Zasady dotyczące uzyskania dofinansowania na zatrudnienie niani zostały określone w ustawie o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Dokument definiuje, że nianią "jest osoba fizyczna sprawująca opiekę nad dziećmi na podstawie umowy o świadczenie usług". Opiekunka nie może być rodzicem dziecka i powinna mieć więcej niż 18 lat. Niania podlega obowiązkowym badaniom sanitarno-epidemiologicznym. Co ciekawe babcia, ciocia czy też inna osoba z rodziny, również może być nianią. Prawo nie wyklucza także, że nianią może być także mężczyzna.
Niania sprawuje opiekę nad dziećmi w wieku od ukończenia 20. tygodnia życia do 3 lat. Rodzice mogą korzystać z dofinansowania do końca roku szkolnego, w którym dziecko ukończy 3. rok życia. Od tej reguły istnieje jednak wyjątek. Gdy nie ma możliwości zapewnienia dziecku opieki przedszkolnej, to w takich przypadkach ten okres może zostać przedłużony do skończenia przez pociechę 4 lat. Należy pamiętać, iż w rozumieniu przepisów ustawy, rodzicami są także opiekunowie prawni oraz inne osoby, którym sąd powierzył sprawowanie opieki nad dzieckiem.
Przede wszystkim, aby móc skorzystać ze wsparcia finansowego, należy zawrzeć z nianią umowę uaktywniającą w formie pisemnej. Umowa ta określa:
Warto podkreślić, że osoby prowadzące działalność gospodarczą, również mogą zatrudnić opiekunkę.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych opłaca za nianię składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe oraz na ubezpieczenie zdrowotne od podstawy stanowiącej kwotę nie wyższą niż 50 proc. wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego zgodnie z przepisami o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. W 2022 r. wynagrodzenie minimalne zostało podniesione do 3010 zł. Aktualnie dofinansowanie obejmie zatem składki od wynagrodzenia niani nieprzekraczającego kwoty 1505 zł.
Jest także w ewentualność, w której ZUS nie będzie opłacał składek. W przypadku utraty zatrudnienia przez rodziców lub rodzica samotnie wychowującego dziecko, składki będą opłacane tylko przez 3 miesiące od dnia utraty pracy. ZUS nie opłaca także składek gdy rodzice:
Pamiętajmy, że zatrudnienie niani należy zgłosić do ZUS-u. Można to zrobić, składając dokumenty osobiście, za pośrednictwem poczty lub przez PUE ZUS.