Osoby, które podejmują pracę na umowie o pracę, co miesiąc odprowadzają składkę do ZUS. Zgromadzony w ten sposób kapitał stanowi w przyszłości podstawę do wypłacania świadczenia emerytalnego. Jak sprawdzić jego wysokość?
Kapitał początkowy w ZUS
Pracownicy urodzeni po 1948 roku, którzy byli zatrudnieni przed 1999 rokiem, powinni wystąpić do ZUS z wnioskiem o ustalenie kapitału początkowego. Jest to konieczne, gdyż dopiero w 1999 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaczął prowadzić indywidualne konta, na których gromadzone są środki. Wcześniej pracodawcy przekazywali listy zbiorcze, dlatego za ten okres ZUS ma obowiązek wyliczyć właśnie kapitał początkowy - a to w znaczny sposób może podnieść wysokość naszej emerytury. W przypadku, gdy nie będziemy wnioskować o ustalenie wysokości kapitału początkowego, wówczas podstawą wyliczenia świadczenia będą jedynie składki odprowadzane po 1999 roku.
Kapitał początkowy a wysokość emerytury
Jak już wspomniano, wysokość składek ma istotne znaczenie dla ustalenia wysokości emerytury. O ile rozpoczęliśmy pracę po 1999 roku - nie będzie z tym żadnego problemu, gdyż wszelkie środki trafiają bezpośrednio na indywidualne konto ubezpieczonego. Osoby, które pracowały na umowie o pracę przed 1999 rokiem, muszą wystąpić z wnioskiem o ustalenie kapitału początkowego, co w rzeczywistości sprowadza się do ustalenia teoretycznej składki za tamten okres.
Ustalony kapitał początkowy podnosi wysokość emerytury, dlatego warto pamiętać o jego ustaleniu, nim rozpoczniemy pobieranie świadczenia. Wystąpić z wnioskiem o jego ustalenie można w każdej chwili, najpóźniej jednak wraz z wnioskiem o emeryturę.
Do ustalenia wysokości kapitału początkowego potrzebne będą następujące dokumenty:
- kwestionariusz wyszczególniający okresy składkowe i nieskładkowe (formularz ZUS ERP-6);
- świadectwa pracy, które potwierdzają okresy zatrudnienia przed 1999 rokiem (albo inne dowody o okresach składkowych i nieskładkowych);
- zaświadczenia o zatrudnieniu przed 1999 rokiem, które wystawić może pracodawca lub jego następca prawny.
ZUS. Kapitał początkowy i ponowne przeliczenie
ZUS ustala wysokość kapitału początkowego, kierując się następującymi wskazaniami:
- część uzależniona od uwzględnionych okresów składkowych (1,3 proc. podstawy wymiaru za każdy rok okresów składkowych z uwzględnieniem pełnych miesięcy);
- część uzależniona od uwzględnionych okresów nieskładkowych (0,7 proc. podstawy wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych z uwzględnieniem pełnych miesięcy);
- część socjalna (24 proc. kwoty bazowej, która wynosi 100 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z II kwartału 1998 r., tj. 1220,89 zł, czyli 293,01 zł).
Istnieją przesłanki, kiedy ZUS zobowiązany jest do ponownego przeliczenia kapitału początkowego. Należą do nich sytuacje kiedy kapitał początkowy był wyliczony przed:
- zmianą ustawy emerytalnej od 1 lipca 2004 roku;
- wejściem Polski do Unii Europejskiej;
- podpisaniem umowy międzynarodowej o zabezpieczeniu społecznym;
- zmianą ustawy od 23 września 2011 roku;
- zmianą ustawy od 1 października 2013 roku;
- zmianą ustawy od 1 maja 2015 r.
Przesłanką do ponownego obliczenia kapitału początkowego jest też dotarcie do nowych dokumentów potwierdzających okresy składkowe.
Więcej informacji na temat kapitału początkowego można znaleźć na stronie internetowej ZUS.
