RPP w środę podniosła stopy procentowe, tym razem o 50 punktów bazowych. Główna stopa wzrosła tym samym z 1,25 do 1,75 proc. To już poziom wyższy niż przed pandemią.
)
Stopy procentowe w górę
Ostatnio wyższe stopy mieliśmy przed marcem 2015 roku, kiedy polski bank centralny (RPP jest organem decyzyjnym NBP) ściął je z 2 do 1,5 proc. Ten poziom - 1,5 proc. (wtedy historycznie niski) był utrzymywany przez kilka lat - aż do marca 2020 roku. Po wybuchu pandemii koronawiursa NBP w trzech ruchach ściął główną stopę do rekordowo niskiego poziomu 0,1 proc. Zrobił to po to, by wesprzeć gospodarkę przeżywającą trudności z powodu pandemicznych restrykcji. Podobne ruchy, czyli działania łagodzące politykę monetarną, przeprowadzały także inne banki centralne.
W największym skrócie, niższe stopy to tańsze kredyty, czyli "tańsze" pieniądze. To powinno zachęcać do większego wydawania i inwestowania - czyli napędzać wzrost gospodarczy.
Inflacja rośnie
Niskie stopy działają też w drugą stronę - podbijając inflację (bo zwiększone wydatki i większy popyt dają przestrzeń do podnoszenia cen). Tego wzrostu wskaźnika cen jako konsekwencji kroków zaradczych wszyscy się spodziewali i inflacja wzrosła wszędzie, nie tylko w Polsce. Tyle że banki centralne już różnie na nią reagowały. W naszym regionie - w Czechach i na Węgrzech - podwyżki stóp zaczęły się pół roku wcześniej niż w Polsce - ich przełożenie na inflację widoczne jest dopiero po kilku kwartałach. To, co teraz robi RPP, może przynieść efekty dopiero na początku 2023 roku.
)
Raty kredytów wzrosną
Podwyżki stóp wcześniej przełożą się na wysokość miesięcznych rat kredytów hipotecznych - choć też nie od razu. Trzeba jednak szykować się na kilkaset złotych więcej. Już dwie pierwsze podwyżki oznaczają wzrost raty typowego kredytu hipotecznego o 200-300 złotych, a doszła właśnie nowa i za miesiąc być może pojawi się kolejna. Warto pamiętać, że sama wysokość podwyżki nie jest równa wzrostowi stóp. Od czego dokładnie zależy? Na co trzeba się szykować? Co dalej z inflacją? Na te i inne pytania, w tym wasze, odpowiada dr Jakub Sawulski, Kierownik Zespołu Makroekonomii Polskiego Instytutu Ekonomicznego w programie Q&A Gazeta.pl.
