Z początkiem bieżącego roku rząd zafundował obywatelom, spółdzielniom oraz samorządom prawdziwą rewolucję. Zlikwidował bowiem użytkowanie wieczyste. Grunty znajdujące się pod 2,5 milionami mieszkań i domów mogą stać się własnością obywateli i osób prawnych.
Praktyka pokazała jednak, że czasami wniesienie tzw. opłaty przekształceniowej to nie jedyny koszt, jaki trzeba ponieść, by się uwłaszczyć. Problem mają przede wszystkim właściciele dużych obiektów, takie jak spółdzielnie mieszkaniowe i wspólnoty.
Jak czytamy w "Rzeczpospolitej", niektóre samorządy część kosztów uwłaszczenia przerzuca na użytkowników nieruchomości. Spółdzielnia Mieszkaniowa "Ruda" musi na przykład dokonać inwentaryzacji. Problem w tym, że jej koszt wynieść może 200 tys. zł. Nawet wykonanie inwentaryzacji nie gwarantuje jednak, że do przekształcenia dojdzie.
Czytaj też: Koniec użytkowania wieczystego. Teraz będzie można zaoszczędzić tysiące złotych
Skąd wziął się problem? Inwentaryzacja jest - zdaniem urzędników z Warszawy - niezbędna, by ustalić jakie rodzaje nieruchomości stoją na danym gruncie. Na jednej działce są i bloki mieszkalne, ale i budynki przemysłowe, pawilony handlowe.
Problemem jest niejednorodna interpretacja przepisów. Na podstawie dokładnie tej samej ustawy władze Gdańska żądają od spółdzielni jedynie oświadczeń.
Jeśli kupujemy np. mieszkanie w bloku, to standardowo razem z nim zostajemy właścicielami także jakiejś części gruntu pod budynkiem. Wszystko jest zapisane w akcie notarialnym - jaki ułamek całej powierzchni działki jest "nasz".
W użytkowaniu wieczystym sytuacja jest inna, bo choć budynek (albo mieszkanie w nim) należy prawnie do nas, to grunt, na którym on leży, już nie. Jego właścicielem do momentu uwłaszczenia jest Skarb Państwa albo jednostka samorządu terytorialnego (miasto, gmina, powiat). W użytkowaniu wieczystym grunt był jedynie na bardzo długi okres - zwykle 99 lat - oddany właścicielom mieszkań leżących na nim w "użytkowanie wieczyste". Czyli niejako "dzierżawiony".
Czytaj też: Wszystko, co trzeba wiedzieć o użytkowaniu wieczystym.