4,6 mld lat temu, gdy Układ Słoneczny dopiero się rodził, z dysku protoplanetarnego powstało 8 planet - 4 skaliste i 4 gazowe olbrzymy. Poza nimi w relatywnie niedużej odległości od Słońca grawitacja wytworzyła jednak wiele innych, znacznie mniejszych ciał niebieskich. Te dzielimy dziś m.in. na planetoidy i planety karłowate (od 2006 roku).
>>> Naukowcy zarejestrowali trzęsienie Marsa:
Hygiea powinna być planetą karłowatą
Teraz naukowcy korzystający z Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) przyjrzeli się dokładnie względnie dość sporej planetoidzie Hygiea, która orbituje wokół Słońca w tzw. pasie planetoid. To dość rozległy obszar między Marsem i Jowiszem pełen ciał niebieskich, którym nigdy nie udało się połączyć w planetę.
Zdaniem autorów badania Hygiea - choć ma tylko ok. 430 km średnicy - posiada wszystkie cechy, którymi charakteryzują się planety karłowate, a więc (w ogromnym uproszczeniu) obiekty zbyt małe, aby być planetami i zbyt duże na planetoidy.
Definicja planety karłowatej została dokładnie określona w 2006 roku (gdy Pluton został zdegradowany do tego miana) i mówi, że jest to obiekt orbitujący wokół Słońca, na tyle masywny, aby grawitacyjnie wytworzyć kształt odpowiadający równowadze hydrostatycznej (bliski kulistego), który nie jest satelitą innego ciała niebieskiego i nie "oczyścił" sąsiedztwa swojej orbity z innych, względnie dużych obiektów.
Zdaniem naukowców, którzy korzystając z ESO dokładnie zbadali Hygieę, obiekt ten spełnia wszystkie te wymogi i może być uznany za planetę karłowatą. Z ich badania wynika, że Hygiea jest prawie kulista, a do tej pory to brak spełnienia tego wymogu blokował jej potencjalny "awans" w Układzie Słonecznym.
Hygiea byłaby najmniejszą planetą karłowatą
Naukowcy podkreślają też, że Hygiea swoim kształtem dość mocno przypomina Ceres - największy obiekt i jednocześnie jedyną planetę karłowatą w pasie planetoid. Choć od mającej ok. 950 km średnicy Ceres jest ponad dwukrotnie mniejsza. Dla porównania, dwie największe planety karłowate, czyli Eris i Pluton mają nieco ponad 2300 km średnicy. Różnica jest więc spora.
Jeśli Międzynarodowa Unia Astronomiczna zgodni się na przyjęcie Hygiei do grona planet karłowatych, będzie to szósty tego typu obiekt. Jednocześnie Hygiea odbierze Ceres miano najmniejszej planety karłowatej.
Czy tak się stanie, na razie nie wiadomo. Co ciekawe, w kolejce do uznania za planety karłowate czekają dwa inne, bardzo podobne do Hygiei obiekty (Pallas i Westa) z pasa głównego. Na razie nie wiadomo jednak, czy spełniają kryterium równowagi hydrostatycznej.
Hygiea powstała w wyniku kosmicznego zderzenia
Przy okazji naukowcy korzystający z ESO dowiedli, że Hygiea powstała 2 mld lat temu w wyniku potężnego zderzenia dwóch obiektów w pasie planetoid. W wyniku kolizji powstało wiele okruchów skalnych, a z części z nich postała Hygiea. Proces formowania kulistego kształtu przez tę planetoidę badacze przedstawili na poniższej symulacji:
