Mediewista dr Grigory Kessel z Austriackiej Akademii Nauk (OeAW lub Österreichische Akademie der Wissenschaften) przy pomocy fotografii ultrafioletowej odkrył syryjskie tłumaczenie dwóch rozdziałów Ewangelii wg św. Mateusza. Ukryło się pod trzema warstwami tekstu - wynika z badania opublikowanego w marcu na łamach czasopisma "New Statement Studies".
- Do niedawna znane były tylko dwa manuskrypty zawierające starosyryjskie tłumaczenie Ewangelii - powiedział dr Kessel. Jeden przechowywany jest w Bibliotece Brytyjskiej w Londynie, a drugi został znaleziony w jednym z najstarszych klasztorów świata - w klasztorze św. Katarzyny na Synaju (w bibliotece zakonu jest 160 palimpsestów).
Trzeci rękopis udało się zidentyfikować w ramach projektu "Sinai Palimpsests". W 2021 r. naukowcy natrafili na fragment "Świętych mów w 24 rapsodach", który opisuje mityczną prehistorię kosmosu - podaje portal archaeologie-online.de. - To poetycki tekst w heksametrach, czyli klasycznym metrum poezji epickiej. Pochodzi on z eposu, który pierwotnie prawdopodobnie składał się z 24 ksiąg i którego istnienie do tej pory udokumentowano jedynie pośrednio [m.in. dzięki cytatom w innych dziełach - red.] - mówiła dr Giulia Rossetto z OeAW. - Teraz po raz pierwszy mamy do czynienia z oryginalnym tekstem, na którym te cytaty się opierają - skomentowała prof. dr Claudia Rapp, dyrektorka Instytutu Badań Średniowiecznych w OeAW.
Fragment odkryty przez Kessela przechowywany był w Bibliotece Watykańskiej. Palimpsest (czyli rękopis spisany na używanym wcześniej materiale piśmiennym, z którego usunięto poprzedni tekst) został nazwany "czwartym świadectwem tekstowym". Powstał prawdopodobnie w III w., co oznacza, że jest co najmniej 100 lat starszy niż Kodeks Synajski (uważany dotychczas za najstarszy rękopis Nowego Testamentu). - To odkrycie dowodzi, jak produktywna i ważna może być interakcja między nowoczesnymi technologiami cyfrowymi a badaniami podstawowymi w przypadku średniowiecznych rękopisów - podkreśliła prof. Claudia Rapp.
- Grigory Kessel dokonał wielkiego odkrycia dzięki swojej głębokiej znajomości starych tekstów syryjskich i cech pisma - powiedziała Claudia Rapp. Jak podaje serwis phys.org, w oryginalnej grece fragment Mt 12, 1 brzmi: "W tym czasie Jezus szedł przez łany w szabat; a jego uczniowie zgłodnieli i zaczęli zrywać kłosy i jeść" (tłum. wg Biblii Tysiąclecia: "Pewnego razu Jezus przechodził w szabat wśród zbóż. Uczniowie Jego, odczuwając głód, zaczęli zrywać kłosy i jeść"), w przekładzie syryjskim czytamy: "...zaczęli zrywać kłosy, wycierać je w dłoniach i jeść".
Rękopisy spisane na używanym wcześniej materiale piśmiennym, z którego usunięto poprzedni tekst, nazywa się palimpsestami. Zapewne z oszczędności i braku dostępu do m.in. pergaminu czy welinu autorzy wymazywali istniejący tekst, by zapisać nowy. Fragment odkryty przez dr. Kessela jest podwójnym palimpsestem - pergamin został użyty po raz trzeci.