomiast, że dzięki akcji protestacyjnej głos polskich samorządów będzie słyszalny w całej Europie. - Żeby wszyscy wiedzieli, że jest stanowisko inne niż rządu, że jest stanowisko większości z nas, którzy popierają zakończenie negocjacji budżetowych i zadbanie o to, by te nowe instrumenty mogły funkcjonować - zaznaczył Trzaskowski.
"W ciągu ostatnich dekad środki pomocowe z UE były dla naszego kraju swego rodzaju kroplówką, która dawała życie, a jednocześnie w spektakularny sposób zmieniła poziom i jakość tego życia. W ostatnich dniach polski Rząd uprawia hazard negocjacyjny, zapowiadając wetowanie budżetu i Funduszu Odbudowy UE. Wygląda to jak próba wyrwania sobie samemu tej kroplówki i wyrzucenie jej do kosza" - napisali samorządowcy w apelu zatytułowanym "Rząd znowu sięga do kieszeni mieszkańców wsi i miast! Nie chcemy być ostatnimi, którzy gaszą światło!".
Apel został przygotowany przez inicjatywę "Tak! Samorządy dla Polski". Samorządowcy wskazują również, że bez dostępu do narzędzi finansowych, w tym środków z PIT i CIT oraz dostępu do środków unijnych, nie poradzą sobie sami w warunkach niestabilnej polityki finansowej, szczególnie w sytuacji, kiedy trzeba będzie podjąć pracę nad odbudową potencjału społeczno-gospodarczego po kryzysie wywołanym pandemią SARS-CoV-2.
Gdzie zostaną wyłączone światła 1 grudnia?
Białystok:
Katedra pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, kościół pw. św. Rocha, kościół pw. św. Wojciecha, kościół pw. Miłosierdzia Bożego, kościół pw. Zmartwychwstania Pańskiego, kościół pw. Wszystkich Świętych, kościół pw. Ducha Świętego, kościół pw. św. Andrzeja Boboli i kaplica przy kładce PKP, kościół pw. św. Jadwigi Królowej, kościół pw. Matki Boskiej Fatimskiej, kościół pw. Świętej Rodziny, kościół pw. św. Maksymiliana Kolbego, cerkiew pw. św. Mikołaja, cerkiew pw. Świętego Ducha, cerkiew pw. Wszystkich Świętych, cerkiew pw. św. Jerzego Wielkomęczennika, cerkiew pw. św. Sofii Mądrości Bożej, cerkiew pw. Zmartwychwstania Pańskiego, Ratusz Miejski, Brama Wielka Pałacu Branickich, kościół pw. Chrystusa Króla, kościół pw. św. Kazimierza Królewicza, kościół pw. Najświętszego Serca Jezusa, kościół pw. NMP Matki Kościoła, kościół pw. Niepokalanego Serca Maryi, cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny, cerkiew św. Marii Magdaleny pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła
Będzin:
zamek, pałac Mieroszewskich, biblioteka
Bielsko-Biała:
Plac Ratuszowy, plac Bolesława Chrobrego, Rynek Starego Miasta oraz podświetlenie ratusza, Teatru Polskiego, willi Sixta i Galerii Bielskiej BWA
Chorzów:
Ratusz i rynek
Czeladź:
Teren wokół urzędu miasta (wraz z podświetleniem budynku) oraz w park Kościuszki
Dąbrowa Górnicza:
Budynek Pałacu Kultury Zagłębia znajdujący się w samym sercu Dąbrowy Górniczej, plac Wolności przy nim zlokalizowany jest PKZ, molo nad jeziorem Pogoria III.
Elbląg:
Urząd miasta, Ratusz Staromiejski, Brama Targowa.
Gdańsk:
Bazylika Mariacka; Zespół Przedbramia; Ratusz Staromiejski; Nowy Ratusz; kościół św. Katarzyny; kościół św. Brygidy; napis "Gdańsk" na wyspie Ołowianka; fontanna Neptuna; pomnik Piłsudskiego.
Gdynia:
Skwer Kościuszki, molo w Orłowie i światła przed urzędem.
