Darowizna- podstawowe informacje
Darowizna to wartość materialna wyrażana w pieniądzach, przedmiotach ruchomych i nieruchomych, które należą darczyńcy i które przekazuje on komuś innemu, nie oczekując w zamian żadnej gratyfikacji. Kodeks cywilny uzupełnia ową prostą definicję swoją oficjalną formułą określając akt darowizny jako "formę umowy, w której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego, kosztem swego majątku".
Darowiznę można przekazać nie tylko rodzinie, znajomemu, ale również np. organizacji działającej na rzecz określonych w ustawie celów społecznych. Moment przekazania musi być zgodny z rokiem, z którego aktualnie darczyńca się rozlicza. O kwotę darowizny pomniejszana jest podstawa do opodatkowania. Darowizna wiąże się z obowiązkiem deklaracji w Urzędzie Skarbowym.
Kto może być darczyńcą?
Nasz system, w podstawowym zakresie, rozróżnia płatników podatków na osoby fizyczne i osoby prawne. Darczyńcami mogą być i jedni, i drudzy. Ta druga kategoria, określana odrębnym prawem definiuje np. właścicieli firm, spółek, ale także firmy i spółki.
Jaki podatek od darowizny?
To jak wysoki będzie podatek od darowizny, zależy oczywiście wartość samej darowizny, ale też fakt, do jakiej grupy podatkowej należy obdarowywany. W Polsce funkcjonują trzy grupy podatkowe. Do pierwszej z nich zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.
Do drugiej- zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych.
Do trzeciej zaś- wszystkich pozostałych. Zstępni to inaczej kolejni potomkowie tej samej osoby: dziecko, wnuk, prawnuk, praprawnuk itd. Osoby te są spokrewnione ze sobą w linii prostej. Wstępni to inaczej przodkowie: ojciec/matka, dziadek/babka, pradziadek/prababka itd.
Najbliższa rodzina: małżonkowie, wstępni, zstępni , rodzeństwo, pasierb, ojczym i macocha (tzw. grupa zerowa) nie są zobowiązani do płacenia podatku od darowizny. Może się tak stać jednak tylko w momencie, gdy złożą, w terminie do sześciu miesięcy odpowiednią deklarację informującą o darowiźnie do urzędu skarbowego.
Tylko w dwóch przypadkach nabywca jest zwolniony z obowiązku zgłoszenia darowizny do Urzędu Skarbowego: gdy przekazanie majątku następuje na podstawie umowy zawartej przed notariuszem w formie aktu notarialnego (wówczas to notariusz zgłasza darowiznę) lub gdy wartość majątku łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło nabycie, nie przekracza kwoty 9.637zł.
