Na pustkowiu, na południowy wschód od miasta Żezkazgan w Kazachstanie wylądowała w środę kapsuła Sojuz z trzema osobami na pokładzie. To rosyjscy kosmonauci Siergiej Prokopyev i Dmitrij Petelin oraz amerykański astronauta Francisco Rubio, którzy wrócili właśnie z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Ten ostatni zapisał się właśnie na kartach historii NASA, co bardzo ucieszyło włodarzy amerykańskiej agencji kosmicznej.
47-letni Frank Rubio spędził bowiem w kosmosie dokładnie 371 dni (dokładnie 370 dni, 21 godzin i 23 minuty) bez przerwy i pobił tym samym amerykański rekord długości pobytu w kosmosie. Żaden inny Amerykanin nie spędził więcej czasu poza naszą planetą w ramach jednej, nieprzerwanej misji i żaden nie opuścił Ziemi na ponad rok. Rubio o nieco ponad dwa tygodnie poprawił zatem ustanowiony w 2022 roku rekord Amerykanina Marka Vande Hei, który spędził na orbicie 355 dni.
Rubio wyruszył w kosmos 21 września 2022 roku z rosyjskiego kosmodromu w Kazachstanie wraz z Siergiejem Prokopyevem i Dmitrijem Petelinem. Jego misja miała potrwać sześć miesięcy, a powrót planowany był na marzec br. NASA zdecydowała jednak o przedłużeniu jego misji, gdy ten był już w kosmosie. Agencja podkreśla, że dzięki temu będzie mogła lepiej zbadać wpływ długotrwałego pobytu w kosmosie na organizm człowieka. To niezwykle istotne przed załogowymi lotami na Marsa, bo sam lot (w jedną stronę) do tej planety zajmie astronautom przynajmniej kilka miesięcy.
Rekord Franka w kosmosie to nie tylko kamień milowy, to niezwykle ważny wkład w naszą wiedzę na temat długotrwałych misji kosmicznych. Nasi astronauci niezwykle poświęcają się z dala od swoich domów i bliskich, aby dokonać dalszych odkryć. NASA jest niezmiernie wdzięczna Frankowi za oddaną służbę naszemu narodowi i bezcenny wkład naukowy, jaki wniósł na Międzynarodową Stację Kosmiczną. Ucieleśnia on prawdziwego pionierskiego ducha, który utoruje drogę przyszłym misjom eksploracyjnym Księżyca i Marsa
- powiedział administrator NASA Bill Nelson, gdy Rubio wrócił z orbity.
Astronauta NASA Frank Rubio wylądował w Kazachstanie fot. Ivan Timoshenko, Roscosmos space corporation via AP
Niezwykle imponująco prezentują się też statystyki dotyczące niezwykłej misji Franka Rubio. Podczas ponad rocznego pobytu w kosmosie, wraz z całą stacją kosmiczną okrążył naszą planetę 5936 razy, pokonując w tym czasie 413,6 mln km. Jak wylicza NASA, to dystans odpowiadający mniej więcej 328 podróżom z Ziemi na Księżyc i z powrotem. Rubio witał też na pokładzie ISS 15 załogowych i bezzałogowych statków kosmicznych, a 14 z nich wróciło na Ziemię podczas jego obecności na orbicie.
Astronauta był też świadkiem awarii, o której na początku br. Było w mediach bardzo głośno. Rosyjska kapsuła Sojuz MS-22, w której Rubio, Prokopyev i Petelin dolecieli na ISS uległa uszkodzeniu i musiała wrócić na Ziemię bez załogi. W wyniku uderzenia meteoroidu (lub kosmicznego śmiecia) z Sojuza wyciekł płyn chłodniczy. W zastępstwie wysłano statek Sojuz MS-23, którym to Amerykanin i dwóch Rosjan wrócili teraz na Ziemię.
Osiągnięcie Franka Rubio jest tym bardziej imponujące, że był to jego pierwszy pobyt w kosmosie. Rubio w 2017 roku rozpoczął standardowe, dwuletnie szkolenie na astronautę NASA. W 2019 roku został już oficjalnie astronautą amerykańskiej agencji, a w lipcu 2022 roku NASA podjęła decyzję o wysłaniu go na Międzynarodową Stację Kosmiczną.
Frank Rubio - choć zapisał się jako amerykański rekordzista - nie jest rekordzistą pod względem długości pobytu w kosmosie w ogóle. Najdłuższą nieprzerwaną misję kosmiczną w historii odbył radziecki, a potem rosyjski kosmonauta Walerij Polakow, który w latach 1994-1995 spędził na stacji kosmicznej Mir 437 dni i 18 godzin.
Rekord łącznego pobytu w kosmosie (w ramach wielu misji) należy z kolei do innego Rosjanina - Giennadija Padałki, który spędził w kosmosie 879 dni w pięciu misjach na stacjach Mir i ISS. W USA takim rekordem może pochwalić się astronautka Peggy Whitson, która spędziła na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej łącznie 675 dni (w ramach czterech misji). Whitson została też najdłużej przebywającą w kosmosie kobietą na świecie.