Inflacja w grudniu 2020 r. zanotowała ostry zjazd. Najniższa od blisko dwóch lat

Inflacja roczna w grudniu w Polsce wyniosła 2,3 proc. - wynika z najnowszych danych GUS. Tym samym po raz pierwszy od ponad półtora roku zeszła poniżej celu inflacyjnego. Jest też najniższa od kwietnia 2019 r.

Inflacja w grudniu 2020 r. wyniosła 2,3 proc. - podał 7 stycznia Główny Urząd Statystyczny w tzw. szybkim szacunku. Tym samym po raz pierwszy od maja 2019 r. inflacja znalazła się poniżej celu inflacyjnego Narodowego Banku Polskiego. Ten wynosi 2,5 proc. - choć z dopuszczalnym odchyleniem o 1 punkt proc. w górę i w dół.

Inflacja w grudniu 2020 r. była też najniższa od kwietnia 2019 r. Zanotowała także mocny zjazd, gdyż w ostatnich miesiącach oscylowała wokół 3 proc.

Jak wynika z danych GUS, w grudniu żywność i napoje alkoholowe były droższe niż przed rokiem o 0,7 proc., nośniki energii o 4,6 proc., a paliwa do prywatnych środków transportu także o 8,4 proc. W porównaniu z listopadem 2020 r., w grudniu ceny wzrosły o 0,1 proc. (w tym żywność potaniała o 0,1 proc., zaś paliwa podrożały o 3 proc.). 

Bardziej szczegółowe dane o cenach w grudniu GUS poda 15 stycznia br.

Inflacja w grudniu zaskoczeniem

Z jednej strony, przyczyna silnego spadku inflacji z 3 proc. w listopadzie do 2,3 proc. w grudniu jest prozaiczna. Chodzi o to, że we wskaźniku inflacji rocznej przestał liczyć się już grudzień 2019 r., gdy ceny w ujęciu miesiąc do miesiąca wzrosły aż o 0,8 proc. Jako, że - w pewnym uproszczeniu - inflacja roczna to suma inflacji miesięcznych z ostatnich dwunastu miesięcy, w grudniu 2020 r. składnik 0,8 proc. został zastąpiony przez 0,1 proc. (wzrost cen w porównaniu z listopadem 2020 r.). Dlatego cały odczyt inflacji rocznej spadł o 0,7 pp.

Z drugiej strony, ekonomiści banku Pekao jednak skalę spadku inflacji określają mianem "niespodzianki". Można się było spodziewać, że jednak grudniowy odczyt inflacji będzie nieco wyższy, ale zaskoczeniem okazały się ceny żywności (które w grudniu zwykle rosły, a nie spadały) oraz inflacja bazowa (tj. inflacja po wyłączeniu cen żywności i energii).

 

Ekonomiści mBanku szacują, że w grudniu inflacja bazowa spadła z poziomu ponad 4 proc. do ok. 3,6-3,7 proc. 

Na pewno dało się zaobserwować, że odmrożenie aktywności galerii handlowych przyniosło spadki cen. Grudzień mógł też przynieść więcej "imputacji" w zakresie działalności formalnie wyłączonych z funkcjonowania dla gospodarstw domowych (np. hoteli), choć z obserwacji można było wnioskować, że rzeczywistość była nieco inna. Nie wiemy, jak potraktował to GUS. Można spokojnie oczekiwać, że hotele i restauracje przygotowały wiele zachęt cenowych. Być może za spadek inflacji bazowej odpowiedzialne są "skaczące" kategorie w postaci łączności, czy ubezpieczeń

- wskazują w swoim komentarzu. Przewidują też, że inflacja niższa od celu NBP może sprawić, że odżyją oczekiwania na obniżkę stóp przez Radę Polityki Pieniężnej.

 

Także w styczniu i lutym również niewykluczone są niższe odczyty inflacji, bo z sumy "wypadnie" kolejno 0,9 proc. i 0,7 proc. miesięcznych wzrostów ze stycznia i lutego 2020 r. Oczywiście inflacja spadnie pod warunkiem, że zanotowane w styczniu i lutym 2021 r. wzrosty cen miesiąc do miesiąca będą niższe od tych sprzed roku. 

Nie wolno zapominać, że inflację w górę będą pchać m.in. nowe daniny (np. opłata cukrowa czy opłata mocowa dodawana w rachunkach za energię) czy wzrost cen wywozu śmieci, niewykluczone jest też przerzucanie na klientów przez przedsiębiorców kosztów podwyżki płacy minimalnej z 2600 zł do 2800 zł brutto. Ekonomiści mBanku przewidują jednak, że wpływ tych zmian będzie mniejszy niż przed rokiem, co będzie sprzyjać niższym odczytom inflacji. Prognozują, że inflacja zacznie silniej przyspieszać za kilka miesięcy.