Inflacja to teraz główny temat w debacie ekonomicznej, jeden z głównych politycznych tematów, a zapewne i codziennych rozmów "zwykłych" Polaków. Nie tylko Polaków zresztą, silny, najwyższy gdzieniegdzie od dekad wzrost cen to powszechny problem globalny. W naszym kraju publikowany przez GUS wskaźnik sięgnął we wrześniu 17,2 proc. w ujęciu rok do roku. To wstępne, szacunkowe dane, pełny odczyt poznamy 14 października (i niewykluczona jest korekta, co w tym roku już się kilka razy zdarzało).
)
To odczyty miesięczne. Ważnym wskaźnikiem, wykorzystywanym na przykład przy konstruowaniu budżetu państwa, jest też inflacja średnioroczna. Poznaliśmy prognozy tej inflacji przygotowane przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy.
MFW spodziewa się, że w Polsce średnioroczna inflacja wyniesie w tym roku 13,8 proc., a w przyszłym jeszcze więcej, bo 14,2 proc. Przy czym na koniec 2023 r. spodziewa się 9,0 proc. To by oznaczało, że wzrost cen przyspieszy na początku przyszłego roku - ekonomiści PKO BP dodają jeszcze, że MFW zapewne zakłada, że tarcze antyinflacyjne nie zostaną przedłużone na kolejny rok.
)
To oczywiście jedynie prognoza, nie mamy pewności, że się sprawdzi, niemniej inflację na poziomie 20 proc. na początku przyszłego roku spodziewają się i niektórzy polscy ekonomiści. Mówił tak na przykład niedawno Ludwik Kotecki, członek Rady Polityki Pieniężnej (w wywiadzie dla Polsatu) i Przemysław Litwiniuk, także z RPP (dla "Super Expressu"), z grona Rady jeszcze Joanna Tyrowicz w porannej rozmowie Gazeta.pl oraz - także w naszym portalu - były prezes NBP Marek Belka. Wcześniej ryzyko dojścia do 20 proc. widzieli też na przykład ekonomiści Citi Handlowego. Podobnie jak MFW perspektywy średniorocznej inflacji w okolicach 14 proc. rok do roku w tym i przyszłym roku widzi bank Pekao SA.
Szybki wzrost cen to oczywiście nie tylko polski problem, w Europie są państwa, w których inflacja obecnie jest jeszcze wyższa niż u nas i już przekracza 20 proc. (kraje bałtyckie). Ale jeśli chodzi o prognozy średnioroczne na przyszły rok od MFW, w Unii Europejskiej Polska nie ma sobie równych. Jak widać na poniższej grafice, tylko Węgry z prognozą na 13,3 proc., zbliżają się do naszej.
Prognozy MFW dotyczące średniorocznej inflacji w państwach UE w 2022 i 2023 r. Źródło: MFW
Ale i tam średnioroczna inflacja w 2023 roku ma być niższa niż w 2022. Tylko dla jednego kraju unijnego poza Polską MFW prognozuje wzrost średniorocznej inflacji - to Szwecja.
Do celu NBP - to 2,5 proc. - średnioroczna inflacja ma powrócić w 2027 roku (podkreślamy: średnioroczna, to nie znaczy, że w poszczególnych miesiącach odczyty w celu nie pojawią się wcześniej - portal Bankier.pl zauważa, że w granicy odchyleń od celu znajdziemy się w 2025 roku). Na marginesie: w projekcie budżetu na przyszły rok rząd zapisał 9,8 proc. średniorocznej inflacji.
)
MFW poza tym obniżył prognozę wzrostu PKB Polski na ten rok do 3,8 z 4,5 proc. spodziewanych w lipcu, a na przyszły do 0,5 proc. z 2,0 proc. Fundusz ostrzegł, że przed światową gospodarką "chmury burzowe" na horyzoncie, a jej jedna trzecia w tym lub przyszłym roku znajdzie się w technicznej recesji (globalny PKB ma według MFW wzrosnąć w tym roku o 3,2 proc. a w przyszłym o 2,7 proc.). W gospodarkach rozwiniętych szczyt inflacji obserwujemy teraz, w przyszłym wzrost cen ma spowolnić. W skali globalnej średnia inflacja w tym roku ma wynieść 8,8 proc., a w przyszłym już spaść do 6,5 proc. MFW w raporcie podkreśla znaczenie odpowiedniej polityki banków centralnych, zapewniającej stabilność cen. Z kolei polityka fiskalna powinna wspierać najbardziej wrażliwych na wzrost cen w społeczeństwie, tak, by nie przyczyniać się do wzrostu inflacji.
