Jednej odpowiedzi nie ma. Wszystko zależy od tego, jakie masz potrzeby. Pojawia się pytanie - który nośnik najbardziej ci pasuje? Pamiętam że sam niemal 10 lat temu stanąłem przed dylematem wyboru nośnika. Nie jest to łatwe zadanie. Oto zestawienie nośników filmowych, które pomoże ci właściwie wybrać.
VHS - gadżet prosto z muzeum
Kasety VHS (Video Home System), które pojawiły się w 1976 roku dzięki firmie JVC, a w latach 80. podbiły rynek domowej rozrywki, dzisiaj właściwie można już dostać tylko na rynku wtórnym. Jakiś czas temu zakończono ostatecznie produkcję tego nośnika. Podobnie z odtwarzaczami - bardzo trudno je już dzisiaj dostać. Ale... ciekawą opcją dla posiadaczy VHS są odtwarzacze kombo czyli VHS i DVD w jednym, które od jakiegoś czasu pojawiają się na rynku. Kaseta VHS ma jednak znaczące wady m.in. efekt rozmagnetyzowania - niestety z każdym odtworzeniem coraz bardziej pogarsza się jakość filmu. Utrudnieniem są z pewnością duże rozmiary, co oznacza, ze pokaźna kolekcja filmowa będzie zajmować w naszym domu dużo miejsca. VHS można doradzić dzisiaj jedynie ludziom, którzy mają już ogromną kolekcję kaset. Ale lepszym pomysłem jest zakup odtwarzacza kombo, bo VHS jest już formatem całkowicie martwym.
Zalety VHS: możliwość nagrywania z telewizji, możliwość przewijania reklam i komunikatów zapisanych na taśmie
Wady VHS: zbyt duże rozmiary, pogarszająca się jakość nagrań, uszkodzenia mechaniczne (np. wkręcanie taśmy)
VCD czyli VHS w wersji cyfrowej
Filmy w formacie VCD (Video CD) są nagrywane na płytach CD. Ten format był poprzednikiem DVD i został stworzony już w 1993 roku. Jako, że ten nośnik ma ograniczoną pojemność (służył głownie do zapisu muzyki), jakość jest znacznie słabsza niż w DVD i można ja porównać do starego VHS. Dzisiaj VCD to rzadkość - był cyfrową tańszą alternatywą dla DVD. Dzisiaj gdy DVD jest już nośnikiem bardzo tanim, VCD praktycznie przestało mieć rację bytu. Można je jeszcze czasami spotkać w edycjach gazetowych lub w filmach dla dzieci. Kolekcji filmowej nie warto z tego budować - ten nośnik niemal od początku nie wyróżniał się niczym specjalnym poza ceną. Obraz w VCD ma przede wszystkim znaczne wady - niską rozdzielczość oraz nadmierną pikselozę.
Zalety VCD: format cyfrowy, bardzo niska cena
Wady VCD: słaba jakość obrazu, ograniczona pojemność, niefunkcjonalne menu płyty, artefakty pogarszające obraz
DVD - pogromca VHS
DVD (Digital Video Disc lub Digital Versatile Disc) pojawił się na rynku w 1997 roku. Kilka dobrych lat zajęło mu doścignięcie popularnych od lat VHS-ów, ale czas analogu musiał dobiec swojego końca. To właśnie DVD wprowadził nagrania w erę cyfrową i ostatecznie pokonał VHS. Po pierwsze oferował zapis cyfrowy, który nie zużywał się podczas używania, a same płyty DVD mają o wiele dłuższy okres wytrzymałości ( niektóre podobno mogą wytrzymać nawet 100 lat). Łatwiej też można było robić kopie zapasowe swoich filmów (na wypadek zniszczenia płyty). Oczywiście przeszkadzały w tym zabezpieczenia, ale szybko powstały programy, które je omijały np. DVD Shrink. Niestety warz z tym formatem pojawiła się uciążliwa regionalizacja. Podzielono świat na kilka regionów. Płyta kupiona w jednym regionie, nie działała więc w odtwarzaczach z innych regionów. Na początku DVD był jednak zbyt kosztowny, obecnie edycje w tym formacie są już tanie.
