Paszporty covidowe mają ułatwić podróżowanie po krajach UE. Uruchomienie projektu zaplanowano na 1 lipca. Certyfikaty będzie można pobrać m.in. na smartfona.
Nadal pozostaje dużo pracy. Na poziomie UE system będzie gotowy w ciągu najbliższych kilku dni. Obecnie niezwykle ważne jest, aby wszystkie państwa członkowskie kontynuowały wdrażanie swoich systemów krajowych, aby zapewnić jak najszybsze ich uruchomienie. Tego oczekują obywatele UE
- powiedziała przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen.
Do treści porozumienia w sprawie paszportów covidowych udało się dotrzeć redakcji "Politico". Portal udostępnił je na swojej stronie i przygotował listę najważniejszych pytań i odpowiedzi w sprawie certyfikatów:
Paszporty będą miały trzy rodzaje certyfikatów: jeden potwierdzający szczepienie, kolejny dokumentujący ostatnie testy na obecność koronawirusa oraz trzeci potwierdzający odporność po zakażeniu koronawirusem.
Dokument będą miały kody QR, wydawane bez dodatkowej opłaty. Kody będzie można przedstawić w formie zarówno cyfrowej, jak i w formie wydruku na kartce.
Tak. Dokument nie jest warunkiem koniecznym do podróży.
Niekoniecznie. Zgodnie z porozumieniem kraje powinny powstrzymać się od nakładania dalszych ograniczeń, takich jak kwarantanny lub testy, na podróżnych posiadających certyfikat - „chyba że są one konieczne i proporcjonalne do wymogów ochrony zdrowia publicznego związanych z pandemię COVID-19".
Oznacza to, że kraje UE mogą nadal wymagać dodatkowych testów lub nakładać kwarantannę, jeśli uznają to za konieczne. Jest jednak nadzieja, że ponieważ coraz więcej jest osób zaszczepionych, państwa zrezygnują z dodatkowych obostrzeń.
To pozostaje w gestii każdego kraju. Europosłowie opowiedzieli się za tym, aby podróżni uzyskali dostęp do bezpłatnych testów. Europarlament uważa, że kosztowne testy sprawią, że dla niektórych podróże będą utrudnione ze względów finansowych.
W związku z powyższym Komisja Europejska zdecydowała się przeznaczyć co najmniej 100 milionów euro w gotówce, aby uczynić testy bardziej przystępnymi cenowo, zwłaszcza dla grup, które regularnie muszą przekraczać granice.
KE chce również w większym stopniu korzystać z tańszych, szybkich testów antygenowych.
Jedna dawka szczepionki zapewnia certyfikat potwierdzający otrzymanie pierwszej dawki - nawet jeśli szczepionka wymaga również drugiej. To nie gwarantuje jednak, że wszystkie kraje pozwolą ominąć dodatkowe testy lub wymóg kwarantanny.
Można otrzymać dokument potwierdzający wykonanie szybkiego testu. Znowu jednak od poszczególnych krajów zależy, czy to wystarczy do swobodnego przekraczania granicy z danym państwem.
Dowód przebycia infekcji (a zatem nabycia pewnego poziomu domniemanej odporności) jest ważny maksymalnie przez 180 dni, wynika z treści porozumienia. Pozytywny wynik testu PCR, pozwala uznać, że posiadamy odporność.
Jeden z urzędników KE ujawnił Politico, że testy na przeciwciała nie zostaną zaakceptowane w tym przypadku. Może się to zmienić, jeśli pojawią się wystarczające dowody naukowe sugerujące, że testy antygenowe są godne zaufania.
W porozumieniu nie określono, jak długo negatywny test PCR pozwoli na swobodne podróżowanie.
Rozporządzenie o paszportach covidowych będzie obowiązywać przez 12 miesięcy.
Kraje UE muszą akceptować wszystkie szczepionki zatwierdzone przez Europejską Agencję Leków. Obecnie są to Oxford/AstraZeneca, BioNTech/Pfizer, Moderna oraz Johnson&Johnson. Każdy kraj może jednak zdecydować o akceptowaniu też innych szczepionek, takich jak np. rosyjska szczepionka Sputnik stosowana na Węgrzech.
Jak już informowaliśmy, kraje wspólnoty będą musiały uznawać ogólnounijne certyfikaty od 1 lipca. Otrzymują też jednak sześciotygodniowy okres „phasing-in", podczas którego nadal będzie można wydawać własne krajowe certyfikaty.
Komisja jest przekonana, że do tego czasu większość krajów będzie gotowa, jeśli chodzi o kwestie techniczne.
Francja, Austria, Szwecja, Luksemburg, Chorwacja, Hiszpania, Bułgaria, Holandia, Włochy, Litwa, Niemcy, Grecja, Islandia, Czechy, Dania, Belgia, Estonia i Cypr przetestowały już infrastrukturę cyfrową, odpowiedzialną za uwierzytelnianie danych o certyfikatach.
W najbliższych dniach dodatkowe testy przeprowadzą Polska, Portugalia, Łotwa, Rumunia, Irlandia i Malta.
Program obejmuje 27 krajów UE, ale także certyfikaty wydane przez Islandię, Norwegię i Liechtenstein. Również w Szwajcarii trwają prace nad obustronnym uznawaniem certyfikatów, powiedział w piątek komisarz ds. Sprawiedliwości Didier Reynders, dodając: - W Wielkiej Brytanii przyjmujemy to samo podejście.
KE jest również w kontakcie z innymi krajami, w tym ze Stanami Zjednoczonymi, i organizacjami międzynarodowymi, aby zapewnić wzajemne uznawanie certyfikatów. Gdy zostaną już ustalone "ramy zaufania", UE rozważy uznanie innych certyfikatów, powiedział urzędnik Komisji, dodając, że to jeszcze nie zostało ustalone.
Kraje wspólnoty mogą zdecydować o wykorzystaniu paszportów covidowych do innych celów, na przykład w celu umożliwienia dostępu do restauracji lub kin. Będzie to trzeba jednak ustalić na poziomie prawa krajowego.