Nowe prawo zamówień publicznych od 2021 r. Ma być lepiej, a nie taniej

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowe prawo zamówień publicznych. Nowelizowana ustawa ma w zamyśle lepiej chronić prawa wykonawców i podwykonawców, czy zwiększyć liczbę firm startujących w przetargach, w tym małych oraz średnich. Co ważne, ma zakończyć popularną w Polsce praktykę kierowania się przez podmioty publiczne najniższą ceną przy wyborze ofert.

Nowe przepisy wejdą w życie od początku 2021 r. Wprowadzają zasadę efektywności, według której zamawiający mają brać pod uwagę nie tylko cenę, ale również jakość towarów i usług oraz ich znaczenie dla środowiska. Podmioty publiczne będą miały obowiązek dokonania analizy swoich potrzeb i możliwych rozwiązań na rynku przed dużymi inwestycjami. Szefowa resortu przedsiębiorczości i technologii, Jadwiga Emilewicz, uważa, że pozwoli to mniejszym firmom wystartować w przetargach i konkurować z większymi podmiotami jakością, a nie niską ceną.

 

Zmiany w przepisach o zamówieniach publicznych

Nowe prawo zamówień publicznych zakłada, że umowy z podwykonawcami nie mogą być mniej korzystne niż te z wykonawcami, w takich kwestiach jak chociażby kary umowne, płatności, czy waloryzacja. Ustawa wprowadza ponadto obowiązkowe, częściowe płatności i zaliczki przy zawieraniu długoterminowych umów. Obniża też maksymalną wysokość wadium i zabezpieczenia należytego wykonania umowy o połowę.
Ustawa nakazuje zawarcie w umowie mechanizmów zabezpieczających wykonawców przed konsekwencjami wzrostu cen materiałów budowlanych.

Co to znaczy? Wraz z podwyżką kosztów wzrośnie ich wynagrodzenie. Natomiast, jeśli ceny mocno spadną, firmy także podzielą się zyskiem z zamawiającym. Przy zamówieniach poniżej tzw. progów unijnych będą stosowane uproszczone procedury.

Zamówienia publiczne w Polsce

Zamówienia publiczne to kluczowa forma udziału sektora publicznego w krajowej gospodarce. Szczególne znaczenie, m.in. ze względu na czas realizacji oraz sumy kontraktów, mają dla firm z branży budowlanej. W ten sposób towary, usługi i roboty budowlane zamawia w Polsce prawie 34 tysiące podmiotów. Według danych Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii wartość wszystkich zamówień udzielanych w ramach zamówień publicznych w 2018 r. wyniosła około 202 miliardy złotych, czyli ok. 9,55 proc. PKB.