2008 to pierwszy oficjalny rocznik polskich win, które trafiły do sprzedaży. Na przełomie 2009/2010 r. zarejestrowanych było w Polsce 26 winnic, dziś jest ich 230 i zajmują powierzchnię 484 ha. Kupimy je w coraz większej ilości miejsc - od dawna nie są niszowymi produktami, których można posmakować jedynie przy okazji wycieczki do winnicy czy na winiarski festiwal. Rodzime etykiety są dostępne w wielu polskich restauracjach i hotelach, nie tyle jako ciekawostka dla zbłąkanego zagranicznego turysty, ale również jako pełnoprawny produkt stojący obok innych światowych win.
Produkcją wina parają się w naszym kraju nie tylko hobbyści po godzinach. Powstają także profesjonalne projekty, których zarządzaniem zajmują się doświadczeni enologowie. Wino produkuje się w całej Polsce, łącznie z tak egzotycznymi winiarsko regionami jak województwa pomorskie czy warmińsko-mazurskie.
I najważniejsze. Kupując polskie wino, wybieramy produkt rzemieślniczy i lokalny, za którym w większości przypadków stoi pasjonująca historia.
Największa polska winnica
Winnica Turnau
Położenie: Baniewice, województwo zachodniopomorskie
Powierzchnia: 34 ha
Roczna produkcja: 200 tys. butelek
Winnica Turnau, położona w Baniewicach 60 km od Szczecina, to bezsprzecznie jeden z największych i najbardziej profesjonalnie prowadzonych projektów w Polsce. Zbigniew, Grzegorz i Jacek Turnauowie oraz Tomasz Kasicki postanowili połączyć nie tylko siły, ale też wspólną pasję. Ich winnica składa się z dwóch parceli o łącznej powierzchni 34 ha (średnia wielkość polskiej winnicy to 0,5-1 ha).
Trwające od 2010 r. nasadzenia oraz remont XIX-wiecznego budynku gospodarczego pozwoliły na stworzenie nowoczesnej winnicy z własną przetwórnią i laboratorium umożliwiającym precyzyjne kontrolowanie wszystkich parametrów wina na każdym etapie produkcji.
Oprócz win spokojnych z takich szczepów jak: pinot noir, solaris, riesling, rondo czy regent, tworzy się tu również wina lodowe z zamarzniętych zimą owoców czy słodkie, z winogron pokrytych szlachetną pleśnią. W produkcji pomaga enolog niemieckiego pochodzenia Frank Faust, wywodzący się z nadreńskiej rodziny szczycącej się ponad 100-letnią tradycją winiarską. Enoturyści mogą zwiedzić winnicę z przewodnikiem lub skorzystać z noclegu. Organizowane są tu także kolacje tematyczne i wieczory z muzyką.
Perła Podkarpacia
Piwnice Półtorak Wine & Spirits
Położenie: Witryłów, województwo podkarpackie
Powierzchnia: 9,5 ha
Roczna produkcja: 15 tys. butelek
Do Witryłowa, położonego około godziny drogi od Rzeszowa, prowadzą kręte drogi z górzystymi krajobrazami pofałdowanymi przez wędrujący kiedyś lodowiec. Mocno nachylone stoki na razie w większości porośnięte są trawą i drzewami. Niektórzy widzą jednak w tych pagórkach idealne siedliska pod nowe nasadzenia winorośli. Jedną z takich osób jest Mariusz Półtorak, który ponad dziesięć lat temu kupił ziemię na Pańskiej Górze.
Pierwszy rocznik sygnowany jego etykietą Piwnice Półtorak powstał w 2015 r. Winnicą od samego początku opiekuje się Piotr Stopczyński, jeden z najlepszych polskich enologów, który zdobywał doświadczenie w produkcji wina w Kalifornii. W Piwnicach Półtorak powstają trunki w nowoświatowym stylu, o bogatej aromatycznej strukturze, gdzie nuty owocowe są podstawą budowy kupaży. Eksperymentuje się tu zarówno z odmianami międzynarodowymi (pinot noir, riesling), jak i hybrydami (bianca, rondo). Winogrona zbierane są ręcznie.
W Piwnicach Półtorak dojrzewają (przede wszystkim w dębowych beczkach) nie tylko wina, ale też alkohole mocne, m.in. miód pitny, w którym w przyszłości chce się specjalizować producent.
Najlepsze pinot noir
Winnica Płochockich
Położenie winnicy: Wilczyce, woj. świętokrzyskie
Powierzchnia: 4,5 ha
Roczna produkcja: ok. 30 tys. butelek
Większość polskich winiarzy to ludzie dwóch zawodów. Marcin i Basia Płochoccy już od dłuższego czasu zajmują się produkcją wina na cały etat. Jak sami przyznają, są samoukami. Wiedzę o produkcji wina czerpali z literatury polskiej i zagranicznej, a także w trakcie wyjazdów szkoleniowych.
