Spotkanie Joe Bidena i Xi Jinpinga odbędzie się na indonezyjskiej wyspie Bali w poniedziałek (14 listopada) po południu polskiego czasu. Przywódcy przyjechali tam dzień przed dorocznym szczytem G20, czyli grupy 19 państw i Unii Europejskiej - co do zasady należą do niej najbogatsze gospodarki świata, ale lista członków nie do końca pokrywa się z rankingami.
Joe Biden i Xi Jinping będą rozmawiać na Bali
O samym szczycie nieco więcej za chwilę, teraz skupmy się na spotkaniu liderów Stanów Zjednoczonych i Chin - dwóch największych gospodarek świata i dwóch państw w ścisłej czołówce najludniejszych na Ziemi (Chiny wciąż są pierwsze - choć prawdopodobnie niedługo, Stany znajdują się na trzecim miejscu, choć warto pamiętać, że to trzecie miejsce jest dużo, dużo dalej niż pierwsze i drugie).
Rozmowa Xi - Biden będzie pierwszą twarzą w twarz od czasu objęcia przez Bidena urzędu prezydenta. Dotąd miały miejsce tylko rozmowy telefoniczne lub wideorozmowy między nimi - było ich, jak wylicza Reuters, pięć (ostatnia we wrześniu). Tematy, które politycy mają poruszyć to trudne relacje dwustronne, kwestia Tajwanu, rosyjska wojna w Ukrainie i ambicje nuklearne Korei Północnej. Żaden z nich nie wygląda na łatwy, a część jest mocno drażliwa. Dla Chin przede wszystkim kwestia tajwańska, przywódca USA będzie pewnie pytać też o stosunek Pekinu do Moskwy, szczególnie istotne w czasie wojny i izolacji agresora przez Zachód (Władimir Putin zresztą na szczyt G20 się nie pofatyguje, wysyła szefa MSZ, Siergieja Ławrowa).
)
Trudne relacje
Relacje między Stanami Zjednoczonymi a Chinami są najgorsze od dekad. Ten chłód narastał w ostatnich latach. Wyraźnie zaczął być widoczny w czasie kadencji Donalda Trumpa, kiedy rozpoczęła się wręcz wojna handlowa między tymi dwiema wielkimi gospodarkami (kto o tym dziś jeszcze pamięta?). Do tego doszły obawy związane z dominacją chińskiej technologii (Waszyngton wprowadził tutaj pewne restrykcje) i tematy bardziej polityczne, jak Hongkong, Tajwan i Morze Południowochińskie.
Według amerykańskich urzędników, na których powołuje się Agencja Reutera, w ostatnich dwóch miesiącach miały miejsce pewne ciche starania o naprawę stosunków. "Takie spotkania [jak na Bali - red.] nie odbywają się w izolacji, to część długotrwałego procesu" - powiedział agencji jeden z oficjeli, odwołując się do tej zakulisowej dyplomacji.
Przełomu nie ma się co spodziewać. Szczególnie w tych najbardziej problematycznych kwestiach, jak Tajwan - zwłaszcza, że Joe Biden zapewne będzie chciał ostrzec Chiny przed konsekwencjami inwazji na Tajwan, na co Pekin jest mocno wyczulony. To, czego można oczekiwać na Bali, to raczej próby resetu wzajemnych stosunków.
)
Szczyt G20 na Bali
Państwa wchodzące w skład G20 to największe gospodarki rozwinięte i rozwijające się na świecie. Reprezentują około dwie trzecie globalnej populacji, ponad 85 proc. globalnego PKB i 75 proc. światowego handlu. Są to: Argentyna, Arabia Saudyjska, Australia, Brazylia, Chiny, Francja, Indie, Indonezja, Japonia, Kanada, Korea Południowa, Meksyk, Niemcy, Rosja, RPA, Stany Zjednoczone, Turcja, Unia Europejska, Wielka Brytania i Włochy.
Organizator, Indonezja, ustalił tematykę wokół odbudowy gospodarczej po pandemii, kwestii zdrowotnych i energetycznych. W czasie szczytu na Bali odbywać się będą też dwustronne rozmowy kuluarowe, w czasie których, jak zauważa "The Guardian", na pierwszy plan wychodzić będzie zapewne wojna w Ukrainie i jej gospodarcze skutki, kryzys klimatyczny, program atomowy Kim Dzong Una i rosnące ambicje Chin.
Międzynarodowy Fundusz Walutowy ostrzegł właśnie (w tekście opublikowanym w niedzielę 13 listopada), że perspektywy dla globalnej gospodarki są nawet bardziej ponure, niż prognozował jeszcze w zeszłym miesiącu. Jako czynniki niesprzyjające wymieniana jest inwazja Rosji na Ukrainę, podwyżki stóp procentowych administrowane z powodu utrzymującej się wysokiej inflacji, zakłócenia w łańcuchach dostaw i negatywne skutki covidowych restrykcji w Chinach. MFW w październiku obniżył prognozę globalnego wzrostu PKB w tym roku do 2,7 proc. z 2,9 proc. Według Funduszu, kraje składające się na ponad jedną trzecią globalnej gospodarki odnotują kurczenie się PKB w tym lub przyszłym roku.
