Od początku 2019 r. funkcjonuje "mały ZUS", pozwalający ok. 180 tys. przedsiębiorców płacić niższe składki, bazujące na ich przychodzie. W trakcie kampanii wyborczej premier Mateusz Morawiecki zapowiedział rozszerzenie tej formuły od 2020 r., i faktycznie "mały ZUS plus" obejmie już nawet ok. 320 tys. przedsiębiorców.
Tyle, że PiS nie wyrobił się z wprowadzeniem zmian od początku 2020 r., mimo braku oporu dla ustawy w "opozycyjnym" Senacie. "Mały ZUS plus" wejdzie w życie dopiero od 1 lutego, co sprawiło, że część przedsiębiorców nie wiem, jakie składki ZUS powinna opłacać do tego czasu. Tym bardziej, że nie do końca jasne mogą być także zasady kontynuacji dotychczasowego "małego ZUS-u" dla osób, które korzystały z niego w 2019 r. Warto więc to wszystko wyjaśnić.
Jeśli ktoś w 2019 r. płacił niższe składki w ramach "małego ZUS-u" (co oznacza, że spełniał ku temu warunek, czyli miał w 2018 r. przychody roczne na poziomie maks. 63 tys. zł), a przychody osiągnięte w 2019 r. (maks. 67,5 tys. zł) predysponują do dalszego korzystania z tej ulgi - nie musi ponownie składać wniosku o skorzystanie z "małego ZUS-u". Jak tłumaczy Ministerstwo Rozwoju oraz ZUS, ulga zostanie automatycznie przedłużona i przedsiębiorca będzie mógł zapłacić niższą składkę za styczeń.
Podstawą do wyliczenia niższej składki będzie poziom przychodów w 2019 r. ZUS przygotował specjalny kalkulator wyliczający podstawę wymiaru składek w "małym ZUS-ie". Jest on dostępny pod tym linkiem.
Konieczne będzie natomiast przekazanie ZUS informacji o rocznym przychodzie z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Nie jest to jednak żaden dodatkowy dokument - tę informację należy zawrzeć w składanej co miesiąc przez przedsiębiorcę (czy - w jego imieniu przez biuro rachunkowe) deklaracji rozliczeniowej bądź w imiennym raporcie miesięcznym.
Inaczej sprawa się ma w przypadku przedsiębiorców, którzy mają prawo do opłacenia niższej składki ZUS za styczeń 2020 r. (czyli przychody roczne w 2019 r. maks. 67,5 tys. zł), a w 2019 r. z jakiegoś powodu nie podlegali "małemu ZUS-owi" (np. nie złożyli wniosku, nie spełniali warunków itd.).
Takie osoby mogą skorzystać z "małego ZUS-u" za styczeń 2020 r., muszą natomiast złożyć w ZUS stosowne zgłoszenie. Co więcej, nie mają na to wiele czasu, bo należy to zrobić maksymalnie do 8 stycznia!
>>> Co będzie z emeryturami? Eksperci przedstawiają scenariusze
Od 1 lutego 2020 r. zniknie jednak "mały ZUS", a pojawi się "mały ZUS plus". Różnica będzie polegała na tym, "mały ZUS plus" obejmie więcej przedsiębiorców (ok. 320 tys. wobec ok. 186 tys. przy "małym ZUS-ie"). Wszystko dlatego, że limit przychodów wzrośnie do 120 tys. zł (będą się liczyły też dochody, maksymalnie ok. 60 tys. zł). Przypominamy - chodzi o przychody i dochody z 2019 r.!
Nieco inny będzie też sposób wyliczania składek - będą one trochę niższe niż przy "małym ZUS-ie". Średnio rzecz biorąc, różnica między składkami w ramach "małego ZUS-u plus" będą o ok. 500 zł niższe od tych pełnych, ryczałtowych (tzw. "dużego ZUS-u").
Przedsiębiorcy, którzy 1 lutego nie będą korzystali z "małego ZUS-u", aby skorzystać z "małego ZUS-u plus" w 2020 r. będą musieli złożyć stosowne zgłoszenie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Czas na to będzie do 29 lutego br.
Osoby, które 1 lutego będą korzystały z "małego ZUS-u", nie muszą ponownie składać żadnego zgłoszenia. Zostaną niejako automatycznie podciągnięci pod nowy "mały ZUS plus". Ale - co ważne - w składanej do ZUS deklaracji rozliczeniowej za luty (bądź w imiennym raporcie miesięcznym) trzeba będzie zawrzeć informację o rocznym przychodzie z działalności w 2019 r.
W kolejnych latach prawo do "małego ZUS-u plus" będzie przedłużane automatycznie (nie trzeba będzie składać kolejnego wniosku). Warto natomiast pamiętać o jednym z kluczowych warunków tego rozwiązania, a mianowicie, że można z niego korzystać tylko przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadzenia działalności. To oznacza, że przez dwa z kolejnych pięciu lat trzeba będzie płacić pełne składki ZUS.
Poziom przychodów maksymalnie 120 tys. zł w 2019 r. nie jest jedynym warunkiem dostępu do "małego ZUS-u plus". Aby z niego skorzystać, należy także m.in. prowadzić działalność przez przynajmniej 60 dni w 2019 r., nie świadczyć usług dla byłego pracodawcy czy nie rozliczać się na podstawie karty podatkowej. Z "małego ZUS-u plus" wykluczone są też osoby korzystającego ze zwolnienia sprzedaży z podatku VAT, a także m.in. artyści i twórcy.
Mały ZUS Plus jest "kolejnym" etapem ulg dla przedsiębiorstw. Początkujące firmy mogą najpierw korzystać z tzw. "ulgi na start (jedynie składka zdrowotna przez pierwszych 6 miesięcy; w 2020 r. zapewne ok. 360-365 zł, tę kwotę poznamy w połowie stycznia), a następnie z preferencyjnych składek przez 24 miesiące (w 2020 r. ok. 610 zł).
Standardowy "duży ZUS" w 2020 r. będzie wynosił ok. 1430 zł. Dokładna kwota będzie znana dopiero w połowie stycznia, gdy poznamy poziom składki zdrowotnej.