Zasiłek dla bezrobotnych. Czy bezrobocie w Polsce wzrośnie?
Zasiłek dla bezrobotnych jest w Polsce świadczeniem należnym osobom, które straciły pracę, zarejestrowały się w urzędzie pracy i są w stanie udowodnić, że w ciągu ostatnich 18 miesięcy przepracowały przynajmniej 365 dni osiągając minimalne wynagrodzenie i odprowadzając należne składki. Sytuacja związana z pandemią koronawirusa i idącym w ślad za nią spowolnieniem lub nawet kryzysem gospodarczym rzuca się cieniem na rynek pracy. Jego funkcjonowanie w ostatnich latach jako "rynku pracownika" najprawdopodobniej odeszło już do przeszłości. Sytuacja jest groźna - dotyka szczególnie mocno sektor małych i średnich przedsiębiorstw, spośród których liczne generują obecnie straty, aby nie upaść zastanawiają się więc nad redukcją zatrudnienia. W Polsce nie ma jeszcze tak napiętej sytuacji jak w Stanach Zjednoczonych, gdzie w ciągu tygodnia liczba ubiegających się o zasiłek dla bezrobotnych wzrosła o 6,6 miliona osób, ale perspektywy są złe. Oczekuje się na działanie pakietu pomocowego nazwanego przez polski rząd "tarczą antykryzysową". Rządzący planują przekazanie kolejnych środków na pomoc w walce ze skutkami zastoju w gospodarce. Pierwszymi ofiarami szoku stały się osoby zatrudnione na umowy cywilno-prawne i pracownicy zagraniczni, głównie pochodzący z Ukrainy. W pesymistycznych prognozach przewiduje się, że w grudniu 2020 r. stopa bezrobocia może wynieść nawet 13% (przy 5,5% w lutym 2020 - przed epidemią). Zasiłek dla bezrobotnych może się dla wielu osób stać koniecznością już w nadchodzących miesiącach.
Komu przysługuje zasiłek dla bezrobotnych? Podstawowe kryteria
Komu przysługuje zasiłek dla bezrobotnych? Oprócz wymienionych kryteriów związanych z przepracowanymi 365 dniami w ciągu ostatnich 18 miesięcy, rejestracji w urzędzie pracy, poziomie zarobków i odprowadzania składek, należy pamiętać o kilku dodatkowych regulacjach. Do składek zaliczane są:
- ubezpieczenia społeczne;
- składka na Fundusz Pracy.
Okres zatrudnienia wylicza się na podstawie:
- zatrudnienia płatnego nie niżej, niż wynosi stawka minimalna;
- zatrudnienia na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia lub też działalności gospodarczej o ile podstawą wymiaru składek była kwota nie niższa, niż minimalne wynagrodzenie;
- nie wlicza się do niego pozostawanie na tzw. "małym ZUS-ie";
- urlopu wychowawczego;
- renta z tytułu niezdolności do pracy;
- skrócenie okresu wypowiedzenia umowy przez pracodawcę;
- rozwiązanie przez pracodawcę stosunku pracy w sposób niezgodny z prawem.
Jednocześnie trzeba zaznaczyć, że w wymienionych przypadkach znaczenie ma osiąganie minimalnego wynagrodzenia, a nie wymiar etatu, na którym było się zatrudnionym. Zasiłek dla bezrobotnych podlega corocznej waloryzacji. Uprawnieni podzieleni są na trzy grupy do których przyporządkowano stawki procentowe:
- zasiłek 80% (staż pracy do 5 lat);
- zasiłek 100% (staż pracy 5 - 20 lat);
- zasiłek 120% (staż pracy powyżej 20 lat).
Według stawek na 2020 r. zasiłek dla bezrobotnych w stawce 100% przez pierwsze trzy miesiące wynosi 861,4 zł brutto (741,87 netto). Przez kolejne miesiące stawka ta zmniejsza się do 676,4 zł brutto (592,52 netto). Uprawnienia do pobierania zasiłku dla bezrobotnych można otrzymać już w 7 dni od rejestracji w urzędzie pracy. Dzieje się tak oczywiście pod warunkiem, że nie ma aktualnie propozycji pracy lub stażu odpowiadającej kwalifikacjom osoby bezrobotnej i jednocześnie poszukującej pracy.
Długość wypłacania zasiłku dla bezrobotnych uzależniona jest od tego, jaki procent bezrobocia utrzymywał się w danym powiecie na tle kraju: jeśli jej wysokość nie przekracza 150% wartości krajowej, zasiłek będzie wypłacany przez 180 dni. Istnieje kilka warunków, które pozwalają na wypłacanie zasiłku dla bezrobotnych przez 365 dni. Będą to:
- stopa bezrobocia w powiecie wyższa od 150% krajowej;
- bezrobotny ma przynajmniej 50 lat i 20 lat stażu pracy;
- bezrobotny jest również osobą samotnie wychowującą dziecko do lat 15;
- bezrobotny ma na utrzymaniu dziecko do lat 15, jego współmałżonek też jest bezrobotnym, który utracił prawo do pobierania zasiłku dla bezrobotnych.
Jak dostać zasiłek dla bezrobotnych? Obowiązujące warunki
Jak dostać zasiłek dla bezrobotnych? W zwyczajnych warunkach pierwszym krokiem będzie rejestracja w powiatowym urzędzie pracy po to, by uzyskać status bezrobotnego. Należy mieć ze sobą oprócz dowodu tożsamości również:
- oryginał świadectwa ukończenia szkoły;
- świadectwa pracy;
- dokumenty potwierdzające kwalifikacje zawodowe;
- poświadczenia ukończonych kursów;
- numer NIP;
- legitymację ubezpieczeniową.
Zasiłek dla bezrobotnych przez Internet - jak złożyć wniosek?
Zasiłek dla bezrobotnych przez Internet stał się cenną możliwością w trakcie pandemii, której konsekwencje dramatycznie psują sytuację na rynku pracy. Należy zarejestrować się w urzędzie pracy przez Internet, potwierdzić zadeklarowane informacje podpisem elektronicznym lub dzięki profilowi zaufanemu i przesłać skany wymaganych dokumentów. W sytuacji społecznej samoizolacji pójście drogą rejestracji online, zmniejsza ryzyko zachorowania na COVID-19.
