Ekonomista Rafał Mundry zwrócił się do Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej z prośbą o udostępnienie informacji publicznej dotyczącej liczby jednorazowych świadczeń wypłacanych w ostatnich latach na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin "Za życiem". Zgodnie z jej zapisami, z tytułu urodzenia się dziecka z ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniem albo nieuleczalną chorobą zagrażającą życiu można otrzymać świadczenie w wysokości 4 tys. zł.
Resort rodziny podał, że w 2017 r. wypłacono 4129 takich świadczeń. Rok później pieniądze wypłacono 4009 razy, a w 2019 r. - 4339 razy. W 2020 r. jednorazowe świadczenie wypłacono 3894 razy, w 2021 r. 4180 razy, a w roku ubiegłym 3928 razy. Z danych resortu wynika również, że w pierwszym kwartale 2023 r. świadczenie zostało wypłacone 973 razy.
"Każdego roku ok. 4000 kobiet (heroicznie) rodzi dzieci, które mają ciężką lub nieodwracalną chorobę/upośledzenie. I otrzymało za to jednorazowy zasiłek 'za życiem' kwocie 4000 zł" - napisał ekonomista Rafał Mundry na Twitterze. "Spotyka to ok. 1 proc., czyli co setną kobietę w ciąży. To nie jest marginalna sprawa. To nie są incydentalne przypadki. To się może zdarzyć naszym bliskim, znajomym. Zaostrzanie prawa w tym zakresie bardziej szkodzi, niż pomaga" - dodał.
Aby uzyskać jednorazowe świadczenie w wysokości 4 tys. zł, konieczne jest spełnienie kilku warunków. Podstawowym jest posiadanie przez dziecko zaświadczenia lekarskiego, potwierdzającego ciężkie i nieodwracalne upośledzenia albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu. Zaświadczenie takie powinno być wystawione przez lekarza, z którym Narodowy Fundusz Zdrowia zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, albo lekarza, który jest zatrudniony lub wykonuje zawód w przychodni, z którą NFZ zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, posiadającego specjalizację II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie: położnictwa i ginekologii, perinatologii lub neonatologii, neurologii dziecięcej, kardiologii dziecięcej lub chirurgii dziecięcej.
Jednorazowe świadczenie przysługuje w sytuacji, gdy matka dziecka pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do dnia porodu. Fakt ten należy potwierdzić odpowiednim zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wystawionym przez położną. Z wnioskiem o jednorazowe świadczenie może wystąpić: matka, ojciec, a także opiekun prawny albo opiekun faktyczny (osoba faktycznie zajmująca się dzieckiem, jeśli wystąpiła do sądu z wnioskiem o przysposobienie dziecka), będący świadczeniobiorcą świadczeń opieki zdrowotnej lub osobą uprawnioną do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji. Więcej na ten temat można przeczytać na stronie resortu rodziny [LINK].