Gliwice:
Iluminacja urzędu miejskiego oraz ul. Zwycięstwa.
Izabelin:
Urząd gminy, Centrum Kultury Izabelin, parking i ul. 3 Maja przy urzędzie.
Katowice:
Dwa budynki urzędu miasta na Rynku.
Kołobrzeg:
Miejskie iluminacje.
Korycin:
Rynek, kościół i park plebański, infrastruktura rekreacyjna przy Zalewie, park kulturowy.
Kraków:
Okolice budynku magistratu przy pl. Wszystkich Świętych.
Krynica Morska:
Centrum sportowo-rekreacyjne.
Lublin:
Plac Litewski.
Łomianki:
Budynki publiczne
Łódź:
Łódzki Ośrodek Geodezji.
Mikołów:
Rynek, pasaż jesionowy.
Niepołomice:
Oświetlenie parku Miejskiego oraz iluminacja Zamku Królewskiego.
Opole:
Ulica Krakowska, ulica Wróblewskiego, ulica Wojska Polskiego, ulica 1 Maja, ulica Niemodlińska, ulica Oleska, ulica Chabrów, ulica Luboszycka, ulica Fabryczna, ulica Plebiscytowa, ulica Ozimska, ulica Wrocławska, ulica Pużaka, Dzielnica Generalska, ulica Kościuszki, ulica Sosnkowskiego, ulica Witosa, ulica Hallera, ulica Domańskiego, plac Kopernika i park na os. Armii Krajowej.
Piaseczno:
Oświetlenie uliczne ciągu ul. Puławskiej i ul. Kościuszki w Piasecznie, w obszarze od ul. Jana Pawła II do ul. Sienkiewicza, plac Piłsudskiego i plac Kisiela.
Płock:
Oświetlenie na placu przed ratuszem; oświetlenie (iluminacja) mostu im. Legionów Piłsudskiego; oświetlenie amfiteatru; oświetlenie molo.
Poznań:
Urząd miasta z dziedzińcem.
Pruszcz Gdański:
Dom Wiedemanna, Centrum Kultury i Sportu.
Puck:
ul. Żeglarzy, molo.
Reda:
Ulica Gdańska (DK6) na odcinku od zjazdu na ul. Obwodowa do wiaduktu, ulica Pucka (DW 216) na odcinku od ul. Gdańskiej do Rekowskiej Górki, ulica Łąkowa – cała, plac przy Szkole Podstawowej nr 4, ulica Szkolna – cała, ulica Rekowska – cała, ulica 12 Marca – cała.
Gmina Sadowne:
Ulice Kościuszki, Strażacka oraz plac Kościelny.
Gmina Siewierz:
Oświetlenie Rynku.
Sopot:
Molo
Sosnowiec:
Aleja Zwycięstwa wraz z podświetleniem urzędu miejskiego, ozdoby świąteczne oraz choinka miejska.
Starostwo Trzebnica:
Budynek starostwa
Szczecin:
Dźwigozaury
Świdnica:
Iluminacje obiektów zabytkowych, 50 proc. parków oraz jedna strona oświetlenia na wybranych ulicach.
Świebodzice:
Oświetlenie budynku urzędu miejskiego oraz oświetlenie murów obronnych.
Terespol:
Oświetlenie wokół Urzędu Gminy Terespol.
Warszawa:
Oświetlenia mostów: Śląsko-Dąbrowskiego, Gdańskiego, Poniatowskiego, Siekierkowskiego, Świętokrzyskiego oraz wiaduktu Markiewicza i ciągu drzew w Alejach Ujazdowskich; Pałac Kultury i Nauki.
Wałbrzych:
Światła na budynkach publicznych, połowa jezdni.
Węgrów:
Rynek Miejski
Wiązowna:
Gminny Park Centrum w Wiązownie oraz na ul. Lubelskiej przy Urzędzie Gminy Wiązowna.
Wieliczka:
Planty Miejskie (okolice pomnika Mickiewicza i UM), Al. Solidarności.
Wrocław:
Plac Wolności
Lista jest na bieżąco aktualizowana.
