Przewidziany dla Polski fundusz na lata 2021-2027 w wysokości 770 mld zł stoi pod znakiem zapytania. O tym, czy pieniądze wpłyną do budżetu państwa, zadecyduje w środę unijny Trybunał Sprawiedliwości.
Wysoka cena za praworządność
W grudniu 2020 roku, wszystkie kraje członkowskie UE przyjęły zasadę, że unijne fundusze otrzymają tylko te państwa, w których przestrzegane są zasady praworządności. Skargę w związku z tą zasadą złożyły dwa kraje - Polska i Węgry. W grudniu ubiegłego roku rzecznik generalny TSUE oświadczył, że skargi rządów w Warszawie i Budapeszcie są bezpodstawne i należy je oddalić.
Spodziewam się, analizując argumentację obu stron sporu — czyli Polski i Węgier z jednej, a Komisji Europejskiej z drugiej — że trybunał w Luksemburgu uzna mechanizm warunkowości za w pełni zgodny z unijnymi traktatami
— mówi w rozmowie z Onetem mec. Michał Wawrykiewicz.
Taka sytuacja może oznaczać, że pieniądze które miała otrzymać Polska z UE, będą poważnie zagrożone.
Wawrykiewicz: Brak funduszy z UE będzie zapaścią cywilizacyjną dla Polski
)
- Jeśli faktycznie takie będzie orzeczenie TSUE, to mechanizm może zostać zainicjowany w ciągu zaledwie kilku tygodni — mówi dla Onetu mec. Wawrykiewicz. — Procedura jest prosta. Komisja Europejska uznaje, że dane państwo nie spełnia standardów państwa prawa — czyli nie ma ani niezależnej prokuratury, ani niezależnych sądów. W Polsce, niestety, z powodu "starań" rządzących mamy właśnie z taką sytuacją do czynienia — wskazuje. Mecenas Wawrykiewicz podsumował, że jeśli KE zdecyduje się na wstrzymanie pieniędzy do Polski, to będzie to oznaczać potworną zapaść cywilizacyjną.
)
Polski rząd odwoła się od decyzji TSUE?
Pełnomocnicy polskiego rządu sugerowali, że przepisy, na których opiera się KE zawierają liczne wady i są próbą ominięcia nieskutecznej procedury praworządności z artykułu 7 unijnego traktatu.
"Tych zarzutów mamy naprawdę bardzo dużo" - podkreślał Bogusław Majczyna z MSZ. Mówił, że przepisy są zbyt ogólne, niejasne i dają szerokie pole do interpretacji. "Definicja praworządności, która jest zawarta w tym rozporządzeniu jest uznaniowa i pozostawia bardzo duże pole dla Komisji Europejskiej, żeby w sposób dosyć dowolny tych ocen dokonywać" - dodał.
Pełnomocnicy polskiego rządu podkreślali też, że unijny mechanizm warunkowości nie mieści w zakresie podstawy prawnej, bo punkt ciężkości jest położony na ocenę przestrzegania zasad praworządności, a nie na kwestie finansowe i ochrony budżetu.
Polski Trybunał Konstytucyjny
W grudniu ub. roku Minister Sprawiedliwości Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro skierował do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o stwierdzenie niezgodności mechanizmu warunkowości z polską konstytucją.
Rozprawa w TK ma odbyć się również w środę 16 grudnia, czyli tego samego dnia, kiedy swój wyrok ogłosi Trybunał Sprawiedliwości UE.
Sprawą zajmie się pełny skład orzekający Trybunału Konstytucyjnego (sygn. akt K 1/22). Przewodniczyć będzie prezes TK Julia Przyłębska, a na sędziego sprawozdawcę wyznaczono Stanisława Piotrowicza. Rozprawa ma rozpocząć się o godzinie 9.00.
