Wysokość płacy minimalnej rokrocznie stara się ustalić Rada Dialogu Społecznego, w której związkowcy i przedsiębiorcy negocjują z rządem. Jeśli nie uda się dojść do porozumienia, rząd sam ustali wysokość podwyżki. Ograniczają go jednak ustawowe mechanizmy, które określają wysokość minimalnego wzrostu i uzależniają od inflacji. A ta nie odpuszcza, w marcu wyniosła 16,2 proc., można się więc spodziewać w przyszłym roku kolejnej rekordowej podwyżki minimalnego wynagrodzenia.
Płaca minimalna w 2024 roku przekroczy 4 tys. zł
Przez wzgląd na inflację, w 2023 roku podniesiono pensję minimalną do 3490 zł brutto, a w lipcu czeka nas jeszcze jedna podwyżka, do 3600 zł. Taki mechanizm również jest zapisany w przepisach - rząd musi podnieść minimalną w styczniu i w lipcu, jeśli prognozował inflację na poziomie co najmniej 5 proc. A na przyszły rok, całoroczna inflacja została oszacowana na poziomie 6,5 proc., wynika z danych z Wieloletniego Planu Finansowego Państwa na lata 2023-2026.
)
Podwyżka w 2024 roku może być liczona od 3,6 tys. zł, które będą obowiązywać na koniec roku lub od średniorocznej płacy minimalnej w 2023 roku, które będą się różnić, przez wzgląd na wzrost w styczniu oraz lipcu. "Pierwszy wariant zakłada wzrost o 654,40 zł do 4 254,40 zł. Jeśli prawidłowy okaże się drugi wariant, to podwyżka będzie jeszcze wyższa, bo minimalne wynagrodzenie od 2024 r. będzie musiało wzrosnąć co najmniej o 720,40 zł do 4 320,40 zł. Najniższe stawki godzinowe dla samozatrudnionych i zleceniobiorców wyniosłyby odpowiednio 27,80 zł (wzrost o 4,30 zł w porównaniu z drugim półroczem 2023 r.) i 28,20 zł (wzrost o 4,70 zł)" - wyliczył dla Business Insidera Łukasz Kozłowski, główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich.
Kozłowski dodał, że prognozowana inflacja na 2022 rok miała wynosić 3,3 proc., a skończyło się na 14,4 proc., co jego zdaniem jest argumentem za zmianą mechanizmu ustalania pensji minimalnej. - Działa (mechanizm - red.) z opóźnieniem, będzie np. rekompensował inflację, która w praktyce wystąpiła dwa lata wcześniej. Nie uwzględnia też tego, że rząd ustalił ostatecznie w 2023 r. płacę minimalną na poziomie wyraźnie wyższym od tego, który wymagała ustawa - uważa główny ekonomista FPP.
Jak ustalać pensję minimalną?
Przedsiębiorcy proponują powiązanie płacy minimalnej z przeciętnym wynagrodzeniem, np. tak by pierwsza stanowiła połowę wartości drugiej. Powołują się na unijną dyrektywę dot. adekwatnych wynagrodzeń minimalnych, którą członkowie Wspólnoty muszą wdrożyć do listopada 2024 roku i która uwzględnia takie rozwiązanie. Przedstawiciele pracowników zwracają jednak uwagę, że przepisy nie wiążą sztywno tych dwóch parametrów i dają 27-ce dowolność w ustaleniu pensji minimalnej - mówił dla BI Norbert Kusiak, dyrektor wydziału polityki gospodarczej Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych.
)
Związkowcy postanowili nie komentować wyliczeń wysokości płacy minimalnej i czekają na oficjalne przedstawienie im przez rząd Wieloletniego Planu Finansowego. Tymczasem rząd zapowiedział już, że w całości wdroży europejską dyrektywę o minimalnej pensji. Państwa członkowskie po jej wprowadzeniu będą musiały zagwarantować, że takie wynagrodzenie zapewni pracownikom "godne życie". To kryterium brzmi dość subiektywnie, dlatego władze poszczególnych krajów będą musiały uwzględnić koszty utrzymania i ogólny poziom wynagrodzeń. Po analizie koszyka towarów i usług rządy mogą zdecydować, że płaca minimalna powinna wynosić 50 proc. średniego wynagrodzenia. Albo więcej. W Polsce pierwsze z kryteriów już jest spełnione. Gdyby jednak rząd ogłosił, że minimum to 60 proc. średniego wynagrodzenia, płaca minimalna wzrosłaby z 3490 zł do 4130 zł brutto. Oznaczałoby to wzrost o 640 zł.
)
Pensja minimalna od 2017 roku wzrosła łącznie o 77 proc. Wówczas wynosiła 2 tys. zł. Dopiero po pięciu latach przekroczyła kolejny próg i wyniosła 3010 zł. Do następnego tysiąca przez wzgląd na inflację pensja minimalnie wzrośnie najpewniej już z początkiem 2024 roku.
