Święto Konstytucji 3 maja upamiętnia powołanie pierwszej polskiej ustawy, która regulowała ustrój Rzeczypospolitej. Był to drugi w Europie i trzeci na świecie taki dokument. Ustawa zmieniła ustrój państwa na monarchię dziedziczną i doprowadziła do politycznego zrównania mieszczan oraz szlachty. Wprowadziła także ochronę państwa nad chłopami, co miało złagodzić nadużycia w pobieraniu pańszczyzny. Na mocy Konstytucji powstał podział władzy na ustawodawczą, wykonawczą oraz sądowniczą.
Święto Konstytucji 3 maja - od kiedy jest obchodzone?
Święto zostało ustanowione w 1919 roku, kiedy Polska odzyskała niepodległość. Sejm Ustawodawczy podjął uchwałę, dzięki której 3 maja stał się świętem narodowym. Po II wojnie światowej pzywrócono to święto. Obchody odbywały się do 1946 roku, kiedy to doszło do masowych demonstracji studentów. Władze komunistyczne zabroniły wówczas celebrowania publicznego, a milicja tłumiła wszelkie próby nieposłuszeństwa. Ustawą z 1951 roku zniesiono również dzień wolny od pracy, który obowiązywał dotychczas. Święto Narodowe przywrócono po raz kolejny w 1990 roku.
3 maja to również dzień związany z Kościołem - jest to bowiem święto Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski. Obchodzi się je od 1920 roku na pamiątkę złożonych przez Jana Kazimierza ślubów lwowskich. Powierzył wtedy Polskę pod opiekę Maryi.
Święto Konstytucji 3 maja - 230. obchody rocznicy uchwalenia Konstytucji
"Niemal 100 wydarzeń w całym kraju, ale także na Litwie i Ukrainie uświetni obchody 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja - pierwszej w Europie [w rzeczywistości pierwszą konstytucją w Europie była konstytucja Republiki Korsykańskiej z 1755 roku - red.] i drugiej na świecie spisanej ustawy zasadniczej, która stała się dokumentem tworzącym tożsamość suwerennego narodu. Obchody święta Konstytucji 3 Maja obejmować będą wydarzenia organizowane zarówno stacjonarnie - tam, gdzie to możliwe i przy zachowaniu obostrzeń epidemicznych, jak i w przestrzeni cyfrowej. Zróżnicowana formuła ma zachęcić wszystkich Polaków do wspólnego, radosnego świętowania" - poinformowało Ministerstwo Kultury na rządowej stronie internetowej.
Muzeum Historii Polski w Warszawie wspólnie z Instytutem Historii Litwy przygotowały wystawę plenerową "Konstytucja 3 maja", która ma na celu przybliżenie okoliczności powstania ustawy. Oficjalny wernisaż zaplanowano na 3 maja 2021 roku w Wilnie. Następnie ekspozycja trafi do wielu miast w Polsce i na Litwie. Wśród innych propozycji obchodów znalazły się:
- koncert nadzwyczajny Orkiestry Filharmonii Narodowej z okazji 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja w formie online
- wykłady organizowane przez: Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, Zamek Królewski w Warszawie oraz Archiwum Państwowe w Kaliszu (online oraz stacjonarnie - w zależności od sytuacji epidemicznej)
- pełnometrażowy film dokumentalny "3 Maja, czyli dziś" autorstwa Biura Programu "Niepodległa" we współpracy z wieloma instytucjami kultury (online)
- warsztaty interpretacji tekstów poetyckich prowadzone przez Teatr Muzyczny w Łodzi (online).
- jasnogórski Koncert Pieśni Maryjnych (transmisja telewizyjna)
- warsztaty edukacyjne dla rodzin z dziećmi (online i stacjonarnie - w zależności od sytuacji epidemicznej)
- liczne wystawy, wystawy plenerowe i pokazy, adresowane do wszystkich grup wiekowych (online i stacjonarnie - w zależności od sytuacji epidemicznej).
Pełna lista wydarzeń proponowanych przez Ministerstwo Kultury znajduje się na stronie internetowej gov.pl.