Wielką zaletą DVD był znacząco lepszy obraz od VHS. Razem ze standardem DVD pojawiły się też animowane menusy - niektóre były naprawdę klimatyczne i subtelnie wprowadzały w specyficzną atmosferę filmu; inne z kolei swoim nieudanym konceptem skutecznie potrafiły zepsuć nastrój widzowi. DVD było też poręczniejsze niż VHS - wielka kolekcja filmów na DVD zajmuje więc znacznie mniej miejsca niż ta sama kolekcja na VHS. Wraz z DVD pojawiła się też obróbka cyfrowa filmów, atrakcyjne materiały dodatkowe, których w VHS brakowało oraz dźwięk wielokanałowy 5.1. Do dzisiaj to właśnie DVD jest wciąż obowiązującym standardem.
Zalety DVD: lepsza jakość obrazu niż w VHS, dźwięk wielokanałowy, większa wytrzymałość, pojawienie się materiałów dodatkowych i klimatycznych "menusów", obecnie niskie ceny
Wady DVD: regionalizacja, zabezpieczenia, przed kopiowaniem, łatwo porysować fizycznie płytę
Blu-ray - High Definition na niebiesko
Blu-ray to nośnik wspierany przez japońską firmę Sony i przeznaczony do filmów w wysokiej rozdzielczości High Definition, wprowadził obraz i dźwięk na zupełnie nowy poziom. Specyfikacja powstała juz w 2002 roku. O ile DVD opiera się o działanie czerwonego lasera, o tyle Blu-ray wykorzystuje właściwości niebieskiego lasera. Płyty Blu-tray zawierają znacznie większą ilość miejsca niż DVD , bo 25 GB (płyty jednowasrtwowe) i 50 GB (płyty dwuwarstwowe). Dzięki temu płyta Blu-ray może pomieścić znakomitą jakość obrazu i dźwięku w HD. Warto wspomnieć, że również menusy są lepsze niż w DVD, gdyż są bardziej interaktywne i łatwiej operować na nich z poziomu oglądanego filmu. Blu-ray to następca DVD i za jakiś czas z pewnością zajmie jego miejsce. Technologicznie i funkcjonalnie Blu-ray jest lepszy od DVD. W tej chwili tylko wyższa cena niebieskich płyt utrzymuje DVD na pozycji lidera. Do niedawna problemem były też drogie odtwarzacze - był czas, że najtańszym odtwarzaczem Blu-ray była konsola do gier Sony PlayStation 3, z czego użytkownicy skwapliwie korzystali. Obecnie ceny spadły już do poziomu 400-500 zł. Pozycja tytułów Blu-ray wciąż się powiększa i są to coraz ciekawsze i bogatsze w dodatki edycje. Z pewnością warto dziś rozpocząć kolekcjonować edycje Blu-ray. Warto też jednak pamiętać, że nie zawsze edycje Blu-ray są lepsze niż DVD. Czasami jakość jest podobna lub identyczna jak w DVD (nie warto wtedy przepłacać). Dlatego warto czytać w internecie recenzje filmów wydanych na płytach Blu-ray.
Zalety Blu-ray: duża pojemność, oszałamiająca jakość obrazu i dźwięku w jakości High Definition, ulepszone interaktywne menu, interaktywne dodatki do filmów
Wady Blu-ray: płyta mniej odporna na urazy mechaniczne niż DVD, wciąż dość wysokie ceny płyt
HD DVD - wielki przegrany
HD DVD (High Definition DVD) to drugi format HD, który w wojnie formatów nie miał tyle szczęścia i poległ w walce z Blu-ray (chociaż z początku wydawało się, że może być odwrotnie). Stało się to na początku 2008 roku, gdy Toshiba wycofała się z promocji HD DVD, po porzuceniu tego formatu przez Warner Bros. Chociaż format ten jest martwy to obecnie bardzo tanio można dostać wcześniej wydane płyty oraz odtwarzacze. HD DVD ustępował Blu-rayowi pojemnością (9 i 15 GB zamiast 25 i 50 GB), ale miał jedną ciekawą zaletę - na jednej z warstw mieścił standardową wersję filmu w formacie DVD, dzięki czemu kupując płytę HD DVD wystarczyło ją włożyć do standardowego odtwarzacza DVD, by móc oglądać standardową wersję SD. Teraz za grosze można wykupić filmy, które wyszły. Ale czy opłaca się inwestować w martwy format?
Zalety HD DVD: możliwość oglądania filmu nawet bez odtwarzacza HD DVD, niższe ceny od Blu-ray
Wady HD DVD: mniejsza pojemność od Blu-ray, gorsza skuteczność marketingowa
Karty pamięci i USB - ślepa uliczka?
Film na kartach pamięci SD lub pendrive'ach USB? Czemu nie? Pomysł bardzo dobry, ale do tej pory nie przekonał on producentów. Prawdopodobnie problem stanowią zbyt łatwa możliwość kopiowania na takich nośnikach oraz wciąż zbyt wysoka cena produkcji tych nośników, zdecydowanie większa niż nośników optycznych.
Większa wytrzymałość i niewielkie rozmiary to z pewnością największe zalety tych nośników. W USA były już eksperymenty, nawet zostały wydane jakieś filmy na tych nośnikach, ale jak do tej pory nie wygląda na to, by w najbliższym czasie karty pamięci i USB zastąpiły nam DVD czy Blu-raya. To mógłby być mocny konkurent dla błękitnego formatu, jednak nie zanosi się na to, by producenci zdecydowali się pójść w tę stronę.
Zalety kart pamięci: niewielkie rozmiary, wygoda użytkowania
Wady kart pamięci: zbyt drogi koszt produkcji, brak możliwości skutecznego zabezpieczenia przed kopiowaniem
Streaming/VoD czyli klikasz i masz...
Wielkim zagrożeniem dla wszystkich nośników fizycznych jest rozwój internetu. W ostatnim czasie jak grzyby po deszczu pojawiają się tzw. serwisy VoD czyli wirtualne wypożyczalnie filmowe, dzięki którym możemy oglądać filmy nie wychodząc z domu. Filmy dostarczane są tam zazwyczaj w formie streamingu, czyli oglądania w locie.Ciekawa i wygodna alternatywa dla klasycznej dystrybucji na nośnikach . Na razie jednak serwisy VoD mają problemy z nowościami i stawiają trochę zbyt wysokie ceny. Aczkolwiek już pojawiają się opcja oglądania filmów za darmo w zamian za obejrzenie krótkiego pasma reklamowego (np. iPlex.pl).Wydaje się, że w najbliższej przyszłości kanały dystrybucji fizyczne i internetowe będą jednak rozwijać się równolegle. Internet ma jeszcze zbyt słabą przepustowość, aby w pełni zastąpić tradycyjną dystrybucję w obecnej chwili. Poza tym producenci bardzo powoli przekonują się do internetowych kanałów sprzedaży. Zasadniczo do wygodnego oglądania filmu SD wystarczy nam w zupełności łącze 1 MB/s. To będzie interesująca konkurencja dla Blu-raya.
Zalety streamingu/VoD: wygoda i szybkość działania, oszczędność miejsca w domu, opcja film za reklamę.
Wady streamingu/VoD: jeszcze dość wysokie ceny, mało atrakcyjnych nowości, zahamowania producentów, wciąż zbyt niska szybkość łącz internetowych
HVD - powoli nadchodzi holografia...
Holographic Versatile System to nieodległa przyszłość - za kilka lat ma zostać następcą Blu-ray. Dyski holograficzne znane są z wielu filmów SF. Obecnie trwają prace nad tym standardem.
Zalety HVD: nośnik rodem z SF, duża pojemność
Wady HVD: na razie wciąż w fazie badań
Mariusz Koryszewski
