Papier przyjmie wszystko. A internet nawet więcej. Sieć od niemal zarania swojego istnienia zalewana jest fałszywymi, nierzetelnymi czy niezweryfikowanymi informacjami, a wyłuskanie z niej prawdziwych wiadomości często ociera się o prawdziwą sztukę. W czasach, gdy niemal każdy może stworzyć newsa i wypromować go w internecie kwestia oddzielenia prawdy od fikcji staje się tym bardziej paląca.
Przez wiele lat walka z fake news toczyła się bez blasku jupiterów i dopiero wybory najpotężniejszego przywódcy tej planety, podczas których fałszywe informacje stały się częścią procesu decyzyjnego, spowodowała, że problem ten wyszedł z cienia. A ponieważ przy tej okazji największe "bęcki" przypadły w udziale Google oraz Facebookowi, jako globalnym dostarczycielem informacji, to ich prezesi zostali wywołani do tablicy i zapowiedzieli walkę z tym procederem.
Przez ostatnie miesiące Google testowało specjalne oznaczanie wyników wyszukiwania oraz wiadomości pokazujących się w sekcji News, mające jasno komunikować, które informacje zostały zweryfikowane i można je uznać za rzetelne. Teraz firma z Mountain View udostępniła swój mechanizm globalnie, również w Polsce. Jak działa ten system?
google factcheck Google.com
Przy konkretnych wiadomościach lub ich fragmentach pojawia się opis tekstem, czy jest on zweryfikowany i może być uznany jako prawdziwy lub fałszywy, w całości lub w części. Znaczniki te jednak nie będą wyświetlane przy okazji wszystkich rekordów wyszukiwania czy przy wszystkich newsach. A to dlatego, że Google nie ma własnego mechanizmu weryfikowania prawdziwości informacji. W tej kwestii zdaje się na innych.
Google zaprasza do swojego programu zainteresowanych wydawców, którzy po pozytywnym zweryfikowaniu przez firmę, mogą dodawać odpowiednie znaczniki wykorzystując do tego Schema.org ClaimReview lub wykorzystując widżet Share the Facts. W ten sposób to sami wydawcy mają określać, czy dany news jest prawdziwy i w jakim stopniu, a Google tego nie weryfikuje:
Pamiętaj że Google nie popiera żadnych z publikowanych weryfikacji faktów.
Co więcej, firma dopuszcza do wiadomość fakt, że różni wydawcy mogą tę samą wiadomość oznaczyć w odmienny sposób. Google wie, że to rozwiązanie nie jest idealne i nie może być traktowane jako wyrocznia, a jedynie ma pomóc użytkownikowi w bardziej świadomym odniesieniu się do informacji, którą właśnie przeczytał. W rzeczywistości więc Google liczy na to, że to sami wydawcy będą uprawiać "fact checking", a firma po prostu daje im do tego narzędzia.
Trudno jednak określić, na ile skuteczna jest i będzie taka weryfikacja prowadzona przez samych wydawców. Wystarczy zajrzeć na polskie podwórko, gdzie w mediach w wielu sprawach prowadzone są alternatywne do siebie narracje w odniesieniu do tych samych wydarzeń. Zaangażowane po każdej ze stron sporu media, o ile uzyskają pozytywną rekomendację ze strony Google, mogą tę samą informację oznaczać jako prawdziwą lub fałszywą. Najjaskrawszym tutaj przykładem może być kwestia katastrofy samolotu rządowego pod Smoleńskiem oraz jego przyczyn. Ponieważ nie ma "nadrzędnego" mechanizmu weryfikowania informacji ze strony Google, to właściwie stan informacyjny w tej kwestii prawdopodobnie w ogóle nie ulegnie poprawie.
Jak widać, narzędzie Google, o czym sama firma dobrze wie, nie jest idealne i niestety, ale też nie jest odporne na subiektywizm w odniesieniu do najbardziej kontrowersyjnych tematów. Niemniej jednak dobrze, że takie narzędzie w ogóle jest i co najwyżej możemy mieć nadzieję, że z czasem oraz wraz z rozwojem SI, weryfikacja informacji będzie obarczona coraz mniejszym błędem subiektywnych poglądów.
Inaczej utoniemy w alternatywnych światach, a informacje będziemy przyjmować nie na podstawie rzetelnych faktów, ale na wiarę.
Zobacz także WIDEO: M. Morawiecki: Należy wzmocnić Fundusz Wsparcia Kredytobiorców, banki powinny płacić więcej
