Podatek od czynności cywilnoprawnych - jaka jest stawka i w jaki sposób złożyć deklarację?

Podatek od czynności cywilnoprawnych, w skrócie PCC, zastapił opłatę skarbową, która obowiązywała od umów i innych oświadczeń woli o charakterze cywilnoprawnym. Jaka jest stawka PCC i w jaki sposób złożyć deklarację - tego wszystkiego dowiecie się z naszego artykułu.

Podatek od czynności cywilnoprawnych regulowany jest w ustawie od czynności cywilnoprawnych. Co trzeba wiedzieć?  

Zobacz wideo "Patodeweloperka" w Polsce. "Każdy poszukuje oszczędności"

Ustawa od czynności cywilnoprawnych - czym jest PCC w świetle przepisów prawa?

Ustawa od czynności cywilnoprawnych wskazuje na to, jakiego rodzaju czynności objęte są wspomnianym podatkiem. Oto kilka z nich:

  • umowa sprzedaży;
  • umowy spółki;
  • umowy pożyczki pieniędzy;
  • umowy ustanowienia hipoteki;
  • umowy ustanowienia odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego oraz odpłatnej służebności;
  • umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez osobę obdarowaną długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy;
  • umowy dożywocia;
  • umowy depozytu nieprawidłowego;
  • umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat.

Warto pamiętać również o tym, że opodatkowaniu podlegają również wszelkie zmiany ww. umów, mające wpływ na podwyższenie podstawy opodatkowania. Nie należy również zapominać o orzeczeniach sądów, a także ugodach, powodujących takie same skutki prawne jak czynności cywilnoprawne.

Podatek od czynności cywilnoprawnych - stawka

Podatek od czynności cywilnoprawnych, określony jest ustawą z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, która wskazuje także na stawki tego rodzaju podatku. W zależności od określonych czynności, ich stawki wynoszą odpowiednio:

  • 2 proc. - od umowy sprzedaży nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym.
  • 2 proc.  - od umowy zamiany,  dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny przy przeniesieniu własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym.
  • 1 proc. - od umowy sprzedaży innych praw majątkowych lub umów przy przeniesieniu własności innych praw majątkowych. 
  • 1 proc. - od umowy ustanowienia odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego oraz odpłatnej służebności.
  • 0,5 proc. - od umowy pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego.
  • 0,5 proc. - od umowy spółki.
  • 0,1 proc. - od ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności istniejących - od kwoty zabezpieczonej wierzytelności.
  • 19 złotych - od ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej.

Podatek od czynności cywilnoprawnych - kto płaci?

Konieczność zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych powstaje zazwyczaj w momencie podpisania jednej z wymienionych wcześniej umów - najczęściej są to umowy dwustronne. Kto zatem płaci PCC? Zobaczmy:

  • kupujący, gdy umowa dotyczy sprzedaży;
  • strony czynności, gdy umowa dotyczy zamiany;
  • obdarowany, gdy umowa dotyczy darowizny;
  • biorący pożyczkę lub przechowawca, gdy umowa dotyczy pożyczki lub depozytu nieprawidłowego;
  • składający oświadczenie woli o ustanowieniu hipoteki, gdy umowa dotyczy ustanowienia hipoteki;
  • wspólnicy, gdy umowa dotyczy spółki cywilnej;
  • spółka, gdy umowa dotyczy spółki handlowej;
  • nabywający własność nieruchomości, gdy umowa dotyczy dożywocia;
  • podmiot nabywający rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział spadku lub we współwłasności, gdy umowa dotyczy umowy o dział spadku lub o zniesienie współwłasności;
  • użytkownik lub nabywający prawo służebności, gdy czynność dotyczy ustanowienia odpłatnego użytkowania, w tym również nieprawidłowego oraz odpłatnej służebności.

Deklaracja - podatek od czynności cywilnoprawnych

Dopełnienie zgłoszenia i zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych powinno nastąpić w terminie 14 dni od wystąpienia obowiązku podatkowego - najczęściej jest nim dzień podpisania umowy z wykorzystaniem stosownej deklaracji PCC-3, w jakiej to wskazuje się na zawartą czynność.

Wypełniony formularz należy złożyć osobiście lub wysyłając droga pocztową w urzędzie skarbowym właściwym do miejsca zamieszkania (w przypadku osób fizycznych) lub siedziby firmy. Sam podatek można uiścić w kasie danego urzędu skarbowego lub wykonując przelew bankowy na konto odpowiedniego urzędu skarbowego.

Podatek od czynności cywilnoprawnych - czy można złożyć deklaracje przez internet?

Wypełnioną deklaracje, dotyczącą podatku od czynności cywilnoprawnych można złożyć elektronicznie - warto jednak pamiętać do tego rodzaju czynności należy wykorzystać własny podpis kwalifikowany. W przypadku jego braku podatnik będzie musiał posłużyć się danymi autoryzacyjnymi w postaci: imienia, nazwiska, daty urodzenia, numeru PESEL lub NIP oraz kwotą przychodu z poprzedniego roku podatkowego. Deklaracja poświadczona za pomocą danych autoryzacyjnych może być przesłana za pośrednictwem internetu - w tym celu należy korzystać wyłącznie ze strony z e-deklaracjami Ministerstwa Finansów.

Więcej o: