Ukraina przejmuje kontrolę nad strategicznymi przedsiębiorstwami. Część należy do oskarżanych oligarchów

Ukraina przejęła aktywa pięciu przedsiębiorstw o strategicznym znaczeniu - poinformował Ołeksij Daniłow. Sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy wyjaśnił, że w rękach państwa będą znajdować się takie spółki, jak Ukrnafta czy Motor Sicz. - To nie nacjonalizacja, to przejęcie aktywów podczas stanu wojennego - tłumaczył minister obrony Ołeksji Reznikow. Część przejmowanych przedsiębiorstw należy do oligarchów, na których ciążą zarzuty, w tym o zdradę stanu.

- Zgodnie z decyzją podjętą przez Naczelne Dowództwo i ze względu na konieczność wojskową, 6 listopada 2022 roku dokonano alienacji pięciu przedsiębiorstw: Motor Sicz, Zaporiżtransformator, AwtoKrAZ, Ukrnafta i Ukrtatnafta - przekazał na konferencji prasowej Ołeksij Daniłow, którego cytuje agencja Ukrinform.

Sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy dodał, że przejęte aktywa uzyskały status mienia wojskowego, a ich zarządzanie zostało przekazane Ministerstwu Obrony Ukrainy.

Daniłow tłumaczył, że po zakończeniu stanu wojennego aktywa mogą zostać zwrócone właścicielom lub zostaną za nie wypłacone odszkodowania. Decyzja została podjęta na tajnym posiedzeniu najwyższych władz ukraińskich i formalnie weszła w życie w niedzielę.

Więcej informacji z kraju i ze świata na stronie głównej Gazeta.pl

Ukraina przejmuje kontrolę nad strategicznymi firmami. "To nie nacjonalizacja"

Minister obrony Ołeksji Reznikow tłumaczył, że ta decyzja to nie nacjonalizacja, a przejęcie aktywów podczas stanu wojennego. Szef resortu był również pytany, czy Ukraina będzie przejmować kontrolę nad innymi firmami, wskazał, że będzie to zależało od stanu ukraińskiej obrony.

Nie poinformował jednak jakie przedsiębiorstwa w następnej kolejności byłyby przejęte przez państwo.

Pięć przedsiębiorstw przejętych przez państwo ukraińskie

Jak informuje Ukraińska Prawda podstawą decyzji Krajowej Komisji Papierów Wartościowych i Giełdy (NKCPFR), we wrześniu uchwalona została ustawa o przymusowym przejmowaniu firm w warunkach stanu wojennego lub wyjątkowego oraz na podstawie rozkazów wydanych przez prezydenta Wołodymyra Zełenskiego.

42 proc. udziałów w Ukrnafcie posiadają spółki zależne od Ihora Kołomojskiego, trzeciego najbogatszego człowieka w Ukrainie. Firma zajmuje się wydobyciem ropy naftowej i gazu ziemnego. Państwo, reprezentowane przez Naftohaz, posiadało 50 proc. i jedną akcję. Pozostałe udziały należały do akcjonariuszy mniejszościowych.

Kołomojski razem ze swoim partnerem biznesowym Hennadijem Boholubowem posiada około 60 proc. udziałów w Ukrtatnafcie, która zajmuje się rafinacją ropy naftowej. W 2016 roku po niezależnym audycie znacjonalizowano PrivatBank Kołomojskiego i Boholubowa - w księgach wykryto brak 5,5 mld dolarów. Kołomojski jest sądzony w Ukrainie, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii i USA.

Do niedawna właścicielem Motor Sicz był Wiaczesław Bohusłajew. Oligarcha w 2017 roku sprzedał 56 proc. udziałów w spółce chińskiemu holdingowi. Jednak jak przypomina Bielsat, z powodu naruszeń, w szczególności prawa antymonopolowego, transakcje na akcjach Motor Sicz zostały zablokowane, a papiery aresztowane. 

Motor Sicz to producent silników lotniczych i turbin przemysłowych. Według Służby Bezpieczeństwa Ukrainy silniki tej firmy odnaleziono w zestrzelonych rosyjskich śmigłowcach. Sam Bohusłajew został w październiku aresztowany, jest podejrzany o kolaborację z Rosjanami. Wcześniej został pozbawiony obywatelstwa ukraińskiego. 

Ukraińska Prawda podaje, że produkująca ciężarówki firma AwtoKrAZ z Krzemieńczuka należy do oligarchy Kostiantyna Żewahy, który zbiegł z kraju po 24 lutego. Firma zajmuje się produkcją samochodów ciężarowych. Żewaha jest oskarżony o defraudację po rzekomym wyprowadzeniu 113 mln dolarów z posiadanego przez niego Finance & Credit Bank. Miejsce jego pobytu jest nieznane.

Zaporiżtransformator to upadła firma, która zajmowała się produkcją urządzeń transformatorowych i reaktorowych. Jej właścicielem jest Rosjanin Konstantyn Grygoryszyn, który obywatelstwo ukraińskie posiada od 2016 roku. Rosyjskie władze oskarżyły go o unikanie opodatkowania i skazały in absentia. Od 2018 roku jest na liście sankcji Rosji. Jednocześnie - jak podaje Kyiv Post - jest krytykowany za związki z Rosją i kontrowersyjnymi przedstawicielami władzy w Ukrainie na przestrzeni lat. Był jednym z głównych donatorów Partii Komunistycznej Ukrainy. Dużą część biznesów prowadzi z Ihorem Kołomojskim.