- Po zmianie przepisów składka zdrowotna przestanie mieć cechy składki ubezpieczeniowej i stanie się podatkiem zdrowotnym. O ile w przypadku zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne istnieje możliwość ich zaliczenia albo w koszty uzyskania przychodów, albo zmniejszenia o nie podstawy opodatkowania, o tyle w przypadku składki na ubezpieczenie zdrowotne takiej możliwości już nie będzie. Oznacza to, że de facto zapłacimy podatek od podatku, a nasze obciążenia podatkowe wzrosną - mówi doradca podatkowy Przemysław Hinc w rozmowie z portalem prawo.pl. Zgodnie z przepisami, które mają być wprowadzone w ramach Polskiego Ładu, wszyscy płatnicy zapłacą podatek od podatku. W przypadku przedsiębiorców rozliczających się liniowo, opłata ta zacznie się już od 1 stycznia. Pozostałe osoby będą musiały dostosować się do przepisów w zależności od uzyskiwanych dochodów.
Artykuł powstał na podstawie przepisów dotyczących składki zdrowotnej wprowadzonej ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, która na chwilę obecną jest aktualna. Warto jednak śledzić zmiany w tym zakresie, ponieważ są one wprowadzane przez rząd dość dynamicznie.
Portal prawo.pl przywołuje też przykład, który pomoże zrozumieć zmiany wprowadzone przez Polski Ład. Na przykładzie przedsiębiorcy płacącego podatek liniowy - dotychczas płacił on składkę zdrowotną w stale określonej kwocie. Jednak aż 7,75 proc. podstawy naliczenia składki mogła być odliczana od podatku dochodowego. Od 1 stycznia 2022 roku podatnik nie odliczy zapłaconej składki od podatku. Dodatkowo wysokość składki będzie ustalana nie w konkretnej kwocie, ale liczona od faktycznego dochodu przedsiębiorcy.
Przedsiębiorcy opodatkowani podatkiem liniowym w wysokości 19 proc. zapłacą składkę zdrowotną w wysokości 4,9 proc. od swojego dochodu. Miesięczna składka nie może być jednak niższa od 9 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2022 roku minimalne wynagrodzenie ma wynosić 3 010 zł miesięcznie, więc minimalna kwota składki zdrowotnej wyniesie 270,90 złotych. Dokładnie tyle zapłacą przedsiębiorcy, gdy ich miesięczny dochód będzie niższy niż minimalne wynagrodzenie, albo osiągną dochód ujemny.
Przeczytaj więcej podobnych informacji na stronie głównej Gazeta.pl.
Ustawa przewiduje oparcie podstawy wymiaru składki zdrowotnej u przedsiębiorców na różnych podstawach - w większości na dochodzie. W praktyce oznacza to różne przepisy dla osób prowadzących działalność na zasadach ogólnych, inne dla osób rozliczających się podatkiem liniowym i inne dla osób stosujących ryczałt czy kartę podatkową.
Przedsiębiorcy rozliczający podatek dochodowy na zasadach ogólnych zapłacą 9-proc. składkę zdrowotną liczoną od dochodu. Kwota składki nie może być jednak mniejsza niż 9 proc. wynagrodzenia minimalnego (wyjątek to m.in. twórcy, artyści). Ponadto osoby te będą mogły skorzystać z ulgi dla klasy średniej.
Poniżej przedstawiamy wyliczenia portalu PIT.pl dot. wysokości składki zdrowotnej dla przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych w zależności od miesięcznego dochodu.
Przedsiębiorcy rozliczający podatek dochodowy stawką liniową zapłacą 4,9 proc. składkę zdrowotna liczoną od dochodu, ale nie mniejszą niż 9 proc. wynagrodzenia minimalnego. Wysokość składki dla przedsiębiorców liniowych przy miesięcznym dochodzie:
Składka zdrowotna od 2022 roku dla przedsiębiorców rozliczających się przez podatek liniowy. fot. Ministerstwo Finansów
Przedsiębiorcy stosujący opodatkowanie ryczałtowe - zapłacą 9 proc. składki zdrowotnej odliczanej od podstawy wymiaru stanowiącej odsetek przeciętego wynagrodzenia. Składka nie może być niższa od 9 proc. wynagrodzenia minimalnego. - Dla ryczałtowców składka zdrowotna będzie mogła być płatna na dwa sposoby: liczona na bieżąco i zależna od wielkości faktycznie uzyskanych przychodów w danym roku składkowym, albo opłacana w sposób uproszczony. W pierwszym przypadku podstawa wymiaru składki będzie wynosiła 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia według GUS przy rocznych przychodach nieprzekraczających 60 tys. zł, 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia według GUS przy rocznych przychodach w przedziale w przedziale od 60 tys. zł do 300 tys. zł i 180 proc. przeciętnego wynagrodzenia według GUS przy rocznych przychodach przekraczających 300 tys. zł - wyjaśnił Przemysław Hinc.
Wysokość składki zdrowotnej na podstawie rocznego przychodu przedsiębiorcy:
Przedsiębiorcy stosujący tzw. "kartę podatkową" - zapłacą 9 proc. składki zdrowotnej, liczonej od kwoty minimalnego wynagrodzenia.
A co w sytuacji osób, które prowadzą kilka pozarolniczych działalności gospodarczych? Jak tłumaczy Ministerstwo Rozwoju: "Jeżeli przedsiębiorca prowadzi więcej niż jedną pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej, podatkiem liniowy albo podatkiem z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP Box), składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od sumy dochodów".
- Należy także zauważyć, że składka zdrowotna choć nazwana została składką, w istocie swojej konstrukcji jest podatkiem zdrowotnym. (…) Wyższa kwota na zdrowie nie wiąże się z lepszą jakością usług czy szybszym dostępem do świadczeń. Zatem jest to podatek zdrowotny, a nie składka - tak mają wyglądać zmiany w Polskim Ładzie według prezesa Instytutu Emerytalnego dr. Antoniego Kolka.