Nagroda jubileuszowa to specjalny przywilej pracowniczy, który sprowadza się do świadczenia pieniężnego po osiągnięciu określonego stażu pracy. Niestety, nie każdy może liczyć na jej uzyskanie, gdyż nie jest to uwarunkowane przepisami Kodeksu pracy.
Nagroda jubileuszowa jest ściśle uzależniona od prawa zakładowego lub odrębnego. Dlatego też najczęściej uprawnienia do niej posiadają pracownicy sfery budżetowej. Prywatny pracodawca może ją wypłacić na zasadzie dobrowolności, jeśli wprowadzi odpowiedni zapis do prawa zakładowego lub umowy o pracę.
Nagroda jubileuszowa w budżetówce traktowana jest jako obligatoryjny składnik wynagrodzenia za pracę. Normują to przepisy zawarte w ustawie o pracownikach urzędów państwowych oraz rozporządzeniu dotyczącym wynagradzania członków korpusu służby cywilnej.
Podstawowym i najważniejszym kryterium, warunkującym uzyskanie przez pracownika nagrody jubileuszowej, jest okres zatrudnienia. Staż "jubileuszowy" ustala się uwzględniając wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia oraz tzw. okresy zaliczane. W celu uzyskania dodatkowej premii jaką jest nagroda jubileuszowa, konieczne jest potwierdzenie i udokumentowanie przez pracownika stażu pracy. Prawo do nagrody nabywa się z dniem osiągnięcia wymaganego przez przepisy okresu zatrudnienia.
Otóż ogólne zasady definiują to w następujący sposób:
Zdarzają się sytuacje losowe, w których pracownik przechodzi na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy nim uzyska prawo do nagrody jubileuszowej. Według przepisów, jeśli sytuacja ta ma miejsce nie później niż na 12 miesięcy przed uzyskaniem stażu "jubileuszowego", wówczas nagroda jest wypłacana w dniu ustania zatrudnienia.
Nauczyciele są dużą grupą zawodową, która poza urzędnikami i członkami służby cywilnej, ma prawo do uzyskania nagrody jubileuszowej. W ich przypadku "jubileuszówka" przyznawana jest na podstawie przepisów zawartych w Karcie Nauczyciela oraz rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania.
Szczególne przepisy dotyczące nauczycieli warunkują również wysokość nagrody jubileuszowej, w myśl których nauczyciel z 40 letnim stażem pracy uzyska 250 proc. wynagrodzenia miesięcznego (wcześniejsze progi mają analogiczną wysokość, jak w przypadku innych pracowników budżetówki).