Kłamstwo o Doing Business
Mateusz Morawiecki po spotkaniu w American Enterprise Institute powiedział dziennikarzom, że „aktualnie w rankingu "Doing Business" Banku Światowego Polska jest na jednym z ostatnich miejsc, jeżeli chodzi o sądownictwo”.
Jest to nieprawda, którą akurat dość łatwo zweryfikować, bo coroczny raport Doing Business autorstwa Banku Światowego można znaleźć w internecie.
W najnowszym wydaniu rankingu za rok 2017 Polska jest na 24 miejscu. To pozycja dośc wysoka, bo ranking składa się aż ze 190 pozycji. Ocenianych jest tam cały szereg zagadnień, a niektóre z nich rzeczywiście są związane z sądownictwem.
Sądy gospodarcze
W kategorii „enforcing contracts” chodzi o sprawność dochodzenia swoich praw w sądach gospodarczych. Chodzi o sprawy związane z zawartymi umowami handlowymi – to rzecz niezwykle ważna dla przedsiębiorców. Wg raportu w Polsce przeciętny czas oczekiwania na orzeczenie i wykonanie tego orzeczenia to aż 685 dni, czyli 22 i pół miesiąca. Ale ten sam czas dla bogatych krajów OECD ( w terminologii raportu: high income OECD) to 553 dni, czyli 18 miesięcy. Różnica wynosi 4 i pół miesiąca. Najwyraźniej nie jest to różnica bardzo duża, bo Doing Business w kwestii spraw w sądach gospodarczych plasuje nas na 55 miejscu.
Polska w raporcie Doing Business źródło: Doing Business 2017
55 miejsce w rankingu złożonym ze 190 państw to nie jest „jedno z ostatnich miejsc”, jak to ujął wicepremier Morawiecki.
Swoją drogą w pierwszej dziesiątce państw, w których sprawy gospodarcze w sądach trwają najkrócej są na przykład takie kraje jak Sudan Południowy, Uzbekistan, Rwanda, czy Białoruś
Państwa o najkrószym czasie trwania gospodarczych spraw sądowych źródło: Doing Business 2017
Procesy upadłościowe
Jest też kategoria dotycząca procesów upadłościowych – „resolving insolvency”. W Polsce przeciętny czas, który musi minąć, aby wierzyciel odzyskał część swoich pieniędzy po bankructwie dłużnika to trzy lata. W bogatych krajach OECD to tylko nieco ponad półtora roku. Ale tu też w rankingu światowym jesteśmy wysoko – na 27 miejscu. Na dodatek nasza pozycja szybko się poprawia w 2016 roku byliśmy na miejscu 33-im i w ciągu roku awansowaliśmy o 6 pozycji.
27 miejsce na świecie w kwestii rozwiązywania spraw związanych z upadłościami to także nie jest „jedno z ostatnich miejsc”, o których wspominał w Waszyngtonie Mateusz Morawiecki.
W całym raporcie Doing Business Polska najgorzej wypada w kategorii „zakładanie biznesu”. Jesteśmy w niej na 109 miejscu, głównie ze względu na biurokracje związaną z uzyskiwaniem numerów NIP i REGON. Ale nawet w tym przypadku nie sposób uznać, że miejsce numer 109 jest jednym z ostatnich w rankingu.
Wicepremier w trakcie spotkania w American Enterprise Institute mówił też, że chciałby uczynić system sądowniczy w Polsce „bardziej demokratycznym”. Natomiast w rozmowie z dziennikarzami mówił, że system ten źle działa.
Polityczna walka z polskimi sądami
PiS po dojściu do władzy i utworzeniu rządu w 2015 roku dąży do objęcia władzy sądowniczej wpływami politycznymi. Do tej pory udało mu się sparaliżować Trybunał Konstytucyjny, obecnie posłowie i funkcjonariusze partii rządzącej dopuszczają się ataków na pozycję w państwie Sądu Najwyższego i Krajowej Rady Sądownictwa. Atakom towarzyszą zwykle argumenty o tym, że sądownictwo źle działa i jest niesprawiedliwe. Nie są one wspierane żadnymi wiarygodnymi danymi, ani badaniami. Stanowią natomiast dodatkowe ryzyko związane z naszym krajem, na co zwracały już uwagę na przykład agencję ratingowe.
W czasie swojej wizyty w USA Mateusz Morawiecki spotkał się też między innymi z szefową Fed Janet Yellen i szefową Międzynarodowego Funduszu Walutowego Christine Lagarde. Niestety nie wiemy, czy im też opowiadał o polskim systemie sądowniczym.
