Państwowa Inspekcja Pracy opublikowała swoje stanowisko ws. ograniczenia handlu 12 listopada br. Wszystko oczywiście w związku z podpisaną w środę przez prezydenta ustawą "o ustanowieniu Święta Narodowego z okazji Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej". Dokument ten stanowi, iż poniedziałek 12 listopada br. będzie świętem narodowym i dniem wolnym od pracy.
W dniu 12 listopada 2018 r. obowiązywać będą ograniczenia w wykonywaniu pracy w placówkach handlowych w niedziele i święta określone w przepisach ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni
- czytamy w stanowisku PIP.
Najprościej więc rzecz ujmując, zgodnie z interpretacją Inspekcji, 12 listopada placówki handlowe powinny działać tak, jak m.in. w niedziele niehandlowe. To oznacza, że ogólnie sklepy będą zamknięte, ale z ponad trzydziestoma wyjątkami. Otwarte będą mogły być m.in. apteki, kioski, stacje paliw, piekarnie, sklepy z dewocjonaliami, lodziarnie, kwiaciarnie czy sklepy, za ladą których stanie ich właściciel.
Czy to na pewno dobra podstawa prawna?
Tyle tylko, że są bardzo poważne wątpliwości co do tego, czy Państwowa Inspekcja Pracy wybrała w swoim stanowisku odpowiednią podstawę prawną. Ustawa z 10 stycznia br. bardzo dokładnie określa bowiem, kiedy handel jest zakazany. Chodzi o niedziele (za wyjątkiem "handlowych") oraz święta, ale wyłącznie te wymienione w ustawie z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy.
. .
Tymczasem w ustawie z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy nie ma ani słowa o tym, że 12 listopada 2018 r. jest świętem (choć może wystarczyłoby w ustawie o 12 listopada dopisać jedno zdanie nowelizujące ustawę z 1951 r. o dniach wolnych od pracy).
. .
Zapytaliśmy o to PIP, oczekujemy na odpowiedź. Trudno więc na razie wyrokować, dlaczego wybrano akurat tę ustawę jako podstawę prawną interpretacji.
Odpowiedź może być prosta - bo trudno znaleźć inną. Co prawda np. Kodeks pracy mówi, że "dniami wolnymi od pracy są niedziele i święta określone w przepisach o dniach wolnych od pracy" (a ustawę o 12 listopada można by za "przepis o dniu wolnym od pracy" uznać), ale kilka artykułów dalej dowiadujemy się, że ograniczenia w wykonywaniu pracy w placówkach handlowych w niedziele i święta określa... ustawa z 10 stycznia 2018 r. - ta o ograniczeniu handlu w niedziele. Koło się więc zamyka.
. fragment Kodeksu pracy
Będzie handel czy nie?
Przepisy dotyczące handlu w dniu 12 listopada są nieprecyzyjne. Wszystko oczywiście z powodu pośpiechu przy pracach nad ustawą. Wszystko wskazuje jednak na to, że zdecydowana większość sklepów - tych, które zgodnie z ustawą o ograniczeniu handlu w niedziele niehandlowe i święta - będzie 12 listopada zamknięta. Nawet, jeśli mają one wątpliwości co do treści ustawy, to zapewne nie będą ryzykować zadzierania z PIP, a pewnie też z częścią swoich pracowników.
Takie jest stanowisko m.in. Polskiej Rady Centrów Handlowych - zrzeszającej m.in. operatorów galerii handlowych. PRCH informuje, że stanowisko PIP "może stać w sprzeczności z przepisami ustawy o 12 listopada 2018 r.", ale "za uzasadnione wydaje się rekomendowanie, mimo wszystko, zastosowania się do stanowiska Państwowej Inspekcji Pracy, uznającego konieczność stosowania w dniu 12 listopada 2018 r. przepisów dotyczących ograniczenia prowadzenia handlu i wykonywania czynności związanych z handlem w placówkach handlowych w niedziele i święta, choć niestety nie wynika to z przepisów ustawy".
Największe sieci handlowe - np. Lidl czy Tesco - już poinformowały oficjalnie, że ich sklepy będą 12 listopada zamknięte. Co ciekawe, np. Lidl nie powołuje się w uzasadnieniu swojej decyzji na obowiązek ustawowy, ale na to, że wolne 12 listopada pozwoli wszystkim pracownikom "lepiej uczcić setną rocznicę odzyskania przez
Polskę niepodległości" i dłużej cieszyć się wspólnym czasem z rodziną i bliskimi".
PEŁNA TREŚĆ USTAWY O DNIU WOLNYM 12 LISTOPADA
. .
