Pecet czyli co? 7 urządzeń, które próbują zastąpić tradycyjny komputer

Komputer osobisty czyli...
Pecet, blaszak czy komputer to maszyna złożona z płyty głównej, procesora, pamięci RAM, karty graficznej, dysku i innych napędów. Zamknięta w obudowie z zasilaczem, działająca w oparciu o system operacyjny. Połączona z nami za pomocą myszki i klawiatury. Podłączona do monitora. To chyba najbardziej obrazowy opis komputera osobistego.
System, moc, możliwości
Komputer długo był komputerem, bo tylko taka maszyna pozwalała na efektywną pracę, pozwalała instalować programy, gry, przetwarzać dane, tworzyć dokumenty. W domach i w biurach korzystaliśmy po prostu z normalnych komputerów, w większości z Windows. Przez długi czas nawet laptopy pozostawały albo z tyłu w wydajnością, albo po prostu kosztowały nieporównywalnie więcej od zwykłego peceta. Podobnie było z tabletami - kiedy się pojawiły z trudem radziły sobie z obsługą przeglądarki czy odtwarzaniem filmu.
Dziś moc "normalnego komputera" jest już dostępna dla urządzeń znacznie mniejszych. Oczywiście mówimy tu o zastosowaniach podstawowych, nie o zaawansowanych grach, pracy na grafice trójwymiarowej, montażu filmów.
Komputer osobisty, czyli co?
Stacja robocza przeznaczona do bardzo zaawansowanych zadań jeszcze przez jakiś czas pozostanie taką, jaką ją znamy. Klasyczny desktop, czyli komputer, który trzymamy zazwyczaj na biurku, może już zostać zastąpiony przez inne urządzenie. I to w zasadzie bez utraty wydajności potrzebnej do zastosowań biurowych, edukacyjnych, rozrywkowych.
Interfejs
Android i iOS wszystko zmieniły. Przyzwyczailiśmy się do interfejsu dotykowego, ale czasem potrzebny jest nam zwykła klawiatura i mysz - wtedy, gdy potrzebny nam wygodny, duży monitor. Interfejs wyznacza więc pojęcie komputera. Dla wielu osób komputer to po prostu maszyna, przy której można usiąść.
Architektura
Dziś próbując kwalifikować urządzenia musimy chyba skupić się na dwóch rzeczach: mocy i systemie operacyjnym. Jeśli przyjmiemy, że "prawdziwy komputer" to urządzenie wyposażone w procesor x86 i działające na systemie Windows musimy pamiętać o jeszcze jednej kwestii. Architekturze procesora. Tę można podzielić z grubsza na mobilną i stacjonarną.
Dlaczego to tak istotne? Bo zdarza się, że dokładnie te same procesory znajdujemy w tabletach, minikomputerach, laptopach. I często zdarza się, że porównując efektywność komputera w zadaniach podstawowych trudno uchwycić różnice pomiędzy rodzajami procesorów.
Pamiętajmy też, że różnica pomiędzy komputerem stacjonarnym a mobilnym jest dziś oczywiście zatarta. Dlatego warto poznać różne rodzaje urządzeń, które mogą posłużyć nam jako domowy czy biurowy pecet. Oczywiście o ograniczonych możliwościach.

Intel Compute Stick - komputer
Jednym z urządzeń, które można uznać za komputer jest Intel Compute Stick. To maleńkie urządzenie musimy podłączyć do gniazda HDMI w telewizorze lub monitorze, zasilania i... tyle. Jest wyposażone w procesor Atom Z3735, 32GB na dane, 2GB pamięci RAM. Kontroluje je "normalny Windows". Po podłączeniu bezprzewodowej klawiatury i myszki otrzymujemy zatem w zasadzie normalny komputer.
Musimy jedynie pamiętać o tym, że tego typu urządzenie, oparte o mobilną architekturę, nie będzie superwydajne. Z pewnością pozwoli przeglądać internet, oglądać filmy, korzystać z pakietu biurowego. Przy bardziej wymagających zadaniach, przy dużej ilości danych poczujemy jednak pewne ograniczenia. Ale właśnie wielu osobom taki komputer jest potrzebny, nie potrzebują od niego w zasadzie nic więcej.
Cena: ok. 450 zł
Parametry:
Procesor Intel® Atom™ Z3735F 4 x 1.33 - 1.83 GHz
Pamięć RAM 2 GB
Wbudowany dysk 32 GB
Komunikacja microSD, Bluetooth, WiFi, USB
Wyjście HDMI
System: Windows 8.1/10
Zalety: mały rozmiar, mobilność, wystarczająca moc do normalnego działania aplikacji
Wady: zbyt mała moc do zaawansowanych gier i aplikacji wymagających większych zasobów

