Sprawdzamy, co największe komitety wyborcze mówią w swoich programach na temat klimatu, energii i środowiska. Opieramy się na opublikowanych programach poszczególnych komitetów - nie wypowiedzi poszczególnych polityków czy inne źródła. W tym tekście przyglądamy się programowi Trzeciej Drogi. Na dole tekstu znajdziesz odnośniki do pozostałych partii oraz naszego podsumowania.
Program Trzeciej drogi. Obywatele mają produkować i sprzedawać prąd
Trzecia Droga - czyli koalicja Polski 2050 oraz PSL - nie prezentuje na swojej stronie programu, tylko "12 Gwarancji", które obiecują zrealizować jako część rządu. Jeden z nich brzmi "Zielona Polska. Tani prąd, czyste powietrze". Zawiera przede wszystkim ogólniki, jak zapewnienie, że "właściciele domów, rolnicy i przedsiębiorcy będą mogli produkować tanią zieloną energię i na niej zarabiać". "Pozwolimy na kupno prądu z paneli bezpośrednio od prywatnych właścicieli farm" - zapowiada koalicja.
Trzecia Droga pisze, że ograniczy eksport nieprzetworzonego drewna poza UE i "skończy z traktowaniem polskich lasów jak fabryk drewna", przez objęcie najcenniejszych 20 proc. polskich lasów całkowitym zakazem wycinek. Ma "dążyć" do zwiększenia powierzchni parków narodowych i rezerwatów.
Programy PSL i Polski 2050
Sama Polska 2050 ma w swoich "rozwiązaniach programowych" postulat odejścia od węgla do 2040 roku i neutralność klimatyczną do 2050; powołanie Rzecznika Ochrony Zwierząt i zakaz produkcji naturalnych futer; postulat renaturalizacji polskich rzek, wsparcia małej retencji, ochrony bagien i mokradeł; system kaucyjny na wszystkie plastikowe i szklane opakowania.
Program dostępny na stronie PSL także zawiera rozdział dot. energii i środowiska. Partia chce, by w 2030 roku źródła odnawialne produkowały 50 proc. energii (to nieco więcej niż PiS, ale znacznie mniej niż KO). "Rozwiązania oparte na OZE" mają mieć niższą stawkę VAT. Partia pisze, że "wprowadzi system kaucyjny", jednak już teraz obowiązuje ustawa, która wprowadzi go do 2025 roku; chce też całkowitego zastąpienia torebek foliowych takimi z materiałów biodegradowalnych.
Poza tym PSL chce ułatwić rolnikom wytwarzanie oraz sprzedaż własnej energii, na preferencyjnych warunkach. Partia pisze o "cofnięciu ustawy wiatrakowej", ale nie precyzuje, czy i jaka byłaby minimalna odległość wiatraków od domów (ale konieczna byłaby "zgoda społeczności"). Chce też do 100 proc. dofinansowania wymiany pieców dla osób spełniających kryterium dochodowe.
Partia proponuje "budowę zbiorników retencyjnych i elektrowni wodnych", by chronić przed powodziami i suszą. To podejście odwrotne do koalicjanta, który chce "renaturyzacji rzek" i zielonej retencji. W przeciwieństwie do Polski 2050 PSL nie wspomina też o prawach zwierząt.
Rozwój OZE wśród "wspólnych spraw" PSL i Polski 2050
Komentarz Mikołaja Gumulskiego, koordynatora kampanii klimatycznych w Greenpeace Polska i Koalicji Klimatycznej:
Trzecia Droga nie przedstawiła wspólnego programu w zakresie klimatu i przyrody, choć Polska 2050 dysponuje wypracowaną ponad 2 lata strategią "Polska na zielonym szlaku", w której deklaruje swoje wsparcie dla transformacji i postuluje np. wyjście z węgla w drugiej połowie nadchodzącej dekady, czy dynamiczny rozwój OZE, a także decentralizację produkcji energii. Wspólne koalicyjne ustalenia dotyczące transformacji zostały ujęte w "Liście wspólnych spraw do załatwienia" oraz w propozycjach zaprezentowanych na kongresie "Gospodarka do Przodu". Oba ugrupowania popierają dynamiczny rozwój OZE, wsparcie samorządów w inwestycjach w tę technologię oraz rozbicie państwowego monopolu energetycznego.
Klimat i środowisko w programach innych komitetów
Tutaj znajdziesz informacje o tym, co pozostałe duże komitety mówią o klimacie i środowisku:
