Dotacja celowa od resortu nauki jest, jak podkreśla jego szef Jarosław Gowin, największą dotacją dla badań polarnych od 40 lat. 88 mln zł pomoże przebudować strategiczną infrastrukturę badawczą stacji, w tym zbudować zupełnie nowy budynek główny.
Obecny budynek główny, zwany "samolotem" ze względu na kształt, znajduje się nad samym brzegiem morza. Jest przez to narażony na niszczące działanie sztormów. Na to nakładają się zmiany klimatyczne i podniesienie poziomu morza. Nowa siedziba jest więc konieczna i powstanie w głębi lądu. Jest już jej projekt, autorstwa pracowni architektonicznej Kuryłowicz & Associates.
Nowy budynek ma mieć powierzchnię około 1300 metrów kwadratowych. Znajdą się w nim pokoje dla pracowników stacji, laboratoria, sale konferencyjne, biblioteka, kuchnia, jadalnia oraz wspólna przestrzeń do spędzania wolnego czasu. Ma też znaleźć się tam miejsce na szklarnię. W trakcie antarktycznego lata siedziba pomieści do 35 osób, w zimie do 8-11 osób.
Projekt nowego budynku głównego Polskiej Stacji Antarktycznej źródło: Kuryłowicz & Associates
Z lotu ptaka budynek stacji będzie przypominać rozgwiazdę, której każdą odnogę można będzie w przyszłości rozbudować. Cała konstrukcja ma mieć opływowe kształty i ze względu na warunki atmosferyczne ustawiona zostanie na słupach nieco nad ziemią.
Inwestycja, która ma zostać zrealizowana w latach 2018-2023, umożliwi dalszą pracę polskich naukowców na Antarktyce. - W ten sposób będziemy prowadzili nieprzerwaną działalność naukową. A wspomnę tylko, że monitoring różnych zjawisk zarówno atmosferycznych, biologicznych i innych wymaga, żeby to robić w sposób ciągły. Nie można zrobić przerwy trzyletniej w monitoringu, bo wtedy te dane w ogóle tracą sens - powiedział prof. Piotr Zielenkiewicz, dyrektor Instytutu Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk, który jest operatorem stacji.
Jak przypomina Ministerstwo Nauki, Polska jest w elitarnej grupie 20 państw posiadających całoroczne stacje badawcze w rejonie Antarktyki.
- Można śmiało powiedzieć, że Polska Stacja Antarktyczna im. H. Arctowskiego jest naszą wizytówką w tym rejonie świata, nieoficjalną ambasadą RP w Antarktyce - mówił wicepremier Jarosław Gowin, minister nauki i szkolnictwa wyższego.
Polska Stacja Antarktyczna fot. Acaro/Wikimedia Commons/CC BY-SA 3.0
Polska Stacja Antarktyczna obecnie składa się z 14 budynków. Położona jest nad Zatoką Admiralicji na Wyspie Króla Jerzego w archipelagu Szetlandów Południowych. Założono ją w 1977 roku i nazwano na cześć Henryka Arctowskiego, słynnego polskiego geografa i badacza Antarktyki. W stacji prowadzone są nie tylko monitoringi środowiskowe, ale także badania z takich dziedzin jak m.in: oceanografia, geologia, klimatologia, mikrobiologia, botanika, ekologia, chemia morza i kartografia.
