Ogromny wyciek danych osobowych miało wykryć Ministerstwo Cyfryzacji. Przedstawiciele resortu zauważyli zaskakująco duży ruch na serwerach przechowujących dane PESEL.
Czytaj więcej na ten temat: Gigantyczny wyciek danych z bazy PESEL. To komornicy czy hakerzy?
O jakie konkretnie dane chodzi? Sam numer PESEL zostaje nadany każdemu polskiemu obywatelowi zaraz po urodzeniu (mogą o niego wnioskować również cudzoziemcy z prawem stałego pobytu). Składa się z 11 cyfr, które zawierają informacje dotyczące między innymi daty urodzenia i płci.
Rejestr PESEL jest znacznie szerszy. Znajdują się w nim następujące informacje:
- imiona, nazwisko, nazwisko rodowe i nazwiska rodziców
- stan cywilny i data zawarcia związku małżeńskiego (i rozwodu)
- imię, nazwisko rodowe i PESEL małżonka
- obywatelstwo
- adres i data zameldowania na pobyt stały, daty wymeldowania
- adres zamieszkania
- kraj urodzenia
- kraj i data pobytu za granicą dłuższego niż 6 m-cy
- data zgonu i numer aktu zgonu
Pełny zestaw danych znajduje się w art. 8 ustawy z dnia 24 września 2010 o ewidencji ludności.
Jak widać, ktoś, kto ma dostęp do bazy PESEL, może się o nas bardzo dużo dowiedzieć. Kto zatem może korzystać z tego rejestru? Prawo do pełnego wglądu do danych mają podmioty, którym dostęp ten jest niezbędny do realizowania zadań ustawowych. I są to między innymi:
- organy administracji publicznej
- sądy i prokuratura
- Policja, Straż Graniczna, wywiad i kontrwywiad wojskowy, Służba Celna
- Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencja Wywiadu
- Centralne Biuro Antykorupcyjne
- Straże gminne/miejskie
- Komornicy sądowi – w zakresie niezbędnym do prowadzenia postępowania egzekucyjnego
- Organy kontroli skarbowej i wywiadu skarbowego
- Polski Czerwony Krzyż – w zakresie osób poszukiwanych
- Komisje wyborcze
O dostęp do bazy PESEL można też wnioskować w celach badawczych, statystycznych i badania opinii publicznej. Trzeba jednak spełnić szereg wymogów, w tym załączyć oświadczenie, że po badaniu dane zostaną tak zmodyfikowane, żeby nie można było ustalić tożsamości osób.
Każdy może też sam sprawdzić to, jakie dane na jego temat są przechowywane w bazie, a jeśli stwierdzi, że część z nich nie jest zgodna z prawdą, może wnioskować o ich usunięcie. Wgląd do rejestru mamy on-line, trzeba jednak mieć wcześniej założony tak zwany profil zaufany ePUAP. Żeby sprawdzić swój profil w rejestrze trzeba wejść na stronę: https://obywatel.gov.pl/dokumenty-i-dane-osobowe/sprawdz-swoje-dane-w-rejestrze-pesel.
Dane po potwierdzeniu tożsamości otrzymamy natychmiast. Nie jest to jednak dokument urzędowy. Jeśli zależy nam na takim oficjalnym zaświadczeniu, musimy złożyć wniosek w tej sprawie do Ministerstwa Cyfryzacji.