Detektory Wielkiego Zderzacza Hadronów

Największe laboratorium świata. Tam fizycy polują na bozon Higgsa, antymaterię, czarne dziury, maszyny czasu i inne dziwadełka...
LHC - Large Hadron Collider LHC - Large Hadron Collider fot. CERN / cern.ch

Podziemny tunel

W międzynarodowym laboratorium CERN pod Genewą działa od kilku lat olbrzymi instrument badawczy. Wielki Zderzacz Hadronów (LHC) ciągnie się przez prawie 30 kilometrów kolistego tunelu 100 metrów pod ziemią.

LHC - Large Hadron Collider LHC - Large Hadron Collider fot. CERN / cern.ch

Akcelerator

Specjalne elektromagnesy chłodzone ciekłym helem rozpędzają na tej trasie protony, by zderzać je w wybranych miejscach. Wokół tych miejsc wybudowano złożone systemy detektorów, które gromadzą dane o zarejestrowanych efektach zderzeń.

LHC - Wielki Zderzacz Hadronów LHC - Wielki Zderzacz Hadronów fot. CERN / cern.ch

ATLAS

Największy z detektorów LHC to ATLAS (A Toroidal LHC ApparatuS), maszyneria ogólnego zastosowania. Zainstalowana w podziemnej betonowej grocie aparatura ma za zadanie wyłapywać jak najwięcej danych o zderzeniach. To właśnie w nim szukano - i najprawdopodobniej tej wiosny odnaleziono - cząstkę Higgsa.

LHC - Large Hadron Collider LHC - Large Hadron Collider fot. CERN / cern.ch

CMS

Drugi co do wielkości detektor, który niezależnie wytropił bozon Higgsa, ma największą na świecie cewkę (solenoid właśnie) do wytwarzania potężnego pola magnetycznego. W efekcie urządzenie waży ponad 12.000 ton. Przy tym projekcie pracowało około 3600 osób z 38 krajów. Poza "boską cząstką" fizycy badają w CMS supersymetrię i obserwują kolizje ciężkich jonów.

LHC - Large Hadron Collider LHC - Large Hadron Collider fot. CERN / cern.ch

ALICE

ALICE (A Large Ion Collider Experiment) służy głównie do obserwacji zderzeń jąder ołowiu. W sierpniu 2012 naukowcy uzyskali w nim plazmę o temperaturze 5,5 bilionów stopni.

LHC - Large Hadron Collider LHC - Large Hadron Collider fot. CERN / cern.ch

LHCb

LHCb (Large Hadron Colloder beauty) został zaprojektowany do obserwacji rozpadu mezonów B i wyjaśnienia, dlaczego we Wszechświecie materia dominuje nad antymaterią.

Więcej o: