W filmie "Nie patrz w górę" - o naukowcach, którzy bezskutecznie próbują ostrzec świat przed nieuchronną katastrofą - wiele wątków można uznać za co najmniej naciągane. Ale akurat media, które ignorują problem najwyższej rangi, pokazano boleśnie uczciwie.
W prawdziwym świecie środki masowego przekazu też mają swoje za uszami: budują fałszywą równość między nauką a teoriami spiskowymi, nadmiernie skupiają się na drobnych sprawach (plastikowe słomki) i indywidualnych działaniach zamiast systemowych zmianach, ignorują temat lub odwrotnie, nadmiernie nim straszą i popadają w defetyzm.
Ale są też pozytywne przykłady: w mediach - także w Polsce - widać coraz więcej materiałów o klimacie, coraz lepszej jakości. Wciąż jednak wiele mamy do nadrobienia. Dlatego Gazeta.pl w partnerstwie z ekspertami i organizacją Purpose Climate Lab przygotowała poradnik klimatyczny dla osób pracujących w mediach. To materiał nie tylko dla dziennikarzy i dziennikarek, którzy zajmują się klimatem na co dzień. Kryzys klimatyczny dotyczy wszelkich dziedzin życia - gospodarki, transportu, zdrowia, a nawet sportu czy kultury. Dlatego dziś każdy w mediach jest w jakimś stopniu dziennikarzem/dziennikarką klimatycznym/klimatyczną - i powinien mieć podstawową wiedzę i umiejętności na ten temat.
[JAK PISAĆ O KLIMACIE? - POBIERZ PORADNIK]
Wiedza, której potrzebujemy wszyscy
W mainstreamowych mediach coraz rzadziej trafimy na negowanie zmian klimatu, rośnie liczba artykułów rzetelnie opisujących zachodzące zmiany. Ale to nie moment, by spocząć na laurach. Bo, niestety, kryzys klimatyczny dopiero się rozkręca.
Kolejne badania pokazują, że nawet 80 proc. ludzi w Polsce jest zaniepokojonych zmianami klimatu - a poziom ich obaw rośnie. To pokazuje, że nasi czytelnicy, widzowie i słuchacze są zainteresowani tematem zmiany klimatu i potrzebują informacji na ten temat. Ale nie byle jakiej, uproszczonej, straszącej na siłę, wprowadzającej w błąd.
Rzetelna informacja może łagodzić niepokój. Choć realia i perspektywy kryzysu klimatycznego są fatalne, to jednocześnie mamy narzędzia, by hamować zmiany klimatu i łagodzić ich skutki. Komunikowanie o tych rozwiązaniach jest kluczowe. Odnawialne źródła energii, zielony transport czy ekologiczne rolnictwo - materiały o tej tematyce nie tylko odgrywają ważną rolę w informowaniu o kryzysie klimatycznym, lecz także są popularne wśród naszych odbiorców i spotykają się z pozytywną reakcją.
Przeczytaj nasz tekst z cyklu "Piątki dla klimatu": >>Zaprzeczanie zmianom klimatu odchodzi do lamusa. Teraz na pierwszy plan idą "opóźniacze"
Z biegiem lat nie znika problem manipulacji i dezinformacji - on po prostu przybiera nowe formy. Już rzadko kiedy spotkamy się z negowaniem występowania zmian klimatu, częściej zaś dochodzi do atakowania rozwiązań, fałszywego przedstawiania kosztów, napędzania konfliktów. To wręcz większe niż wcześniej wyzwanie dla dziennikarzy, z którym jednak musimy sobie radzić.
W naszym poradniku zawarliśmy propozycje dobrych praktyk, jak informować o zmianach klimatu, pigułkę podstawowej wiedzy na ten temat, porady i narzędzia walki z dezinformacją, a także osobny rozdział o śladzie węglowym, o którym mówi się coraz więcej. Poradnik to oczywiście podstawa wiedzy, którą warto stale rozszerzać. Kierujemy go przede wszystkim do ludzi mediów, ale przyda się każdemu, kto zajmuje się szeroko rozumianą komunikacją czy edukacją.
W dzisiejszych czasach wszyscy stajemy się dziennikarzami klimatycznymi, a odpowiedzialność za to, co piszemy, stale rośnie. Bądźmy więc odpowiedzialni. Dla przyszłych pokoleń i dla siebie samych.
Pracujesz w mediach? Wejdź w poradnik >>Jak pisać o klimacie?, a po lekturze >>wypełnij ankietę.
