Te znaleziska były warte fortunę. Oto najgłośniejsze odkrycia skarbów ostatnich trzech dekad

Złoto Filipa V

Miejsce: Floryda, Stany Zjednoczone

Wartość: 3,7 mln zł

Pod koniec lipca grupa poszukiwaczy odkryła na dnie oceanu ponad 350 złotych monet. Odkrywcom bardzo się poszczęściło - 300-letni hiszpański skarb leżał bowiem zaledwie kilkadziesiąt metrów od brzegu. Jego rynkowa wartość szacowana jest na około milion dolarów. W znalezisku są m.in. niezwykle rzadkie monety wytworzone specjalnie dla Króla Filipa V. Wartość jednej z nich szacowana jest na 300 tys. dolarów.

W 1715 roku z Kuby do Hiszpanii wypłynęła flota 11 hiszpańskich okrętów wypełnionych złotem. Niedługo później natrafiła na sztorm, podczas którego zatonął jeden z galeonów. Do tej pory nie wiadomo było jednak, w którym miejscu spoczywa wrak. Według prawa Florydy stanowe władze zatrzymują 20 proc. znalezionego skarbu.

Srebro Wikingów z Harrogate

Miejsce: Harrogate, Wielka Brytania

Wartość: 5,7 mln zł

Ojciec i syn, David i Andrew Whelan, przeszukując za pomocą wykrywacza metali pole w Harrogate na północy Wielkiej Brytanii natrafili w styczniu 2007 r. na świetnie zachowany skarb Wikingów. Składał się on z 617 srebrnych monet, złotej bransolety, srebrnego dzbana wykonanego we Francji w IX wieku i innych niezwykle cennych przedmiotów.

Znalezione przedmioty z IX stulecia pochodzą z Afganistanu, Irlandii, Rosji, Skandynawii i Europy kontynentalnej. Większość z nich znajdowała się w ogromnym srebrnym pucharze misternej roboty, który prawdopodobnie służył do celów sakralnych i został zrabowany w jakimś klasztorze.

British Museum oświadczyło, że odkrycie to miało "światowe znaczenie" i było "najcenniejszym, na jakie natrafiono w ciągu ostatnich 150 lat".

Skarb z Hoxne

Miejsce: Hoxne, Wielka Brytania

Wartość: 10 mln zł

Anglia, 1992 rok, okolice wioski Hoxne w hrabstwie Suffolk. Miejscowy dzierżawca gruntów rolnych Peter Whatling zgubił na polu młot. Poprosił o pomoc emerytowanego ogrodnika Erica Lawesa, posiadającego wykrywacz metali. Podczas poszukiwań urządzenie wskazało obecność w ziemi metalowych przedmiotów. Ogrodnik zaczął kopać, lecz ku swemu zdziwieniu zamiast zaginionego młotka, zaczął wydobywać złote łańcuchy, srebrne łyżki i zabytkowe monety.

Panowie spakowali znalezione przedmioty w reklamówki i udali się do siedziby rady hrabstwa, która natychmiast zleciła badania archeologiczne, dzięki czemu udało się zabezpieczyć cały zakopany skarb. A było to ok. 15 tys. rzymskich monet z przełomu IV i V wieku, 200 sztuk sreber stołowych i złota biżuteria.

Panowie dostali znaleźne stanowiące równowartość znaleziska, czyli 1,75 mln funtów, a skarb trafił na wystawę Muzeum Brytyjskiego.

Skarb z Hockley

Miejsce: Hockley, Wielka Brytania

Wartość: 14 mln zł

Trzylatek James Hyatt pierwszy raz w życiu dostał do ręki wykrywacz metali, należący do jego ojca. Zabawa urządzeniem zakończyła się odkryciem złotego medalionu o wartości 2,5 mln funtów.

Ojciec z synem szukali zakopanych metali na polu w Hockley, w hrabstwie Essex. Ich wykrywacz wskazał miejsce, gdzie 20 cm pod ziemią zakopany był prawdziwy skarb - złoty medalion z wygrawerowanym wizerunkiem Matki Boskiej. Eksperci ocenili, że pochodzi on z XVI wieku i najprawdopodobniej należał do członka rodziny królewskiej. Uważają, że do dziś zachowały się jedynie trzy takie medaliony.