Tanie tablety z Windows - biuro za grosze
Wciąż niewiele osób wie, że na rynku są dostępne tablety z pełną wersją Windows, taką jaką znamy z komputerów stacjonarnych.
Microsoft chcąc udowodnić, że Windows jest świetnym systemem na urządzenia mobilne zdecydował się na wypuszczenie Windows Bing - wersji systemu, za którą producenci sprzętu nie muszą wnosić opłat licencyjnych. Pozwoliło to zalać rynek względnie tanimi tabletami "z normalnym Windowsem". Normalnym, bo jak w przypadku tradycyjnych komputerów z naszych dom i biur pozwalającym na instalowanie aplikacji, programów, gier. Taki tablet można oczywiście podłączyć do monitora lub telewizora (bezprzewodowo lub przez kabel) i korzystać z niego jak z normalnego komputera. Podobnie jak w przypadku Compute Stick nieco ogranicza nas wydajność tańszych modeli.
Wśród nich można wymienić MODECOM FreeTAB 8025. To typowy przykład urządzenia o najniższych na rynku parametrach - zbliżonych do Intel Compute Stick (np. ten sam procesor).
Fot. Modecom.pl
Cena: ok. 350 zł
Parametry
Procesor Intel Celeron Z3735G o taktowaniu max 2x1.8GHz
RAM 1 GB
Pamięć wewnętrzna 16 GB
Ekran: 8" LED IPS
Rozdzielczość ekranu 1280 x 800
System: operacyjny Microsoft Windows 8.1 PL
W zestawie Microsoft Office 356
Zalety: niska cena, mobilność, dostateczna wydajność
Wady: mała ilość pamięci RAM
Dostępne są oczywiście modele z większym ekranem i większą ilością pamięci. Jednym z nich jest Kruger & Matz EDGE 10822. Dodatkowa pamięć RAM i więcej miejsca na dane naprawdę się przydają.
Fot. Lechpol
Cena: ok. 750 zł
Parametry:
Procesor Intel Celeron Z3735F o taktowaniu max 2x1.8GHz
RAM 2GB
Pamięć wewnętrzna 32 GB
Ekran: 10.1" LED IPS
Rozdzielczość ekranu 1280 x 800
System: operacyjny Microsoft Windows 8.1 PL
Najtańsze wersje tego typu tabletów mogą przydać się tym, którzy koniecznie chcą mieć jednocześnie "normalny komputer z Windows" oraz tablet i nie wydać za dużo. Nie oszukujmy się jednak - wydajność takich urządzeń nie powala, ale od urządzeń, które można kupić już za mniej więcej 300zł nie można oczekiwać zbyt wiele. Poza tym cena jest tu ważnym wyznacznikiem - jeszcze dziesięć lat temu komputer o zbliżonej wydajności kosztowałby - uwzględniając wartość pieniądza - o wiele więcej.

Drogie tablety z Windows - wydajność, która cię zadowoli
Na rynku są oczywiście dostępne tablety z Windows wyposażone w potężniejsze procesory i układy graficzne. Dla przykładu Dell Venue 11 Pro z Intel Core i5-4210Y. Procesor ten ma osiągi przybliżone do "klasycznego" i5-750 - czterordzeniowca zaprezentowanego w roku 2009. I chociaż mobilny procesor w niektórych sytuacjach, aplikacjach nie będzie tak wydajny jak stacjonarny, to z punktu widzenia zwykłego użytkownika różnica ta jest w zasadzie nieistotna. Oczywiście wdając się w szczegóły, analizując wydajność w poszczególnych rodzajach procesów (kompresja, dekodowanie wideo, kryptografia) różnice będą wyraźne. Ale dla użytkownika, który chce mieć peceta do zadań biurowych, domowych, rozrywkowych będą one trudne do wychwycenia.
Cena: ok. 2000 zł.
Parametry:
Procesor Core i5-4210Y
RAM 4 GB
Pamięć wewnętrzna 128GB
Ekran: 10,8" LED IPS
Rozdzielczość ekranu 1920x1080
System: operacyjny Microsoft Windows 8.1 PRO
W zestawie Microsoft Office 356

