>>> Zobacz także: Arktyka na celowniku mocarstw. Program "Oko na świat" zdradza co dzieje się za politycznymi kulisami w sprawie tego regionu
Luka VAT w Polsce wyraźnie się skurczyła - stwierdza w swoim raporcie Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych. W dokumencie opublikowanym przez CASE różnica między zobowiązaniami z tytułu VAT, a rzeczywistymi wpływami do państwowej kasy wyniosła w roku 2018 9 proc. - spadła z 14,7 do 7,2 proc.
Wielkość luki wynosi więc 17,9 mld zł, a w roku 2017 wynosiła ona 24,5 mld zł. Dla przypomnienia warto dodać, że w roku 2016 było to ok. 37 mld zł.
500+ finansowane z łatania dziury w VAT?
W kontekście tych liczb warto przypomnieć słowa, które premier Mateusz Morawiecki wypowiedział podczas poniedziałkowej konferencji prasowej w Janowie Lubelskim. "Całe nasze programy prorodzinne - 500+, 300+, Fundusz Dróg Samorządowych, programy rozwojowe, 10 mld więcej na subwencję oświatową, były możliwe dzięki uszczelnieniu systemu podatkowego" - stwierdził szef rządu.
Nie wyjaśnił jednak, jakie kwoty ma dokładnie na myśli. Tymczasem sam koszt programu 500+ wyniósł w roku 2018 24,5 mld zł, wyprawka dla uczniów kosztuje 1,4 mld zł rocznie. W tym roku środki wypłacane są już na każde dziecko, największy program socjalny w Polsce będzie kosztował więc 31 mld. A w przyszłym - z racji tego, że pierwsze dziecko objęte jest świadczeniem od początku roku - 41 mld.
Zwiększone wpływy z łatania luki VAT pomiędzy rokiem 2018 a 2017 wynoszą jednak jedynie 6,6 mld zł. Nawet, gdyby premier zlikwidował w przyszłym roku całą VAT-owską lukę, czyli pokrył 17,9 mld zł, to i tak nie starczyłoby na wszystkie wydatki społeczne. Koszt samego tylko "500+" w roku 2020 będzie wyższy o 16,5 mld zł niż w roku 2018.
Co zatem na myśli miał premier? Ogólne wpływy z VAT, uszczelnienie PIT i CIT? Bez dokładnych, twardych wyliczeń trudno odróżnić przechwałki od faktów.
Luka VAT kurczy się we wszystkich krajach UE
CASE zwraca uwagę, że trend spadkowy widoczny jest niemal we wszystkich państwach Unii Europejskiej. Luka w VAT w 2017 r. zmniejszyła się w 25 państwach UE, a wzrosła w trzech: Grecji, Łotwie i nieznacznie w Niemczech. Do budżetów 28 państw UE nie trafiło łącznie 137,4 mld euro z tytułu VAT (luka zmniejszyła się o 8 mld euro w porównaniu do 2016 r.).
"W ujęciu procentowym oznacza to spadek luki z 12,2 proc. w 2016 r. do 11,2 proc. w 2017 r. Z szybkich szacunków wynika, że w 2018 r. unijna luka w VAT spadnie poniżej 130 mld euro, tj. 10 proc." - wskazało CASE.
Czytaj też: "Na polecenie Mariana Banasia". NIK donosi do prokuratury. Nieprawidłowości przy "Pracy dla więźniów"
W skład luki wchodzi szereg zjawisk, w tym unikanie opodatkowania, uchylanie się od płacenia podatków oraz nadużycia, które w ostatnich latach w Unii Europejskiej przybrały formę tzw. karuzeli VAT-owskich, wykorzystujących ciąg powiązanych podmiotów, firmy słupy i opodatkowanie stawką zerową handlu wewnątrzwspólnotowego.
CASE od 2012 roku oblicza wartość luki w VAT na zlecenie Komisji Europejskiej.
