Piotr Chałubiński, Polska Zielona Sieć

"Dolores" - wysoka na niemal 40 metrów i ważąca dwie i pół tys. ton koparka - wygląda nieco jak robot z "Gwiezdnych wojen" lub zastygły w bezruchu dinozaur. Królowa konińskiej odkrywki Jóźwin IIB przez ponad dekadę odgarniała ziemię, odsłaniając przed górnikami kolejne pokłady węgla. Kilku aktywistów z Konina chce dać "Hiszpance" drugie życie i przenieść ją do parku technologicznego, aby stała się atrakcją regionu i hołdem dla jego wielkiej przeszłości.

Węgiel zbudował potęgę Śląska. Wydobycie "czarnego złota" trwale naznaczyło wiele pokoleń mieszkańców. Mają jednak coraz większą świadomość, że ten rozdział jest już zamknięty. - Dla mnie jest to oczywiste: od węgla odejść musimy. Nie za bardzo widać jednak pomysł, jak Śląsk ma wyglądać za kilkanaście lat - mówił w rozmowie z Polską Zieloną Siecią Grzegorz Franki ze Związku Górnośląskiego.

Niższe ceny za prąd, czyste środowisko oraz większe bezpieczeństwo. Korzyści, jakie zapewniają wspólnoty energetyczne, są znane na świecie od dekad. W Polsce to zjawisko stosunkowo nowe. Pionierzy "zielonej transformacji" nie mają u nas łatwego życia, walcząc z murem uprzedzeń, ignorancji czy barier prawnych.

Rosyjska napaść na Ukrainę całkowicie wywróciła geopolityczny porządek kontynentu, wpłynęła na nasze poczucie bezpieczeństwa oraz gospodarkę. Niezależnie od wyniku wojny, kontynuacja obecnej polityki energetycznej zgodnie z zasadą business as usual nie będzie już możliwa. Priorytetem musi być szybkie uniezależnienie Europy od rosyjskich paliw. "Kuracja odwykowa" będzie jednak bolesna. W 2020 roku około 66 proc. importowanej ropy i 55 proc. gazu Polska zakupiła od Rosji.