Skutecznie walczą ze stereotypem, że ze względu na klimat w Polsce dobrze przyjmują się jedynie odmiany hybrydowe. Potwierdzają to nagrody, które zdobyli na licznych konkursach winiarskich. Ich „Pi” na bazie szczepu pinot noir zdobyło m.in. grand prix Konkursu Win Polskich w Jaśle.
Swoje wina opisują jako autorskie, autentyczne, czyste, świeże, aromatyczne. Na ich jakość niewątpliwie wpływają lekkie gleby lessowe, na których rosną winorośle z takich odmian jak: hibernal, seyvel blanc, johanniter, solaris, muscaris, riesling, traminer, sibera, cserszegi fuszeres, muskat, pinot blanc, maréchal foch, rondo, regent (ale to i tak nie wszystkie odmiany).
Płochoccy nie kryją, że uczyli się wszystkiego od podstaw, a ich produkty przeszły naturalną drogę rozwoju. Ich zdaniem lepiej, jak wino ma czasem drobne wady, wówczas wydaje się bardziej autentyczne.
Polskie Grand Cru
Winnica Wzgórza Trzebnickie
Położenie winnicy: Wzgórza Trzebnickie (miejscowości: Węgrów i Jaksonowice), województwo dolnośląskie
Powierzchnia: 3,5 ha
Roczna produkcja: 10-30 tys. butelek
Produkowane są tutaj jedne z najczęściej nagradzanych i docenianych przez gości restauracji polskich win. Na przewiewnych lessowych glebach uprawia się takie odmiany jak: riesling, gewürztraminer, pinot gris, chardonnay, pinot noir, cabernet sauvignon, rondo, regent.
Winiarz Rafał Wesołowski uważa, że wyjątkową jakość swoich produktów zawdzięcza minimalistycznej ingerencji w uprawę winorośli. Podkreśla, że stosowanie praktyk biodynamicznych daje w rezultacie wina "szczere". Wzgórza Trzebnickie specjalizują się także w produkcji „bąbelków”, produkowanych metodą charmata w małych 50-litrowych zbiornikach ciśnieniowych.
Zanim Wesołowski zajął się produkcją wina na cały etat, związany był z branżą IT. Wiedzę enologiczną zdobywał podczas licznych kursów w kraju i za granicą. Przez lata nabrał wprawy w prowadzeniu winnic, ale jak sam przyznaje, najwięcej nauczył się na swoich błędach. Obecnie rozbudowuje projekt o kolejne dwie winnice, sklep, przetwórnię i miejsce z noclegami dla gości.
Głęboki off
Dom Bliskowice
Położenie winnicy: Bliskowice, Małopolski Przełom Wisły, województwo lubelskie
Powierzchnia: 5 ha
Roczna produkcja: 14-18 tys. butelek
Lech Mill, z zawodu architekt, to samouk, outsider i jeden z najbardziej utalentowanych polskich winiarzy. Swego czasu zainteresował się offowym winiarstwem, którego tajniki zgłębiał podczas licznych podróży po nieznanych węgierskich winnicach. Na pytanie, gdzie doskonali swoje umiejętności enologiczne, odpowiada enigmatycznie: "To tu, to tam. Najczęściej w zapyziałych, niespektakularnych miejscach".
Stroni od konkursów winiarskich, a jednocześnie aktywnie włącza się w promocję polskich trunków. Jest jednym ze współorganizatorów festiwalu win polskich Białe Czerwone (wspólnie z Agnieszką Kręglicką i Piotrem Petryką). Jeżeli miałby jednym słowem opisać swoje wina, określiłby je jako niewyimaginowane.
Johanniter Ultra 2015 to butelka, która nie tylko otworzyła flagową linię jego win białych (dłużej macerowane na skórkach), ale też flaszka, z której jest najbardziej dumny. Poza tym wina powstają tu z takich szczepów jak: riesling, pinot noir, hibernal, cabernet cortis, cabernet cantor, rondo, regent, monarch, villaris, seyval blanc. Butelki Domu Bliskowice rozpoznacie po szalonych i artystycznych etykietach, m.in. z wizerunkiem zmęczonej weekendową imprezą Mony Lizy.
Artykuł został przygotowany przez redakcję portalu: www.ouichef.pl. Więcej ciekawostek dotyczących wina i sommelierów znajdziesz na: https://ouichef.pl/wino.
*We wstępie artykułu powołałam się na aktualne dane Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa: RYNEK WINA W LICZBACH (lata gospodarcze 2009/2010 – 2018/2019). Dane na dzień 30.05.2019 r.
![Kursy walut 27.09. [kurs dolara, funta, euro, franka]](https://bi.im-g.pl/im/ec/d5/1c/z30233836II.jpg)