To, że rośnie liczba Polaków w podeszłym wieku, jest faktem. Właściwie nie trzeba by tego udowadniać, ale dla zobrazowania zjawiska - wykres z niedawnego raportu ZUS bazującego m.in. na prognozach Ministerstwa Finansów. W 2018 r. mieliśmy ok. 2,7 mln osób w wieku 75 lat i więcej, w 2040 r. będzie ich dwukrotnie więcej (ok. 5,5 mln), a w 2060 r. ok. 7,1 mln. Warte jest także zauważenia, że o ile dziś wśród osób 75+ jest znacznie więcej kobiet (około dwie kobiety na jednego mężczyznę) o tyle w kolejnych latach liczb kobiet i mężczyzn w podeszłym wieku będzie rosła w miarę równomiernie.
. ZUS
Skutkiem wzrostu liczby osób w podeszłym wieku i wydłużania się długości życia siłą rzeczy będzie także to, że bardzo istotnie przybędzie w Polsce stulatków. Już dziś osób w wieku 100 lat i więcej jest ok. 3,8 tys., ponad dwukrotnie więcej niż kilkanaście lat temu. A w najbliższych dekadach liczba osób w trzycyfrowym wieku będzie się dalej zwielokrotniać.
Prognozuje się, że w 2040 r. takich osób będzie już ponad 20 tys., w 2060 r. blisko 67 tys., a w 2080 r. aż 124 tys. Dla porównania, te 124 tys. to mniej więcej tyle, ile osób dziś mieszka w Opolu, Gorzowie Wielkopolskim czy Dąbrowie Górniczej.
/ ZUS
Warto tu zwrócić uwagę na jeszcze jedną ciekawą kwestię. Porównując oba powyższe wykresy widać, że według prognoz o ile liczba osób w wieku 75+ po ok. 2070 roku zacznie spadać, o tyle osób w wieku 100+ będzie nadać przybywać. O ile np. w 2040 r. 100-latkowie w grupie osób 75+ będzie ok. 0,4 proc., w 2060 r. ok. 0,9 proc., to w 2080 r. już blisko 2 proc.
Przy tym, co również warto wspomnieć na marginesie, populacja Polski będzie sukcesywnie spadać, z dzisiejszych ok. 38,5 mln osób do 31,3 mln w 2080 r.
ZUS wypłaca świadczenia honorowe
Osobom, które skończą 100 lat, ZUS dożywotnio wypłaca co miesiąc tzw. świadczenie honorowe. Są to dodatkowe pieniądze, przyznawane oprócz, a nie zamiast dotychczasowej emerytury. W grudniu 2018 r. dostawało je 1,9 tys. osób. ZUS przyznaje świadczenie honorowe automatycznie, nie trzeba składać wniosków.
Nie każda osoba 100+ dostaje takie samo świadczenie honorowe. Jego wysokość zależy od roku, w którym skończyło się 100 lat (a konkretnie - od przeciętnego wynagrodzenia w kraju w poprzednim roku).
Jak tłumaczyła niedawno PAP Iwona Kowalska-Matis Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS na Dolnym Śląsku, raz przyznana "dodatkowa emerytura" nie ulega zmianie i jest wypłacana do końca życia w tej samej wysokości. Dla osób, które wiek 100 lat osiągnęły 1 marca br. albo później, świadczenie honorowe wynosi blisko 4004 zł brutto. Ale np. dla osób, które 100 lat skończyły między marcem 2018 r. a lutym 2019 r., świadczenie wynosi już "tylko" 3731 zł.
Inna sprawa, że przeciętnie rzecz ujmując świadczenie honorowe nie jest niestety wypłacane szczególnie długo. Jak wynika z danych ZUS, średni wiek osób pobierających świadczenie honorowe to 102 lata. Oczywiście jednak są i osoby, które dożywają jeszcze sędziwszego wieku. Najstarsza osoba pobierająca świadczenie dla 100-latka to Ślązaczka, które w grudniu 2018 r. miała ukończone 112 lat. Najstarszy mężczyzna pod koniec 2018 r. miał ukończone 111 lat.
. ZUS
ZUS szukał tu oszczędności
Co ciekawe, jak donosiła "Polityka", w 2014 r. ówczesny prezes ZUS Zbigniew Derdziuk w obliczu prognoz co do rosnącej liczby stulatków wystąpił do ówczesnego ministra pracy i polityki społecznej Władysława Kosiniaka-Kamysza o zamrożenie kwoty bazowej dla wyliczania świadczeń honorowych na poziomie z 2013 r. Innymi słowy - w takim scenariuszu jego wysokość byłaby stała, i nie rosła już co roku wraz ze wzrostem płac w kraju.
Kosiniak-Kamysz nie wyraził na to zgody, proponując alternatywne oszczędności "np. poprzez zmniejszenie kosztów służbowych czy wyjazdów szkoleniowych kierownictwa Zakładu".
