Raport Megapanelu za maj 2011 pozwalał przypuszczać, że jeszcze w wakacje Facebook wyprzedzi Naszą Klasę. Trzy miesiące temu Facebooka i Nk.pl dzieliło zaledwie 500 000 użytkowników.
Teraz "po korytarzach internetu" (np. popularny bloger Artur Kurasiński powołuje się na nieoficjalne dane o liczbie realnych użytkowników obu serwisów) rozchodzą się coraz głośniejsze plotki o tym, że amerykański serwis nadrobił zaległości i w lipcu wyprzedził Naszą Klasę. Czy tak będzie rzeczywiście dowiemy się dopiero, gdy zostanie opublikowany oficjalny raport Megapanel/PBI.
Badania PBI/Megapanel to standard pomiaru oglądalności witryn i aplikacji internetowych, z których korzystają polscy użytkownicy sieci
Te plotki znajdują potwierdzenie w serwisie Google AdPlanner. Wynika z niego, że facebook.com wyprzedził nk.pl już na początku lipca. Google Ad Planner (a właściwie DoubleClick Ad Planner) to system reklam Google, które można zaimplementować na dowolnej witrynie internetowej. Google podaje informacje na temat użytkowników i generowanych przez nich odsłon według pomiaru własnego narzędzia reklamowego. Z zestawienia wynika, że w lipcu liczba realnych użytkowników NK.pl była mniejsza, niż polskich użytkowników Facebooka.
Czy możemy potwierdzić tę informację za pomocą jeszcze innych narzędzi?
Google Trends, serwis przedstawiający sieciowe trendy na podstawie liczby wyszukań danej frazy w wyszukiwarce Google, podpowiada, że tuż pod koniec czerwca 2011 więcej osób w Polsce szukało Facebooka, niż NK.pl. Z informacji tej można wysunąć różne wnioski.
Trendy Google - nk i facebook Fot. Google Fot. Google
Na przykład, że część osób nie wpisuje adresu strony w wyszukiwarkę, lecz przechodzi bezpośrednio do celu, wpisując adres w okno przeglądarki. Znamienne jest jednak to, że NK przez cały czas istnienia utrzymywała solidną przewagę nad Facebookiem. Tymczasem właśnie teraz, liczba zapytań związanych z całą marką NK zaczęła spadać.
Innym sposobem, jaki możemy wykorzystać zastanawiając się nad konkurencją NK oraz FB jest serwis Alexa.com. Mierzy on dane takie jak ruch na stronie, zasięg witryny lub liczba odsłon. Wynika z niego niezbicie, że ten ostatni czynnik w przypadku NK maleje . Jednak spadkiem odsłon nie można mierzyć liczby użytkowników - odsłony dają nam za to informację, że osoby które logują się do serwisu, wykonują w nim mniej czynności - nie wchodzą na profile znajomych, nie komentują zdjęć, nie aktualizują statusu, itp.
Facebook vs MySpace Fot. Compete Fot. Compete
Czym tłumaczyć takie spadki i wahania wykresów? Cóż - jak wielokrotnie już udowadnialiśmy, podstawowy czynnik dla którego zmieniamy serwisy internetowe - jest łatwy do przewidzenia .
Jednym z ważnych czynników dla których zmieniamy serwis społecznościowy jest moda. Ruch zapoczątkowują "trendsetterzy", a w pewnym momencie przenosi się tam coraz większa część naszych znajomych
tłumaczył Michał Olszewski, były opiekun społeczności w Gazeta.pl. Stopniowo liczba przyjaciół w serwisie X topnieje, podążamy więc za tłumem. Moda zaś jest paradoksem - chcemy być unikatowi, lecz nie za bardzo wyróżniać się z tłumu. Socjolog Georg Simmel stwierdził, że
Moda to naśladownictwo danego przykładu zaspokajające pragnienie adaptacji społecznej: wiedzie jednostkę drogą, którą podróżują wszyscy, dostarcza ogólnych przesłanek sprawiających, że zachowanie każdej jednostki staje się kolejnym przykładem. Zarazem w nie mniejszym stopniu zaspokaja pragnienie różnicowania, tendencję ku odmienności, pragnienie zmiany i przeciwieństwa (...).
Takie zmienne nastroje użytkowników spotkały już wszystkich poprzednich "władców Internetu" - MySpace stał się miejscem promocji muzyków, a Bebo, który swego czasu zapowiadał się na "MySpace-killera" nie budzi już nawet żadnych skojarzeń.
Facebook vs MySpace Fot. Compete Fot. Compete
Przytoczyć możemy także opinie specjalistów zajmujących się charakterystyką użytkowników serwisów społecznościowych. Danah Boyd z Uniwersytetu Berkeley poświęciła swoją dysertację doktorską właśnie tematowi stratyfikacji użytkowników różnych serwisów - w tym wypadku Facebooka oraz MySpace. Z jej badań wynika, że odzwierciedlają one (a czasem nawet maksymalizują) naturalny podział społeczny, polityczny i klasowy.
Istnieje duże prawdopodobieństwo, że użytkownicy Facebooka, którzy skasowali lub porzucili swoje konto na MySpace są biali, wykształceni i uprzywilejowani.
Boyd uważa, że cyfrowe migracje odzwierciedlają te same podziały, które dotyczą nas w życiu nieco bardziej analogowym. Jej badania dotyczyły Facebooka oraz MySpace, a podczas ich przeprowadzania poprosiła o wypełnienie ankiety wielu nastolatków. Jedna z osób stwierdziła, że nie korzysta już z MySpace, ponieważ serwis przekształcił się w getto. Boyd stwierdziła wówczas
Wybór Facebooka [zamiast innego serwisu-przyp.red.] przestał być czysto konsumencki; odzwierciedla on kategorie społeczne występujące w amerykańskich szkołach. Ponieważ rasa, pochodzenie i warunki społeczno-ekonomiczne kształtują kategorie społeczne, to także wybór między MySpace a Facebookiem uległ warunkom rasowym.
W przełożeniu na język codzienny i sytuację NK kontra FB można stwierdzić, że NK.pl przestała być "fajnym" miejscem; zbyt wiele osób pragnęło świeżości, zaczęło więc szukać alternatywnych serwisów.
Poprosiliśmy o komentarz przedstawicieli NK.pl. Jan Samołyk, specjalista ds. PR odpowiedział nam, że plotek nie będzie komentował. Zauważył, że miesięczna liczba użytkowników NK oscyluje wokół 13 milionów i zmienia się sezonowo. Z dystansem odnosi się do danych podawanych przez Megapanel.
RU (realni Użytkownicy) to estymowana liczba Internautów, którzy dokonali przynajmniej jednej odsłony na wybranej witrynie w danym miesiącu. Jednak w przypadku społeczności, to co się naprawdę liczy, to zarejestrowany/zalogowany użytkownik, bo to właśnie taki internauta buduje więzi z innymi i tworzy to, co jest podstawą każdego serwisu społecznościowego. Wiele stron w ekosystemie Facebooka jest dostępnych bez konieczności posiadania konta w tym serwisie, co oznacza, że wielu polskich użytkowników Internetu trafia na Facebooka i nie decyduje się zarejestrować w tym serwisie. Socialbakers - narzędzie rekomendowane przez Facebook w zakresie ich statystyk - pokazuje, że w Polsce użytkowników posiadających konto w tym serwisie jest 6,5 mln.
Samołyk podkreśla, że w przypadku analizowania danych statystycznych trzeba brać pod uwagę także osoby korzystające z serwisu za granicą, jak również zmiany pór roku.
Megapanel licząc ruch na stronach ignoruje Użytkowników spoza Polski (choćby licznych Polaków mieszkających w Wielkiej Brytanii), którzy również często korzystają z NK, by kontaktować się z rodziną i przyjaciółmi w kraju. Aktualne wyniki Megapanelu nie martwią nas, ponieważ dysponujemy dużo bardziej wiarygodnymi danymi wewnętrznymi, które wskazują, że spadek liczby internautów odwiedzających NK jest niższy. Co więcej, na podstawie naszych niemal pięcioletnich doświadczeń na polskim rynku, wiemy że takie spadki mają głównie charakter sezonowy.
Spadki liczby użytkowników zauważalne są w przypadku każdego serwisu internetowego. Podobna tendencja jest zauważalna zresztą w stosunku do samego Facebooka. Innowatorzy i trendsetterzy z zapałem testują Google+ , serwis społeczności owy Google. I kiedy tylko mogą wytykają Facebookowi nawał powiadomień z Farmville, spamu czy zwykłych oszustw .
Informacja o tym, że NK traci tytuł króla społeczności w Polsce jest bardzo ważna. Do tej pory z dumą mogliśmy podkreślać, że nasz kraj jest jedynym w Europie (nie licząc Rosji), w którym częściej korzystamy z serwisu rodzimej produkcji, a nie z Facebooka. Cóż, z chwilą opublikowania oficjalnego raportu Megapanelu/PBI stwierdzimy, czy dołączyliśmy do Europy.
