Powiedzieć, że TVP nie znajduje się dziś w najlepszej finansowej kondycji, to nie powiedzieć nic. Ubiegły rok publiczny nadawca zamknął ze stratą wynoszącą 36,6 mln zł. W tym roku - m.in. przez spadek oglądalności i zwiększenie wydatków - dziura w budżecie TVP może być jednak jeszcze większa, co skłoniło spółkę do emisji obligacji na kwotę do 300 mln zł. Te pieniądze z pewnością podreperują finanse TVP, ale tylko do czasu, bo inwestorów wcześniej czy później będzie trzeba spłacić.
Czytaj też: Emisja obligacji TVP. Na co wydadzą 300 milionów?
Nie dziwi więc fakt, że prezes TVP szuka sposobów na uszczelnienie abonamentu radiowo-telewizyjnego. Obecnie, do wnoszenia takiej opłaty zobowiązane jest każde gospodarstwo domowe, które posiada w swoim domu odbiornik telewizyjny lub radiowy. Wcześniej taki odbiornik trzeba jednak zarejestrować. Jeśli bowiem telewizor nie jest zarejestrowany, to zajmująca się ściąganiem abonamentu RTV Poczta Polska, nie ma podstaw, aby wymagać od nas wniesienia opłaty.
Fragment ustawy z dnia 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych Ustawa z dnia 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych
To rozwiązanie sprawiło, że w ostatnich latach abonament stał się swego rodzaju fikcją. Polacy kupują telewizory, ale zwyczajnie ich nie rejestrują, a co za tym idzie nie płacą abonamentu. Co prawda, w ostatnim czasie udało się poprawić ściągalność tej daniny, ale tylko dlatego, że Poczta Polska wzięła się za osoby, które telewizor zarejestrowały lata, a nawet dekady temu, a o abonamencie zapomniały lub płacić nie chciały.
Problem ściągalności abonamentu miał rozwiązać promowany przez rząd PO projekt tzw. opłaty audiowizualnej. Miała ona uniezależnić obowiązek płacenia składki na TVP od posiadania odbiornika. Twórcy projektu wyszli z założenia, że do oglądania telewizji wcale nie potrzebujemy dziś telewizora. Wystarczy monitor z tunerem TV, laptop, smartfon czy też tablet. Ostatecznie pomysł powszechnej opłaty audiowizualnej spełzł na niczym, ale obecny prezes TVP chce skorzystać z jej głównego założenia.
Płać i płacz
„Można uniezależnić powstanie obowiązku uiszczenia opłaty abonamentowej od woluntarystycznego aktu rejestracji odbiornika”– podkreślił Jacek Kurski w rozmowie z serwisem dziennik.pl
Zdaniem prezesa TVP do płacenia abonamentu powinno być zobowiązane każde gospodarstwo domowe - poprzez domniemanie. Kurski zapewnił, że przygotował specjalny dokument, który ma uszczelnić ustawę o radiofonii i telewizji oraz ustawę o opłatach abonamentowych. Na razie nie chce go jednak nikomu pokazać. Nawet przewodniczącemu Rady Mediów Narodowych, który o dokumencie nic nie wie.
Największą przeszkodą dla realizacji pomysłu prezesa Jacka Kurskiego pozostaje brak bazy danych, na podstawie której Poczta Polska mogłaby wysuwać roszczenia abonamentowe. W przypadku opłaty audiowizualnej sprawa była prosta: danina miała być wnoszona wraz z rachunkiem za prąd.
Kurski znalazł jednak – jak mu się wydaje – sposób na rozwiązanie tego problemu. Jego zdaniem, w pozyskaniu danych osobowych Poczcie Polskiej mogą pomóc platformy satelitarne i kablówki. „Trudno zakładać, że ktoś płaci abonament w UPC czy w Polsacie Cyfrowym i ma w domu zamiast telewizora, ramę od obrazu.” – podkreśla.
Sęk w tym, że takie firmy jak wspomniane UPC czy Polsat nie mogą - ot tak - przekazać danych klientów w ręce Poczty Polskiej. Godziłoby to w przepisy o ochronie danych osobowych. Zdaniem Krzysztofa Czabańskiego jedynym sposobem na uszczelnienie systemu abonamentowego byłoby więc stworzenie nowej bazy danych. A to oznacza, że listonosze musieliby chodzić od domu do domu i przyporządkowywać dane mieszkańców do konkretnych adresów.
Oprócz kija, nowy prezes TVP ma dla nas również marchewkę. Jacek Kurski zapewnia, że zwiększenie ściągalności abonamentu RTV przysłuży się wszystkim Polakom. Nie chodzi jedynie o lepsze treści dostarczane przez publicznego nadawcę, ale również o obniżenie wysokości samej opłaty: „ (...) jeżeli się okaże, że udało się system uszczelnić z pewnością będziemy mieli do czynienia z abonamentem obniżonym w kolejnych latach w stosunku do istniejącego poziomu. – podkreślił.
