W sobotę 12 sierpnia partia PiS ujawniła drugie pytanie, które zadane zostanie obywatelom w referendum, mającym odbyć się wraz z wyborami parlamentarnymi 15 października. Dotyczyć ma ono zgody na podwyższenie wieku emerytalnego. Obecnie wiek emerytalny w Polsce wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Czy czekają nas późniejsze emerytury?
Wzrost wieku emerytalnego? Prognozy OECD i Unii Europejskiej
Jednym z argumentów, wykorzystywanym jako uzasadnienie dla podwyższenia wieku emerytalnego w Polsce, jest zmieniająca się sytuacja demograficzna. W kraju wzrasta liczba starszych obywateli przy jednoczesnym spadku liczby ludzi w wieku pracowniczym. Sytuacja ta powodować może w przyszłości niedobory pracowników.
Raport gospodarczy dla Polski przygotowany w 2023 roku przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (Organisation for Economic Co-operation and Development - OECD) podkreśla, że wchodzący obecnie na rynek pracownik zarabiający przeciętną pensję, otrzyma w ramach emerytury mniej niż 40 proc. swojego wcześniejszego przychodu. Jest to jeden z najniższych wyników pośród krajów przynależących do tej organizacji. Jednym z rozwiązań proponowanych w raporcie OECD jest podniesienie wieku emerytalnego do 67 lat i wyrównanie go dla mężczyzn i kobiet.
Podobne rozwiązania rekomenduje Polsce Komisja Europejska. Jednym z tak zwanych "kamieni milowych" determinujących uzyskanie pieniędzy z Krajowego Planu Odbudowy było podniesienie efektywnego wieku emerytalnego. Rząd podkreślał jednak, że nie musi wiązać się to z podniesieniem wieku określonego w ustawie - dotyczy bowiem nie samego przejścia na emeryturę, a faktycznego zakończenia pracy. Raport z tych działań Polska będzie musiała złożyć w IV kwartale 2024 roku.
Czy obywatele zgodzą się na późniejsze emerytury?
W roku 2012 koalicja rządząca PO i PSL wprowadziła reformę mającą na celu stopniowe podwyższenie wieku emerytalnego do 67 lat dla mężczyzn i 65 lat dla kobiet. W listopadzie 2016 roku plan reformy został cofnięty przez projekt partii PiS. Obecnie rząd stara się zachęcić obywateli w wieku emerytalnym do pracy przez zwolnienie ich z podatku dochodowego. Według danych ZUS z grudnia 2022 roku w Polsce pracę zarobkową podejmowało ok. 826 tys. obywateli w wieku emerytalnym. Jest to wzrost o niecałe 50 tys. względem roku 2019.
Przeprowadzane w tym roku sondaże mogą wskazywać jednak, że pomimo wzrostu liczby seniorów podejmujących pracę, większość obywateli pozostaje przeciwna podniesieniu ustawowego wieku emerytalnego. Jak pisaliśmy w maju tego roku, badanie opinii publicznej w tym temacie przeprowadził między innymi Instytut Badań Pollster. Wynikało z niego, że 65 proc. respondentów nie zgodziłoby się na podniesienie wieku emerytalnego w zamian za wyższe świadczenia emerytalne.