Minikomputer - potężna moc w maleńkiej obudowie
To pojęcie też w ostatnim czasie się zmieniło. W pojęciu minikomputera mieszczą się bowiem urządzenia oparte o procesory x86 jak i ARM. W przypadku urządzeń tych pierwszych również mamy na rynku urządzenia oparte na architekturze mobilnej lub stacjonarnej.
Dlatego też kupić można komputer wyposażony w procesor Atom Z3735 (ten sam, który znajdziemy w Intel Compute Stick czy tablecie z Windows), czy komputer wyposażony w procesor Celeron J1900 (nieco od Atomów potężniejszy). W urządzeniach takich znajdziemy też układy stworzone dla laptopów - np. APU AMD A4-5000 (Kabini).
fot. Łukasz Cichy
Fot. Biostar
Urządzenia oparte na tych układach będą zbliżone wielkością, bo procesory nie potrzebują aktywnego chłodzenia. Wystarczy więc płyta w formacie ITX (mniejszym lub większym wariancie), zasilacz (zewnętrzny lub wewnętrzny) i mamy komputer mierzący mniej więcej 20x20x10cm.
Tego typu komputery mogą mieć różną specyfikację, nawet tak niewielka, niepozorna maszyna może jednak mieć moc, którą jeszcze kilka lat temu wymagałaby po prostu znacznie większej obudowy. I większych pieniędzy.
Biostar A68N-5000
Cena płyty głównej ok. 300zł, cena komputera ok. 1000zł
Parametry:
Procesor AMD A4-5000
Układ graficzny: Radeon HD 8330
Format: ITX (dostępny w kilku wariantach)

Hybrydy - tableto-laptopo-komputery
Komputerem osobistym mogą dziś stać się tablety czy urządzenia hybrydowe wyposażone w duży ekran i potężne procesory. Najlepszym przykładem jest Surface Pro 4 z procesorem i5 lub i7 szóstej generacji.
Surface Pro 4 jest wyposażony w ekran o przekątnej 12,3 cala, nadaje się więc do pracy i zabawy. W każdej chwili urządzenie można podłączyć do większego monitora, telewizora. Wydajność powinna nas zadowolić w zasadzie w każdej sytuacji.
Surface Pro 4 jest jednym z tych urządzeń, które zaciera granicę pomiędzy rodzajami urządzeń.

Smartfon może zastąpić komputer?
Czy smartfon może być komputerem? Tak, dzięki trybowi Continuum dostępnemu w Windows 10. Microsoft zaprezentował Lumię 950 i Lumia 950XL, które da się podłączyć do zwykłego monitora i korzystać z "normalnego Windows". Potrzebny jest nam urządzenie pośredniczące - Microsoft Display Dock - ale ze smarfona da się już zrobić komputer. Co prawda działający w oparciu o mobilny Windows, ale dla zastosowań biurowych, dla przejrzenia strony czy obejrzenia wideo powinno to wystarczyć.
Najnowsze Lumie są swoistym symbolem. Świetnie reprezentują to, jak zmieniło się pojęcie komputera osobistego.
Trzeba też się zastanowić, czy urządzenie z Androidem można uznać za komputer osobisty. Wydaje mi się, że to zależy od użytkownika. Tablet z Androidem też można podłączyć do monitora, korzystać z pakietu biurowego, pisać maile za pomocą myszki, klawiatury.
Dziś można uznać, że smartfony i tablety przejęły sporą część zadań, za które przez lata odpowiedzialny był komputer. Prawda jest jednak taka, że potrzebujemy różnych urządzeń w różnych sytuacjach. Warto jednak pamiętać o tym, że urządzenia mogą pełnić różne funkcje, są elastyczne i ich klasyfikacja nie zawsze jest jednoznaczna, szczególnie jeśli bierzemy pod uwagę wyłączenie oczekiwania użytkownika.