Trzy lata po wprowadzeniu programu "500 Plus" BIGI InfoMonitor postanowił przeanalizować sytuację gospodarczą polskich gospodarstw domowych. Z opublikowanego raportu dowiadujemy się, że co piątej rodzinie, w której jest dziecko, brakuje pieniędzy na pokrycie bieżących zobowiązań, a duże zakupowe decyzje wiążą się z nadmiernym obciążeniem budżetu dla 45 proc. gospodarstw domowych.
Ponadto skala problemów finansowych rodziców jest porównywalna do tej, jaką mają osoby bezdzietne, ale to rodzice lepiej radzą sobie z planowaniem budżetu, rzadziej są rozrzutni i rzadziej mają problem z brakiem pracy.
20 proc. gospodarstw miewa problemy
Problem z codziennymi płatnościami ma przynajmniej raz w miesiącu 21 proc. rodziców. Podobnie sytuacja wygląda w gospodarstwach domowych, w których dzieci nie ma - 20 proc.
W domach bez dzieci częściej powodem braku pieniędzy na opłacenie bieżących rachunków jest rozrzutność, brak pracy, nieumiejętność planowania budżetu, a także nałogi czy zakupoholizm. Natomiast osoby wychowujące dzieci częściej wymieniają obciążenie kredytami i pożyczkami oraz nadmierne wydatki wymuszone przez potomstwo, podano również.
Duże wydatki - duży problem
Problemy finansowe to nie tylko brak pieniędzy na bieżące zobowiązania, ale także na duże jednorazowe wydatki. Blisko połowa rodzin dokonała kiedyś zakupu, który wykraczał poza ich możliwości finansowe.
"Polskie rodziny starają się, by ich domowy budżet nie był zbytnio obciążany. Dlatego większość wykazuje się dyscypliną finansową i ogranicza wydatki. Jednak posiadanie dzieci jest związane z nakładami, których trudno uniknąć. Jak choćby inwestycja w większe mieszkanie i jego wyposażenie czy też wyjazdy" - powiedziała ekspert BIG InfoMonitor Halina Kochalska, cytowana w komunikacie.
Czytaj też: 500 plus na pierwsze dziecko coraz bliżej. Znamy szczegóły programu. Znika kryterium dochodowe
Wśród największych wyzwań dla rodzin z dziećmi znalazł się zakup mieszkania lub samochodu (po 31 proc. ) oraz wyposażenie domu w niezbędny sprzęt RTV i AGD (26 proc. ). Również wyjazdy wakacyjne to dla jednej piątej respondentów obciążenie wykraczające poza budżet. Kolejnymi dużymi wydatkami są urządzenia elektroniczne i sprzęt komputerowy. Wydatki z tych kategorii zakupów są związane z potrzebami potomstwa.
Ułamek rodziców, w swojej ocenie, przeznacza zbyt duże kwoty na edukację i zajęcia dodatkowe dla dzieci. Można to interpretować na dwa sposoby. Albo program 500+ służy właśnie na pokrycie tych zobowiązań i rodzice nie muszą wygospodarowywać dodatkowych pieniędzy, albo w zbyt małym stopniu przywiązują wagę do rozwoju swoich pociech ze względu na wydatki w innych obszarach, wskazano również.
Zmiany w "500 plus"
W obecnej formule środki z programu 500+ są przekazywane na drugie i każde kolejne dziecko lub na pierwsze w przypadku, gdy dochód na jedną osobę nie przekracza 800 zł. Oznacza to, że z programu korzysta ok. 2,45 mln rodzin, do których trafia rocznie ponad 20 mld zł. Program pokazał poziom ubóstwa polskich rodzin, bo aż 54,5 proc. wszystkich przyznanych świadczeń ze względu na kryterium dochodowe dotyczyło już pierwszego dziecka. Od lipca tego roku 500 zł miesięcznie będzie wypłacane na każde dziecko bez względu na sytuację materialną rodziców, podsumowano.
Badanie zrealizowano na zlecenie BIG InfoMonitor przez Quality Watch, techniką wywiadów internetowych (CAWI) wspomaganych komputerowo na reprezentatywnej próbie 1296 dorosłych mieszkańców Polski, listopad 2018 r.
Oprócz Big InfoMonitor na rynku działają inne rejestry dłużników.
