W lipcu 2024 roku strefy czystego transportu mają zostać wprowadzone w Warszawie i Krakowie. Ich śladem chce pójść także Wrocław. Trwa tam w tej chwili drugi etap konsultacji społecznych, a miasto już zapowiedziało kolejną turę rozmów z mieszkańcami.
Strefa czystego transportu we Wrocławiu. Co wiemy?
Strefy czystego transportu są tworzone zgodnie z wymogiem Krajowego Planu Odbudowy - nakaz ma dotyczyć miast powyżej 100 tys. mieszkańców. Liderem na tym polu jest Kraków, który jako pierwszy ogłosił, że taką strefę chce wdrożyć od 1 lipca. Tuż za nim podąża Warszawa. We Wrocławiu dopiero trwają rozmowy na ten temat, ale założenia już są.
Biuro Zrównoważonej Mobilności Urzędu Miejskiego Wrocławia proponuje, by strefą czystego transportu był obszar o powierzchni 17,5 km² ( 6 proc. powierzchni miasta), w którym zameldowanych jest 22,5 proc. mieszkańców miasta. STC miałaby być wprowadzana etapami w latach 2025, 2030 i 2035. Na każdym etapie zakazy wjazdu miałby dotyczyć samochodów w wieku powyżej 25 lat z silnikami benzynowymi i 20 lat z silnikami diesla. Wrocław proponuje przy tym "wyłączenie z restrykcji mieszkańców i mieszkanek strefy na pierwszym etapie (tj. w latach 2025–2029) ze względu na fakt, że w ich przypadku wprowadzenie SCT może oznaczać w praktyce konieczność wymiany lub rezygnacji z samochodu, nawet jeśli używają go sporadycznie".
Strefa czystego transportu w Warszawie. Co wiemy?
Pod koniec stycznia 2023 r. władze Warszawy zaprezentowały wstępny projekt strefy czystego transportu i równocześnie ruszył proces konsultacji społecznych SCT. Trwały one trzy miesiące - wpłynęło ponad 3000 uwag. W oparciu o nie "zastosowano szereg ulg i wyjątków z myślą o seniorach i mieszkańcach strefy". "Nowy projekt wprowadza ulgę dla mieszkańców strefy, którzy będą mieli cztery lata na dostosowanie się do jej wymogów. Dla kierowców z Warszawy, ale spoza obszaru SCT oraz dla osób spoza Warszawy, warunki pozostają bez zmian. Bezterminowy wyjątek obejmie zaś auta kierowców, którzy ukończyli 70 lat i pojazdy zabytkowe" - podaje warszawski magistrat, który plan opublikował w zeszłym tygodniu. Nowa propozycja SCT ma trafić w najbliższych dniach pod obrady Rady m. st. Warszawy, która podejmie decyzje o jej ostatecznym kształcie i terminach.
Według nowego projektu warszawska SCT obejmie ponad dwukrotnie większy obszar niż wcześniej zakładano, czyli:
- całe dzielnice Śródmieście, Żoliborz i Praga Północ;
- prawie całą Ochotę (poza SCT pozostanie fragment z CH Reduta i ul. Mszczonowską oraz Dworzec Zachodni);
- Pragę Południe ((poza SCT pozostanie Olszynka Grochowska: niezamieszkały obszar PKP i rezerwatu przyrody);
- większość Mokotowa (poza SCT pozostaną Sadyba, Stegny, Augustówka i część Służewca);
- połowę obszaru Woli ((do al. Prymasa Tysiąclecia).
Strefa czystego transportu w Warszawie Urzędu m.st. Warszawy
Osoby zamieszkałe powyższe obszary i płacące podatki w Warszawie zwolnione będą ze spełniania wymagań strefy na pierwszych dwóch etapach jej wprowadzania. Reguły SCT dotyczyć ich będą dopiero od stycznia 2028 r. - wówczas nie będą mogli poruszać się po strefie pojazdem z silnikiem diesla starszym niż 13 lat i pojazdem benzynowym starszym niż 22 lata. Wprowadzony zostanie również dodatkowy wyjątek dla seniorów (osób, które do końca 2023 r. ukończą 70 lat), o ile już przed przyjęciem uchwały o SCT byli właścicielami swoich pojazdów. Oznacza to, że osoby powyżej 70. roku życia, po spełnieniu określonych warunków, będą zwolnione bezterminowo z zasad obowiązujących w ramach strefy czystego transportu w stolicy.
Etapy wdrażania SCT w Warszawie Urząd m.st. Warszawy
Te pojazdy nie wjadą do SCT w stolicy
W I etapie do SCT w Warszawie nie mogłyby wjechać auta z silnikami benzynowymi, które nie nie spełniałyby normy Euro 2, czyli starszych niż 27 lat oraz silnikami dieslowskimi - niespełniającymi normy Euro 4, czyli starszych niż 18 lat. Do 2026 roku dotyczyłby on zatem 2 proc. samochodów w stolicy. Potem maksymalny wiek pojazdów wynosić to 25 lat dla "benzyniaków" - wyprodukowane po 2001 r. i spełniające Euro 3 oraz 16 lat dla "ropniaków" - wyprodukowane po 2010 r. i spełniające Euro 5. W 2032 roku do SCT nie wjadą diesle z Euro 6d- maksymalnie 11 lat oraz auta z silnikiem benzynowym Euro 6 -maksymalnie 17 lat.
Mandat w Warszawie
500 zł - taki mandat za wjazd do SCT będzie groził kierowcom, których pojazdy nie będą spełniały wymogów. Numery rejestracyjne aut będą "czytane" przez system kamer, który będzie przesyłał dane do rejestru CEPiK. Na granicach strefy umieszczone zostaną specjalne znaki drogowe. Przy wjeździe nie będzie szlabanów.
SCT w Warszawie - etapy Urząd m.st. Warszawy
Strefa Czystego Transportu w Krakowie. Co wiemy?
W Krakowie pierwsze wymogi SCT zaczną obowiązywać od 1 lipca 2024 r., a jej pełna wersja dwa lata później. Obszar SCT będzie pokrywał się mniej więcej z granicami Krakowa. Nie obejmie jednak autostrad i dróg ekspresowych biegnących przez miasto (A4, S7, S52). Planowane jest też wyznaczenie ulic dojazdowych do tych tras od strony gmin okalających.
Strefa czystego transportu w Krakowie ztp.krakow.pl
Podobnie jak w Warszawie, wjazd do SCT będzie odbywał się pod nadzorem kamer i informacji z CEPiK, który będzie sprawdzał, jaką normę spalin spełnia dany pojazd. Do strefy czystego transportu nie wjadą samochody osobowe wyprodukowane do 1992 roku w przypadku aut z silnikami benzynowymi oraz roku 1996 w przypadku osobówek z silnikiem diesla. Według wyliczeń krakowskiego magistratu stanowią one zaledwie 2 proc. całego ruchu w mieście. Ograniczenie wjazdu do SCT ma zatem w I etapie dotyczyć przede wszystkim samochodów około trzydziestoletnich. W drugim etapie, czyli od 1 lipca 2026, auta niezależnie od daty ostatniej rejestracji podlegać będą tym samym wymogom. Do strefy nie wjadą samochody benzynowe niespełniające wymogów emisyjnych Euro 3, auta wyprodukowane przed 2000 r. oraz samochody z silnikiem diesla niespełniające wymogów emisyjnych Euro 5, wyprodukowane przed 2010 r. Za złamanie zakazu kierowca zapłaci 500 zł mandatu.