Zysk ze sprzedaży medalionu został podzielony między znalazców i właściciela gruntu.

Skarb z Lichfield

Miejsce: Lichfield, Wielka Brytania

Wartość: 19 mln zł

Niedaleko brytyjskiego miasta Lichfield odkryto w 2009 r. 3500 przedmiotów, w tym 5 kg złotych i 1,3 kg srebrnych. Skarb odnalazł Terry Herbert - rencista zajmujący się hobbystycznie poszukiwaniem skarbów.

Wśród odnalezionych kosztowności były złote pierścienie zaręczynowe czy bogato zdobione rękojeści mieczy. Skarb pod jego odkryciu został wyceniony na 3,26 mln funtów (dziś to prawie 19 mln zł). Obecnie znajduje się w Muzeum Brytyjskim w Londynie.

Skarb z Wyspy Jersey

Miejsce: Jersey

Wartość: 57 mln zł

Dwaj poszukiwacze skarbów-hobbyści z Wyspy Jersey w 2012 r. odkryli za pomocą wykrywacza metali skarb wyceniany na 10 mln funtów. Było to jedno z największych w Europie odkrycie monet z epoki żelaza.

Zbiór rzymskich i celtyckich monet z I w. p.n.e. został odnaleziony we wschodniej części wyspy, ważył ok. 750 kg i zawierał ok. 50 tys. monet. Każda z nich warta była ok. 100-200 funtów. O znalezieniu kosztowności odkrywcy zawiadomili organizację Dziedzictwo Jersey, a następnie wspólnie z nią przystąpili do ich wydobycia.

Skarb średzki

Miejsce: Środa Śląska, Polska

Wartość: 250 mln zł

Skarb średzki to jedno z najcenniejszych znalezisk archeologicznych XX wieku w Europie. Ta kolekcja średniowiecznych monet i klejnotów monarchów czeskich, ukryta w Środzie Śląskiej, była odkrywana aż dwa razy.

Skarb został ukryty w połowie XIV wieku przez bogatego bankiera żydowskiego Mojżesza, który podczas epidemii dżumy opuścił Środę Śląską i nigdy do niej nie powrócił. Skarb pozostał zakopany w piwnicy jego domu.

Pierwszy raz na skrytkę w 1985 r. natrafili robotnicy podczas kopania fundamentów pod budynek centrali telefonicznej. Znaleźli wówczas gliniany dzban wypełniony 3771 srebrnymi monetami. Znalezisko trafiło do muzeum archeologicznego we Wrocławiu.

Po raz drugi na skarb natrafiono trzy lata później podczas rozbiórki kamienicy. Nowe odkrycie natychmiast ściągnęło na miejsce poszukiwaczy amatorów, którzy z ruin piwnic domu wynieśli znaczną część ukrytych monet i biżuterii. Do tej pory nie udało się odnaleźć wszystkich elementów skarbu. Z odzyskanych fragmentów znaleziska w muzeach we Wrocławiu i Środzie Śląskiej znajduje się prawie osiem tysięcy monet, gotycka korona ślubna, złote pierścienie i inne elementy średniowiecznej biżuterii. Wszystko jest warte ok. 250 mln zł.

Srebro z wraku SS Gairsoppa

Miejsce: Atlantyk, 500 km od wybrzeża Irlandii

Wartość: 790 mln zł

Nie był to wprawdzie skarb znaleziony przypadkowo przez poszukiwacza-hobbystę, ale warto odnotować to znalezisko, bowiem było to najcenniejsze odkrycie tego typu na świecie.

W 2011 r. amerykańska firma Odyssey Marine Exploration odnalazła na dnie Atlantyku wrak statku "SS Gairsoppa" z okresu II wojny światowej. Z rejestru strat wojennych banku Lloyd's wynika, że podczas ostatniej podróży na pokładzie "SS Gairsoppa" znajdował się ładunek 2817 sztab srebra o łącznej wadze ponad 198 ton, wyceniany na 600 tysięcy ówczesnych funtów szterlingów. Wartość tego srebra wynosi dziś ponad 210 milionów dolarów. W 2013 r. firma ogłosiła, że wydobyła z wraku 60 ton srebra.